نگاهي به...

هر آنچه منتشر ميشود به قصد و هدف آگاهی رسانی و روشنگری است۰ ما حق "آزاد ی بيان" و" قلم" را جزء لاينفک مبارزه خود ميدانيم! ما را از بر چسب و افترا زدن باکی نيست! سلام به شهدای خلق! سلام به آزادی!

۱۳۹۱ مهر ۱۸, سه‌شنبه

قی روزبه: موج بلند بحران، ویژگی ها و پی آمدهای آن(1)

قی روزبه: موج بلند بحران، ویژگی ها و پی آمدهای آن(1)


واکنش رقبای اصول گرا و بازاریانی که ازسیاست های اقتصادی و ارزی دولت ناخشنود بودند  و آن را به بی کفایتی متهم می کردند و هیچ وعده امیدوارکننده ای درمورد بقول آن ها رونق  کسب کار و  بیرون آمدن از بحران ارز و سقوط آزاد ریال و رهائی از بی تکلیفی در شرایط نوسان قیمت ها (شرایطی که بسیاری معامله در آن را به قماربازی تشبیه می کنند) درسخنان احمدی نژاد نیافتند، به اعتصاب گسترده ای که درگذشته هم البته درمورد مخالفت با افزایش ارزش افزوده و کنترل دفاترمعاملاتشان  شاهد آن بودیم مبادرت کردند.
..................
بحران در چند پرده:
پرده اول: خامنه ای  زمانی که تمام قد درپشت گزینش احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهورقرار داشت، در پاسخ به نگرانی  اهالی حوزه  نسبت به عملکرد رئیس جمهور منتخب خود گفته بود، که با گزینش وی خیالش از جانب دوچیز راحت شده است: نخست حاکمیت دوگانه در قدرت و دیگری نسبت به  دیدارها و گفتگوهای رئیس جمهور با مقامات سایرکشورها در سفرهایشان به خارج. هم او گفته بود که در دور گذشته وقتی رؤسای جمهوری به خارج سفرمی کردند نگران بودم که در مذاکرات چه خواهند گفت و چه قرار و مدارهائی خواهند گذاشت  ولی اکنون خیالم راحت است (نقل  به معنا).
                                      
 تحقق این دو سودا ماحصل  آن چیزی بود که او مدعی بود با گزینش و بالاکشیدن احمدی نژاد بدست آورده است که البته در اصل چیزی جزسودای تمرکز قدرت بدستان خود نبود. و البته اقدام به تقلب انتخاباتی و سرکوب خشن جنبش درسال 88  در قیاس با آن دستاوردها و حفظ آن ها، هزینه زیادی محسوب نمی شد. با این همه امروزه بنظر می رسد آن "دستاوردهای عظیم" به طورجدی به چالش گرفته شده اند و در واقع عملا چیزی از آن ها باقی نمانده است و گوئی همه چیز دود شده  و به هوارفته است. و اگر بخواهیم به نتیجه نهائی آن اشاره کنیم چیزی جز این که او به عنوان شراصلی  مستقیما در تیررس مردم قرارگرفته است و هیچ کس درعمل برای "مقام معظم" و خیمه نظام و فصل الخطابی او  تره ای خرد نمی کند!

پرده دوم: وقتی احمدی نژاد رخت آخرین سفر سالانه دوران ریاست جمهوری اش را برتن کرد و همراه با  کاروانی پرشکوه تراز همیشه و سرشار از ِعده و ُعده -تا کورشود هرآن چشمی که یارای  دیدنش را  ندارد- عازم نیویورک شد، نگرانی در اردوی بیت رهبری و اصول گرایان و این که این بار چه بندی را در مذاکرات و صحبت های علنی و پشت پرده  ممکن است  آب بدهد، به اوج خود رسید. از همین رو رقبا درحالت آماده باش بسربرده و اقدامات و پاتک های کوناگونی  را برای از کارانداختن و  بی مقدار نشان دادن او درسلسه مراتب ساختارقدرت و ارسال سیگنال هائی به دولتمردان دیارفرنگ که مبادا ژست ها و سخنان او را جدی بگیرند طراحی  و تدارک دیدند که یکی  پس از دیگری به اجرا درآمدند. احمدی نژاد درمصاحبه ها و گفتگوهای خود حداقل سه نکته را باصراحت بیشتری خاطرنشان ساخته بود: آمادگی برای تعلیق غنی سازی 20%  بصورت گام بگام و تأکید بر نقش آمریکا دربحران هسته ای،  ابراز تمایل  به مذاکره دو طرفه و  برقراری رابطه با دولت آمریکا، و بالأخره  اقرار به تأثیر تحریم ها. او که زمانی می گفت "قطعنامه ها کاغذ پاره ای بیش نیستند و آنقدرقطعنامه بدهید تا قطعنامه دانتان پاره شود"، این بار سعی می کرد رام  و مؤدب و مبادی به آداب دیپلماتیک عمل کند و از هولوکاست و نظایرآن سخنی به میان نیاورد.
  رقبا حتی منتظررجعت او نماندند و هم زمان  از مجلس و روزنامه ها و مشاورعالی مقام رهبری همه و همه دست بکارشدند که  تا با  هجو او و برجسته کردن حاشیه ها و تمسخرشکوه و شوکت کاروان وی، این پیام را به  قدرت های بزرگ رله کنند که مبادا  سخنان وی را جدی بگیرند. کیهان در مطلبی  پس از بازگشت وی نتیجه را موفقیت آمیز دانست و با شعف خاطرنشان ساخت هیچ کس او را جدی نگرفت! علاوه بر رله سیگنال های فوق، اقدامات عملی نظیربه جریان انداختن طرح سؤال از او درمجلس و عبور از خط قرمز او  و دستگیری مشاورش درحالی که او صریحا  تعرض به کابینه را خط قرمزخود دانسته بود اقدام کردند. هم زمانی  بحران ارزی و اقتصادی (با فرود بهمن سقوط ارزش ریال و پی آمدهای آن) با سفرسالانه کاروان احمدی نژاد به نیویورک، فرصتی فراهم ساخت که تخطئه احمدی نژاد  و کارشکنی ها علیه او ابعاد گسترده ای پیداکرده و باوج خود برسد. هم چنین  فرصتی فراهم ساخت تا  حریفان  با  فرا افکنی کامل و "کی بود کی بود من نبودم"، خود را کنارکشیده و تمامی کاسه و کوزه های بحران  را برسر او شکسته  و وی را  مقصراصلی بحران  معرفی نمایند. اگر زمانی خاتمی  در مواجهه با  پاتک های حریفان خود برای خالی کردن زیرپایش، از ایجاد هر ُنه روز یک بار بحران برای دولت خود سخن می گفت، ریتم ایجاد چنین بحران هائی  برای احمدی نژاد در نیمه پایانی دوره دوم ریاست جمهوری اش رکورد اصلاح طلبان را شکسته  و دارد  شتاب هم می گیرد.

پرده سوم:
احمدی نژاد پس از ورود به ایران برآن شد که با تشکیل یک نشست مطبوعاتی گسترده  با  ضدحمله ای درخور، نسبت به حملات و  فشارهای حریف  که او را در بحبوحه بحران حاد ارزی  به خیانت و عبور از خط قرمزها و و حد ومرزاختیارات خود و به بی کفایتی در مدیریت بحران متهم می کنند،  پاسخ دندان شکنی بدهد.
دراین نشست مطبوعاتی او علاوه برنقش  تحریم و فشارهای خارجی در بحران ارز و سقوط آزاد ارزش ریال ، نقش سرحلقه ها و عوامل داخلی دربازار بورس  ( و بطورتلویحی رقبای تجارت پیشه خود و بی عملی دستگاه های نظارتی و... ) را ازعوامل مؤثر در این بحران معرفی کرد. او  به سران قوای  مقننه  و قضائیه و شهردار تهران نیز حمله های نیش داری  کرد. در این ضد حمله  سپاه و خبرگزاری فارس و به نحو غیرمستقیم "مقام رهبری" نیز از تیررس حملات او مصون نماندند. او هم چنین ژست دفاع از زنان و آزادی مطبوعات را هم گرفت ومخالفت صریح خود با بستن روزنامه شرق را اعلام داشت ( امری که نشان داد او حتی برقلمرو اخص خود یعنی کابینه و بطور مشخص  وزیرارشاد  که از آتش بیاران اصلی معرکه بستن روزنامه شرق بود، اتوریته ای  ندارد). این رویکرد البته چراغ سبزی  بود به رفسنجانی و حامیان او که دراین یورش جدید اصول گرایان حریم وی نیز از گزند حمله آن ها درامان نماند. و از قضا گفتنی است که ارسال این سیگنال  با پاسخ  مثبت از آن سو نیزهمراه بود: چنانکه دفاع سایت  آفتاب نیوز از جنبه های مثبت سخنان احمدی نژاد  و از  پاسخ گوئی وی به سؤال ها و  انتقادها، و یا دفاع کسانی چون زیبا کلام ازجنبه های دموکراتیک مواضع احمدی نژاد شمه ای هستند از داد وستدهای تازه ای که در بازارداغ سیاست درحال وقوع هستند. احمدی نژاد هم چنین  ضدحمله خود را با دوهشدار همراه ساخت: نخست با چاشنی تهدید به استعفاء درصورت افزایش فشارها و این که  دشمن آشکارا  دارد چنگ ودندان نشان می دهد. جنگ اقتصادی و نفت درجریان است. دولت درخط مقدم است و همه  باید به کمک دولت بیایند والآن زمان  تسویه حساب نیست.

پرده چهارم: واکنش رقبای اصول گرا و بازاریانی که ازسیاست های اقتصادی و ارزی دولت ناخشنود بودند  و آن را به بی کفایتی متهم می کردند و هیچ وعده امیدوارکننده ای درمورد بقول آن ها رونق  کسب کار و  بیرون آمدن از بحران ارز و سقوط آزاد ریال و رهائی از بی تکلیفی در شرایط نوسان قیمت ها (شرایطی که بسیاری معامله در آن را به قماربازی تشبیه می کنند) درسخنان احمدی نژاد نیافتند، به اعتصاب گسترده ای که درگذشته هم البته درمورد مخالفت با افزایش ارزش افزوده و کنترل دفاترمعاملاتشان  شاهد آن بودیم مبادرت کردند. پیشتر یحیی آل اسحق از هیأت موتلفه و رئیس اقاق بازرگانی کنونی تهران و وزیر اسبق بازرگانی،  بالحنی تند و تشبیه عرصه اقتصاد به میدان جنگ خواستارحالت فوق العاده و استعفای فرماندهان اقتصادی و کسانی که قادربه مدیریت و کنترل بحران نیستند و محاکمه سریع آن ها شده بود. مجلسیان و عمدتا اصول گرایان سنتی نیز  با حملات تند به دولت وی را متهم به فراافکنی و عبور از خط قرمزهای نظام  کرده و  نسبت به تکرارسرنوشت بنی صدر و اعلام بی کفایتی باو هشدار دادند. جالب است که عسگراولادی نیز درفردای اعتصاب بازار و تظاهرات درسخنانی مهم و غیرمنتظره  ضمن حمایت از اعتراض بازاریان خواهان توجه سه قوه به خواست های آن ها شد. با این همه درمورد این اعتراضات باید گفت  گرچه زدن جرقه اولیه توسط  بازاریان صورت گرفت ، اما به سرعت از محدوده مطالبات وخواست های سازمان دهندگان اولیه فراتررفت و دامنه آن  به مشارکت ده ها هزارنفری و درگستره ای وسیع درمناطق و خیابان های مرکزی تهران و نیز رادیکالیزه شعارها منجرشد. بنظرمی رسد که چنین وضعیتی ناشی ازپیوستن جوان ها و بیکاران و کاسب های باصطلاح سرپائی  باشد که نشان دهنده جونارضایتی جامعه و آمادگی اش برای شعله ورشدن اعتراضات گسترده است. البته حامیان سیاسی  و مسئولین نهادهای صنفی بازار سعی کردند که بلافاصله اوضاع و حرکت را جمع و جورکنند و ضمن گفتگو با مقامات و انتقاد به سیاست های دولت  به تخطئه  عوامل  و نیروهای خارج از بازار که با ورود به این حرکت تلاش کردند آن را به بیراهه ببرند پرداختند. اما آن چه دراین جا بیشتر مد نظراست این است که  بخش سنتی اصول گرایان  و بویژه هیئت مؤتلفه وهمراهانش  درمقابله با دولت از برگزاری چنین آکسیونی حمایت کردند. ضمن آن که باید اضافه کرد عسگراولادی درهمین سخنان خود با مذاکره ایران و آمریکا و تعلیق هسته ای به مقابله برخاست تا مخالفت  همه جانبه  خود وهم سنگرانش را با دولت  به نمایش بگذارند.
ازسوی دیگرخامنه ای که با سکوت سنگین خویش ناظراین دوئل سیاسی بود، در آخرین بخش نمایشنامه به روی صحنه آمده و چون همیشه اعلام داشت که تسلیم و سازشی درکار نخواهد بود. هدف دشمن نفی استقلال کشور و نظام است و مسأله هیچ ربطی به  این یا آن خطا ندارد. او هم چنین ابراز اطمینان کرد  با تکیه بر اقتصاد مقاومتی و رشد درون زا و استعدادهای داخلی  این بارهم نظام  از این گردنه سخت عبورخواهد کرد.

خامنه ای وموقعیت او به عنوان خیمه نظام  دربرابرچالش های جدیدی قرارگرفته است: سیاست او مبنی برتحمل و کنترل احمدی نژاد و برقراری آتش بس برای عبورحتی الامکان آرام  از برزخ  کنونی تا انتخابات جدید، به دلیل تشدید و تعمیق بحران  زیرسؤال قرارگرفته است. اکنون حتی اطمینانی نیست که بتوان از دوره فترت و فلج سازی دولت، آن هم درشرایطی که از قضا نظام  با بحران های حادی مواجه شده  و هرروز آن مدیریت  نیرومندی را می طلبد، به سلامتی گذشت. برخورد محتاطانه ترخامنه ای نسبت به احمدی نژاد، نه فقط بدین دلیل آن که  پای او هم دراین بحران عظیم  بدلیل نقش او در بروی کارآوردن  احمدی نژاد  و حمایت فعال از سیاست او است،  بلکه هم چنین بدان دلیل که صراحت بخشیدن بیش ازحد  به مخالفت با او  دست و پای وی  را درمورد گزینش رئیس قوه مجریه بعدی به مثابه کارگزارفرمانبرخود می بندد. به هرحال، تمامی تمهیدات وی برای کنترل منازعات  درگیری جناح ها ، اعم از تذکرهای مکرر وتشکیل کمیسیون و نظائرآن، از کنترل وی  خارج شده  و موقعیت او  به عنوان فصل الخطاب پایان بخش، آشکارا به واژه  بی معنائی تبدیل شده است، ضمن آن که او بیش ازهرزمانی به عنوان مسئول مستقیم واصلی همه نابسامانی ها در تیررس مردم و افکارعمومی داخل و خارج کشور قرارگرفته است. وقتی رفسنجانی می گوید تنها کسی که می تواند اوضاع را ازاین حالت به وضعیت طبیعی واولیه برگرداند خامنه ای است، در واقع دارد  به همین مسأله اشارهم می کند.

 سناریوی های سیاه:
الف- جناح اصول گرایان سنتی و نمایندگان سیاسی آن ها  خیزبلندی را برای تصاحب قوه مجریه  برداشته اند. سودای تصرف این قوه درکناردوقوه دیگر که هم اکنون هم برآن تسلط دارند، رؤیای  دیرینه آن ها  به عنوان صاحبان اصلی و پدرخانواده "انقلاب" است*. اما آن ها با وجود داشتن پایگاه گسترده تر-درمقایسه با رقبای خود- درمیان روحانیت و امام جمعه ها و بازاریان  ومداحان و بقایای لایه های سنتی و مذهبی وکم آگاه تر جامعه، و بدرجاتی کمتر درمیان سپاه و دستگاه های امنیتی ... در برابر مدعیان اصول گرای افراطی و نظامی- امنیتی که قدرت فائقه را بدست دارند، قرار دارند. اینان طیف گسترده  و رنگارنگی هستند ازنیروهای نظامی- امنیتی، و بخش هائی از روحانیون افراطی که مجموعا تحت حمایت بیت رهبری هستند. فعالیت سیاسی آن ها اکنون بیشتر زیر چترجبهه متحد اصول گرایان صورت می گیرد. گرچه این ها بودند که احمدی نژاد را به مقام ریاست جمهوری برکشیدند، اما بتدریج امتناع  احمدی نژاد از فرامین و تبعیت محض آن ها و رهبری  وبطورکلی شکست برنامه هائی که دولت با حمایت جناح افراطی پیش می برد، شکست و ناکامی مجموعه این طیف  نیزمحسوب می شود و همین ناکامی است  که جناح تاریک اندیش اصول گرایان موسوم به سنتی  پراگماتیست را (که جناح رقیب آن را به عدم بصیرت درمقابل فتنه متهم می کند) و خود را کمتر از آن ها در برکشیدن احمدی نژاد مقصرمی داند ومدعی است که بدلیل  تبعیت از خواست رهبری درکنار احمدی نژاد قرارگرفتند، به هوس تصاحب قوه مجریه انداخته است. با این وجود به موازات آن عامل متضاد دیگری، یعنی تشدید فضای جنگی و محاصره اقتصادی و دو قطبی شدن صف آرائی داخل و قدرت های خارج هم  وجود دارد که موجب بازتولید موقعیت طیف نیروهای  امنیتی- نظامی (و البته اقتصادی) درساخت قدرت و چنگ اندازی هرچه بیشتر در حوزه اقتصاد و سیاست توسط آن ها می شود. این که سنتزکشاکش این دو قطب مدعی اصول گرائی در توازن نیروی کنونی  مشخص به چه بیانجامد به عوامل گوناگونی وابسته است که نمی توان در مورد آن ها  بطورقطعی ابراز نظرکرد. آن چه که محرز است و تاجائی که به اراده این جناح برمی گردد، این جناح باین سادگی ها حاضر نخواهد شد که قدرت و امتیازات خود را از دست بدهد، ولی عوامل تشدید کننده بحران  نیز می تواند به نوبه خود اراده آن ها را بخود مشروط سازد. در هرحال دراین بحث مشخص این دو طیف اصول گرایان علیرغم برخی تمایزات خود، پشت وروی یک سکه و تداوم تبلور سناریوی سیاهی هم اکنون حاکم محسوب می شوند. برخورد قاطع با دشمن، یکدست سازی قدرت  و اعمال سیاست سرکوب و ایجاد فضای هرچه بسته تر برای خنثی کردن تحرکات دشمن و البته دراصل فوران نارضایتی عمومی، خطوط اصلی رویکرد آن ها را تشکیل می دهد. آن چه به این جریان ویژگی های جدیدتری می دهد، تلاش برای تنیدن پیله و یا دیواربین خویش و جهان پیرامون است که خود را  در تلاش های مذبوحانه و هذیان گونه اقتصاد مقاومتی و درون زا و فرهنگ و تکنیک و اینترنت ملی و پارازیت پراکنی، میلیتاریزاسیون جامعه، و بومی و اسلامی کردن دانش و فرهنگ تشکیل می دهد. بازگشت به وجوه هرچه ارتجاعی تر اسلام و ناکجا آبادی که ره به الگوهائی چون کره شمالی می برد از خصایص عمده این سناریوی فوق سیاه است. خصایص که امروزه بطورکامل اوج گندیدگی نظام را نمایندگی و پاسداری می کند.

ب- طیف دیگری از نیروهای متعلق به نظام ونه الزاما در قدرت  را رویکردی تشکیل  می دهد که  پاسخ   ازگونه دیگری به  بحران می دهد: خطوط اصلی این برنامه از جمله توسط رفسنجانی بطورمکرر بازگوشده است و شامل تنش زدائی در مناسبات بین المللی، تشکیل دولت ملی و فضای بازسیاسی (ازجمله انتخابات باصطلاح آزاد) و برخی مطالباتی چون آزادی زندانیان و.. است و در شیوه هم( علیرغم برخورد امنیتی رقیب) اساسا به چانه زنی و لابی گری در بالا و حرکت برمدار قانون اساسی پای بند هستند و با بسیج توده ای ازنوع جنبش سبز و باصطلاح  تحریک جامعه مدنی مرزبندی دارند. دو عامل مهم و جدید به عرض اندام  این رویکرد اصلاح طلبانه و درون سیستمی ُبعد تازه ای  بخشیده است: تشدید بی سابقه بحران اقتصادی و سیاسی و ناکامی رویکرد امنیتی- نظامی به آن  ولاجرم خطرات رو بافزایشی که نطام را تهدید می کند، دوم  و تحت این شرایط  نزدیک شدن برنامه و واکنش  سه طیف میانی یعنی حامیان رفسنجانی و احمدی نژاد(بخشی  ازاصول گرایان سابق) و بالأخره اصلاح طلبانی که پس از شکست جنبش سبز و مرزبندی با زیاده روی ها و ناپرهیزی های گذشته می کوشند که در چهارچوب باید و نبایدهای نظام حرکت کنند. البته جناح حاکم و بویژه  اصول گرایان سنتی  در تلاش اند که با افزایش فشار به آن ها و بستن نشریات و سایرامکاناتی که به آن ها اجازه عرض اندام و سربلندکردن می دهد، راه برآمد آن ها را مسدود سازند. دستگیری جوانفکر و حتی آن گونه که درخبرها آمده صدور محکومیت محمدرضا رحیمی معاون اول احمدی نژاد و خطردستگیری عنقریب اش، و یا  فرزندان رفسنجانی و بستن روزنامه شرق و... از جمله این اقدامات پیشگیرانه است.
ج- سناریوهای خارج از حاکمیت:

باین ترتیب تا آن جا که به نظام کنونی و گرایش های درونی آن  برمی گردد، در پاسخ به بحران و عبور از گردنه های پیشارو بدون آن که بخواهیم تمایزات و گرایش های اخص هرکدام از طیف های درونی هررویکرد را نادیده بگیریم، دو رویکرد اصلی در برابرهم صف آرائی کرده اند.
همانطورکه اشاره شد رویکرد حاکم در برخورد با بحران  با وضعیت متناقض و متضادی مواجه است: از یکسو تشدید بحران همه جانبه و بویژه اقتصادی درحالی که مسؤلیت تصدی امور کشور دردستان اوست موجب تشدید بحران وشکاف های درونی و تضعیف آن می گردد، و ازسوی دیگر تشدید فضای دو قطبی اعم ازتهدیدهای نظامی و محاصره اقتصادی و قحطی و کمبود و بطورکلی حرکت به سمت حالت فوق العاده امنیتی، مستمسکی برای حضور و بازتولید موقعیت آن می شود و این البته امری نیست که  از دید وضع کنندگان تحریم و فشارهای خارجی پنهان باشد، با این همه بدلایلی آن را بکارمی گیرند. بطور کلی می توان گفت که در درازمدت تشدید وخامت مؤلفه های بنیادی بحران تعیین کننده است و می تواند درصورت تداوم نهایتا عامل متضاد دیگر یعنی تقویت و بازتولید مواضع جناح امنیتی-نظامی-اقتصادی را تضعیف و چه بسا از درون متلاشی کند. اما صرفنطر از مصائب این دوره گذار برای مردم ایران، نکته مهم دیگر آن است که بنا به تجربه، سرنگونی یک سناریوی سیاه  الزاما به معنی بهترشدن وضع ورهائی از نکبت کنونی نیست بلکه می تواند به انواع سناریوهای سیاه دیگری ره ببرد. صرفنظر از نمونه خود جمهوری اسلامی، تجربه  عراق و افغانستان و اکنون سوریه درپیش روی ماست. بنابراین چگونگی فرایند سرنگونی وماهیت سناریوهای حاکم برآن نیز واجد اهمیت بسیاری است. درهمین رابطه بطور مثال می توان به تحریم های همه جانبه اقتصادی به عنوانی ابزاری برای تغییر و سرنگونی اشاره کرد: تحریم های فراگیراقتصادی هم چون داروئی است که عوارض جنبی آن بیش ازخواص مستقیم آن است ولاجرم بیش از تضعیف عامل بیماری خود بیمار را هدف قرار داده و تضعیف می کند. یعنی بجای تضعیف بنیان های وجودی رژیم، تأثیرات مخربی بر سیستم دفاعی مریض، سترون کردن خود باوری و شکوفائی مناسبات وهمبستگی انسانی و تقویت جامعه مدنی وارد می کند. و با دامن زدن به استیصال و روحیه دخیل بستن به هرکس و ناکس و هرناجی از گرد راه  رسیده، راه عروج را بر عوامفریبان و شارلان های از تراز جدید بازمی کند. دراین مورد گزارش اخیر بانکی مون، دبیرکلی که از قضا به محافظه کاری و نزدیکی به آمریکا و قدرت های بزرگ مشهوراست درمورد عواقب و پی آمدهای زیانبار به بارآمده تحریم ها، نظیر دسترسی مردم و کودکان ایرانی به نیازها و مایحتاج اولیه هم چون دارو، آن هم درشرایطی که هنوز چندماهی از سپری شدن موج جدید تحریم ها نگذشته است، بقدرکافی نگران کننده است. معنای بکارگیری چنین اهرمی ضدانسانی و حقوق بشری که درذات خویش متضمن جنایت علیه بشریت است و در تجربه عراق فقط نیم میلیون کودک را به مرگ کشاند، چیزی جزآن نیست که  قدرت های غربی بدنبال اولویت هائی مهم ترو بزرگتر ازاولویت های مردم ایران برای زیستن در آزادی و برابری ورفاه و آسایش است. وگرنه چگونه می توان ترو خشک را  باهم سوزاند و آن را به عناوین مختلف توجیه کرد؟ توجیهات فراافکنانه امثال خانم کلینتون و مدافعان ایرانی آن ها، مبنی براین که مسبب اصلی آن ها رژیم جمهوری اسلامی است، عذری بدتر ازگناه است. چرا که چگونه می توان عملکرد یک رژیم تبه کارضدانسانی را که با قدرت بیرحمانه سرکوب برمردم حکم می راند وجان انسان ها برایش ارزشی ندارد، مستمسکی برای ارتکاب جنایاتی مشابه، آنهم توسط مدعیانی که ادعای دفاع ازدموکراسی و حقوق بشر ورد زبانشان است، قرار داد؟ و باین بهانه مردمان تحت سلطه را ازهردوسو تحت فشار مضاعف قرار داد؟ راست آن است که سیاست تحریم مردم ایران( والبته نه فقط ایران)، جز یک سیاست ماکیاولیستی تمام عیاری که درآن  هدف  بکارگیری هر وسیله ای را توجیه می کند،نیست. بی تردید مقابله با چنین سیاستی به درستی یکی از خطوط فاصل مهم سناریوهای سیاه  و سفید است. دربخش بعدی به سناریوهای بیرون از حاکمیت و خود ویژگی بحران کنونی خواهیم پرداخت.

*- آن ها  پدیده متناقضی هستند که از یک  سو با واپسگرائی عمیق ترفرهنگی و ضدیت تمام عیار با سکولاریسم  و مدرنیسم  درتمامی حوزه های اجتماعی بخصوص نسبت به  زنان و جوانان و و جامعه عرفی و نیز با فصای باز سیاسی شناخته می شوند، و از سوی دیگر مدافع میدان دادن بیشتر به بخش خصوصی  و اقتصاد تجاری- رانتی هستند و مخالف سیاست های مستضعف پناهی و توزیع  یارانه ای  احمدی نژاد، که آن را تقسیم  فقر و یا بقول علی لاریجانی سیاست رابین هودی می نامند. انتقاد علی لاریجانی به پروژه هائی هم چون مسکن مهر و سیاست های پوپولیستی احمدی نژاد نیزدرهمین راستاست. البته این جریان با سرمایه داری باصطلاح آزاد و از نوع لیبرال هم بشدت مخالف بوده و آن را دست نشانده دشمن می داند. آن ها درعین حال ادعای اطاعت محض ازمنویات رهبری را دارند و تمامی تلاششان این است که او را همراه خود داشته باشند، هم چنان که تلاش هائی را برای جلب رضایت سپاه نیز به عمل می آورند. برخورد آن ها با جنبش سبز و یا رفسنجانی و یا رابطه با آمریکا درگذشته، همواره با رگه هائی ازپراگماتیسم همراه بوده است.
2012-10-08 16-06-1391

با «زلال» نامیدن «ایران تریبونال» نمی توان برای آن حقانیت تراشید (درحاشیه سخنرانی حسن حسام دراستکهلم)

با «زلال» نامیدن «ایران تریبونال» نمی توان برای آن حقانیت تراشید (درحاشیه سخنرانی حسن حسام دراستکهلم)

سایت خبری جنبش خرداد :درشب یادمان کشتارزندانیان دهه شصت در استکهلم، که در ماه سپتامبر برگزار شد، حسن حسام سخنانی ایراد داشت که نگاهی فشرده خواهیم داشت به آن. در این جا خواهیم دید که کسی که خود را یک مبارز کمونیست و شاعر ستمدیدگان می داند، چگونه به طرز لجوجانه ای هنوزهم ازگردانندگان «تریبونال لندن » دفاع آتشین می کند و هستی سیاسی اش را با آن گره زده است و همزمان چگونه تلاش می کند تا  منتقدین » تریبونال لندن » را بی اعتبار سازد. تلاشی که البته همان طور که خواهیم دید نافرجام و بیهوده است.
او در سخنرانی اش بدرستی  باردیگرپرده از جنایات وحشیانه رژیم اسلامی علیه فرزندان ایران بر می دارد و مخصوصا یاد زندانیان سیاسی و همه قربانیان کشتاردهه شصت را شورانگیزانه گرامی می دارد.
اما وقتی تلاش می کند تا از» تریبونال لندن » بعنوان مدافع قربانیان دوران سیاه دهه شصت یاد کند، نشان می دهد که دردفاع از آرمان زندانیان سیاسی پیگیرنیست. مخصوصا حالا که کاملا روشن گردیده که بسیاری از گردانندگان اصلی» ایران تریبونال» سرشان به جایی دیگری وصل است و تحت پوشش محاکمه نمادین رژیم جنایت کار ولایت فقیه، اهداف معینی را دنبال می کنند.
حسن حسام خودش خوب می داند که دادستان ارشد این دادگاه نمادین یعنی آقای پیام اخوان در ضیافت غارتگران جهان در کنفرانس » داووس » لقب » رهبرجوان جهانی» را دریافت داشته و بهمراه تیم قضات این تریبونال که برخی از آنان نو محافظه کاران مدافع آتشین هارترین جناح های سیاسی قدرت های امپریالیستی هستند، ماموراجرای «عدالت فاتحان» شده اند.
 برای بسیاری از نا آگاهان وساده لوحان شاید ترکیب اصلی و پشت پرده گردانندگان » ایران تریبونال» چندان مهم نباشد ولی آیا فقط همین اندازه ازحقایق در باره تریبونال کافی نیست تا کسی که خود را کمونیست می داند و در گیر نبردی همه جانبه با ارتجاع، سرمایه داری و امپریالیسم است، به ماهیت تیم دادستانی و گروه قضات » ایران تریبونال» پی ببرد؟ حسن حسام آدم چندان بی تجربه ای نیست . او جایگاه افراد و گروهها را که هر یک برای اهداف و منافع معینی می جنگند، تشخیص می دهد. مثلا او مفهوم واقعی عنوان » رهبرجوان جهانی» را می داند و می فهمد که کمک مالی گرفتن  تشکیلات  حقوق بشری از دولت های امپریالیستی  وسازمان های بورژوازی به چه معنایی می تواند داشته باشد. اما با وجود همه این ها چرا حسن حسام این چنین شتابان به بیراهه می رود و بسیاری از حقایق درباره گردانندگان این تریبونال را نادیده می گیرد؟ چه اتفاقی افتاده که او با کسانی همگام شده که صراحتا وابستگی و سرسپردگی شان به امپریالیسم را جزو افتخارات خود می دانند. کسانی مانند پیام اخوان که از تحریم اقتصادی غرب علیه ایران پشتیبانی می کنند و گزارش برنامه کارخود را درصحن کنگره آمریکا قرائت می کنند؛ و یا کسانی مانند ایرج مصداقی که اکنون معلوم شده عنصر پوششی مجاهدین خلق است. فرد معلوم الحالی که علنا ازتحریم های اقتصادی علیه ایران پشتیبانی کرده و می گوید «این همه آدم در تصادفات جاده ای کشته می شوند تلفات تحریم ها که بدتر از آن نخواهد بود.»
 همه این ها را فردی مانند حسن حسام می داند، اما چرا سرمایه سیاسی خود را پشت «ایران تریبونال» هزینه می کند و از  » زلالی ایران تریبونال» سخن می گوید؟   اما حقیقت این است که در سال های اخیربدلیل شکست جنبش های انقلابی در سطح جهان، گرایش نیرومندی در میان فعالان سیاسی درچرخش به سوی فاتحان جهان پیدا شده که ایستادگی دربرابر این موج ویرانگر کار آسانی نیست. موج نیرومندی که تقریبا بسیاری از فعالان  سیاسی را تحت تاثیر قرار داده است. برخی ناگهان انقلاب را شوم می شمارند و به یک رفرمیست – لیبرال تمام عیار تبدیل می شوند؛ برخی از یک «چپ دو آتشه» ناگهان به یک ناسیونالیست خشمگین تبدیل می شوند و تازه یادشان می افتد راه مبارزه با ستم قومی و ملی نه از طریق همبستگی زحمتکشان ملیت های ساکن کشور، بلکه از طریق سنگر گرفتن زیرپرچم ناسیونالیسم ملت های تحت ستم امکان پذیراست. همان ناسیونالیسمی که خواب تکرار تجربه عراق را می بینند، بعضی ها هم علنا از تهاجم نظامی و تحریم اقتصادی علیه کشورجانبداری می کند.
 امروزه به بهانه های مختلف دارند پشت توده های کار و زحمت را خالی می کنند و از قرار معلوم بسیاری تلاش دارند تا ازغافله عقب نمانند و در این زمینه دارند از یکدیگر سبقت می گیرند. همه این ها البته تنها به خاطرشکست سنگینی نیست که انقلاب جهانی در سطح بین المللی متحمل شده است. حقیقت این است که بوی کباب را نیز باید به این ها افزود. قدرت و امکانات عظیم مالی امپریالیستی خیلی ها را به وسوسه می اندازد و زانوها را سست می کند. آخردر سنگر انقلاب و پابرهنگان ایستادن مالیات دارد. از پیروزی در افق نزدیک نیز خبری نیست. بی جهت نیست که حتی دیگر مردم را خطاب قرار نمی دهند و تازگی مد شده تا درکنگره آمریکا و پارلمان فرانسه، در کنار کسانی که خواهان ایجاد منطقه ی پرواز ممنوع در کردستانند، عرض حال بنویسند و ازآن چه در ایران می گذرد شکایت کنند. و این یعنی پناه بردن به فاتحان. مخصوصا درمیان حامیان اصلی و آتشین «تریبونال لندن» این پناه بردن به فاتحان و عدالت کذایی شان، رنگ بیشتری بر خود می گیرد.
آری اوضاع چنین است و تاسف بارتر آن که فردی مانند حسن حسام و برخی ازهمفکرانش یا حقایق را نمی بینند و یا می بینند و بنا به ملاحظاتی از کنارش به راحتی می گذرند و در توجیه آن می کوشند.
حسن حسام خودش هم خوب می داند که دیگر گند قضیه مربوط به دست در اندرکاران اصلی » ایران ترییونال» در آمده و مسئله ازمنابع مشکوک مالی نیزعبورکرده است. او بهتر می داند که لااقل منتقدان چپ تریبونال ریگی در کفش ندارند و اگر در این میان کسی ریگی کفش داشته باشد گردانندگان پشت پرده تریبونال هستند که تاکنون حتی یک کلمه در باره موضوعات به قول حسن حسام » بنیادی» یعنی محکومیت جنگ و تحریم های فلج کننده اقتصادی موضع گیری نکرده اند.
اما در این مسیر پر و پیچ خم، عدالت واقعی و جنبش همه ستم دیدگان راه خود را سرانجام خواهد یافت و عوامفریبان را به حاشیه خواهد راند. در این میان تکلیف افرادی چون  پیام اخوان و قضات نئولیبرال انگلیسی  «ایران تریبونال» و همچنین افراد سیاه کاری چون ایرج مصداقی کاملا روشن است. کسانی مثل حسام که عمری را در راه مبارزه برای آزادی، عدالت و سوسیالیسم سپری کرده اند، هنوز فرصت آن را دارند تا خطای های فاحش خود را جبران کرده وشجاعانه درصف مبارزان سوسیالیسم و آزادی قرار داشته باشند. به امید آن روز.
«آن کس که حقیقت را نمی داند، نادان است؛ آن کس که حقیقت را می داند و کتمان می کند تبه کار است» (برتولت برشت)
۱۵ مهرماه ۱۳۹۱ـ ۶ اکتبر ۲۰۱۲


بیانیه روز جهانی کودک 1386

بیانیه روز جهانی کودک 1386
همه چیزدراین دنیا تغییرکرده است؛جز بنیاد آن.همه چیز افزوده شده با آهنگی چند باره
جنگ،(افغانستان-عراق-لیبی-سوریه{
ج-م}،خونریزی،بی خانمانی،گرسنگی و مرگبازپخش بیانیه جمعیت دفاع ازکودکان کار و خیابان که 5 سال پیش نگارش شده است؛را
پیشکش می کنم به فعالانِ- کارگری و جنبش های رادیکال اجتماعی.جهانگیر محبی



بيانيه روز جهاني كودك1386
هشتم اکتبر (شانزده مهر) روز جهانی کودک فرا رسیده است؛ روز جشن و شادی برای کودکان. روزی که دوباره با زور پول و بوق و کرنای رسانه های رنگارنگ، برای رنگ و لعاب زدن بر در و دیوار دنیای پر از فجایع وظلم خود ساخته می کوشند؛ حمایل طرفدار حقوق کودک می بندند و با یونیسف جام شادی می نوشند.
نشان نوعدوستی به عاریت به سینه می زنند و در خطابه ها، بخشنامه ها و مصوبات رنگ و وارنگ، وعده وعید های پر طمطراق و قشنگ می دهند. تنها برای یک روز و این کافی است...!؟
جشن های پر زرق و برق، خوان اکرام و خیرات و هدایا امّا تنها برای یک روز و این کافی است...!؟
همه چیز در این دنیا تغییر کرده است، جز بنیاد آن. همه چیز افزوده شده با آهنگی چند باره. استثمار، فقر، ذلـّت، فرودستی و مسکنت، جنگ، خونریزی، بی‌خانمانی، گرسنگی، بیماری و مرگ... برای بیش از نود درصد دیگر مردمان روزی است مانند روزهای دیگر.
همه چیز در این دنیا تغییر کرده است جز بنیاد آن؛ بنیادی که بر بستر بهره کشی انسان از انسان استوار است. در یک سو ثروت و پول و قدرت و البته اسلحه و کشتار و سرکوب و زندان؛ از سوی دیگر سهم کودک کار، افزایش تعداد ٢٦۵میلیون نفر به بیش از ۴٠٠ میلیون نفر؛ در آمار* رسمی شان.
برای بیش از نیمی از کودکان جهان روزی است مانند دیگر روزها؛ خالی از شادی، بازی، هویت، تحصیل، تهی ازآرزو، امید و آینده. و برای پدری که از بام تا شام در کارخانه و مزرعه و بندر زیر بار رنج کمر خم کرده،  فرصتی برای اندیشیدن به کودک رنجور و محروم از دنیای شایسته کودکی.
و برای مادری كه خود نیز فرصتی برای کودکی نداشته، و تمام خاطراتش در قلمرو رنج کار، آشپزخانه و آرزوی آسایش کودکان خویش گذشته، و گاه درد مهاجرت بر کوله بار بسته است، غمبارتر از روزهای دیگر...
در جهانی که کودکان آن، اینچنین در جنگ مرگ و زندگی سر گردانند:
- تعداد كودكانی كه در فقر بسر می‌برند:  یك میلیارد نفر( یعنی ۱ نفر از هر ۲ كودك)
- تعداد كودكانی كه بدون مسكن مناسب هستند: شش‌صد وچهل میلیون نفر ( یعنی ۱ نفر از هر ۳ كودك)
- تعداد كودكانی كه از خدمات بهداشتی محرومند: دویست وهفتاد میلیون نفر ( یعنی ۱ نفر از هر ۷ كودك)
- تعداد كودكانی كه بدلیل عدم دسترسی به آب سالم می‌میرند: یك میلیون و چهارصد هزار نفر( یعنی ۱ نفر از هر تقریبا"۱۰۰۰ كودك)
این حكم بشر آزادیخواه، انساندوست و سازش ناپذیر است كه در همه عرصه‌ها؛ علیه مصائب روبه ازدیاد،علیه استثمار، بردگی، تبعیض، جنگ، سلطه بی حقوقی و ... پا به میدان گذاشته و با وجود ضربه‌هایی كه متحمل می‌گردد، در ایجاد تشكل و صفوف اعتراضی، مصرّانه بر خواسته‌هایش پای می‌فشارد.
تأمین اجتماعی کودک و پرداخت بیمه بیکاری بدون قید و شرط به خانواده او یک شرط عملی مهم برای لغو کار کودک است.
دنیای بهتری باید ساخت؛
سراسر شادی و بازی برای کودکان،    
عاری از استثمار
... و خوشبختی برای همگان
"جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان"
آمفی تئاتر رو باز پارک لاله- مهر ۱۳۸٦
درباره سازمان
" جمعيت دفاع از كودكان كار و خيابان "  سازمانی غیر دولتی ((NGO است، متشکل از فعالینی که از سالها پیش در زمینه حقوق کودکان تحقیق و فعالیت هایی داشته اند و مشخصا" از سال 79 وارد عرصه عملی و کار مستقیم و رو در رو با کودکان و بویژه کودکان کار و خیابان شده اند. اما بدلیل شرایط و مشکلات اجتماعی و حقوقی  حاکم بر ایران و همچنین دیدگاه های عقب مانده (خیریه) و فرمالیستی و رفرمیسم حاکم بر فعالیت بخش عمده ای از مدافعان حقوق کودک، سال 82 تصمیم به فعالیت مستقل و بدون وابستگی به هیچ نهاد و موسسه دولتی و غیردولتی نمود و اهداف زیر را در دستور کار خویش قرار داد. محور فعالیت‌های "جمعيت" آموزش و حمایت از کودکان کار و همه کودکانی که به هر علت از آموزش و حمایت های اجتماعی محروم اند می باشد. به همین منظور سال ۸۴ "جمعيت" اقدام به تأسیس مرکزی در پاسگاه نعمت آباد نمود که در کنار سوادآموزی؛ كلاس‌های آموزش خلاقیت های ذهنی و داستـان‌نویسی، نقاشی، تئـاتر و عكاسـی، آمـوزش مهارت‌های زنـدگی و حـقـوق کـودک بـرای كودكان و برگزاری هفتگی كارگاه حقوق كودك به منظور آشنایی داوطلبین در طی دو سال اخیر، از جمله‌ی این فعالیت‌های آموزشی بوده است.
اهداف:
هدف کلی : محو کار و تمامی اشکال سوء استفاده از کودکان با جلب حمایت و تشکل نیروهای اجتماعی به مثابه نیروی فشار مستقیم بر دولت ها و سیستم اجتماعی حاکم بر ایران و جهان .
 اهداف اختصاصی: ايجاد مراکز امن و ماندگار با ويژگی قابل دسترس بودن برای کودکان کار وخيابان جهت حمايت و توانمند سازی از کودکان کار و خيابان.
اهداف فوری :
 ۱ کاهش آسيبهای وارده بر کودکان کار و خِيابان
۲ توجّه به نيازهای جسمی ,عاطفی واجتماعی کودکان کار و خِيابان
٣ آ موزش : اعم از سواد آموزی – بهداشت – مهارتهای فنی، هنری و اجتماعی و ...
اهداف تداومی:
۱ استفاده از ظرفيتهای اجتماعی در جهت حمايت عملی از کودکان کار وخيابان .
۲ فعال نمودن وپيگيری حضور سازمانها ونهادهای موظف .
٣ قراردادن کودک و وابستگانش تحت پوشش بيمه های اجتماعی ( خدمات درمانی , تأمين اجتماعی,  بيمه بيکاری و ... ) .
۴ بکار گيری مددکاران خيابانی .
۵ واکنش سريع جهت شناسائی و جذب کودکان کار وخيابان .
٦ تلاش برای ترويج نگاه احترام آميزجامعه به جايگاه انسانی کودکان کار وخيابان .
۷ تلاش برای گسترش مراکز تعريف شدهء فوق .
۸ ارتباط با سازمانها و نهادهای اجتماعی مدافع حذف کار و تمامی اشکال سوء استفاده از کودکان در ایران و سرتاسر جهان جهت سازماندهی  نیروی فشار علیه سیستم استثمار کودکان و ...
  جمعيت دفاع از كودكان كار و خيابان براساس این دیدگاه که کودکان مقدمند بر هر مصلحت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، مذهبی و ... فعالیت خویش را سازماندهی و صف بندی نموده است.
  ضرورت تشكيل پروژه‌ها؛ از خلاء موجود در زندگي كودك كار گرفته شده است.
اين ضرورت را می توان با دو اصل زير توضيح داد:
نخست اينكه شرايط  زندگی کودکان کار به خصوص كاردرخیابان به گونه ای است كه آنها را در معرض آسيبها و مشكلات، جسمی- شخصيّتی واجتماعی قرار می دهد كه در بيشتر موارد اثرات مخرّب وجبران ناپذيرآن؛ تا پايان عمركوتاه ومشقت بار"كودك كار"با وی همراه می باشد. سوءتغذيه، بيماريهای مختلف پوستی وگوارشی وهمچنين محروميت از ابتدائی ترين حقوق انسانی وامروزی كه عدم دسترسی  به امكانات تحصيلی و يك زندگی سالم، شاد وبرابرحداقل آن است از جملة اين موارد می باشند.
نکته دوم تبليغ سوءعليه کودکان کار و خیابان تحت عنوان؛ زوائد اجتماع و عوامل باندهاﻯ تبهكار كه توهّم و انفعال بخش وسيعی از جامعه را دامن زده و در واقع، وجود كودكان كار وخيابان را زير سوال برده و قابل انكار میسازد.
بی توجّهی مسوولين دولتی، نسبت  به مسائل و مشكلات كودكان كار و خيابان، نا كارآمدی طرحها واقدامات صورت گرفته تاكنونی( از قبيل جمع آوری، ساماندهی، دستگيری و اخراج به شهر ها و روستاهای محل عزيمت شان و...)  وجود حاميان بزرگتر؛ را ضروری می سازد.
براساس ويژگی کودک بودن اين انسانها و قادر به دفاع از خويش نبودن و همچنين لزوم تشکل و فعال شدن حاميان بزرگتر؛ پروژه های آموزشی و حمایتی تشکیل می شوند.
 پروژه در يك كلام به‌معني تاسيس محلي امن و قابل دسترس برای كودكان كار و خيابان 

تکثیراز جهانگیر محبی