نگاهي به...

هر آنچه منتشر ميشود به قصد و هدف آگاهی رسانی و روشنگری است۰ ما حق "آزاد ی بيان" و" قلم" را جزء لاينفک مبارزه خود ميدانيم! ما را از بر چسب و افترا زدن باکی نيست! سلام به شهدای خلق! سلام به آزادی!

۱۳۹۶ اسفند ۹, چهارشنبه

"احیای راه ابریشم" در قرن بیست و یکم با حضور ایران و آلمان چهار سال پس از طرح برنامه‌ی "بازسازی راه ابریشم در قرن بیست و یکم" از سوی چین، نخستین نشست بزرگ بین‌المللی برای تعیین خطوط اصلی و چگونگی تحقق‌بخشیدن به آن برگزار می‌شود. ژاپن و آمریکا در این اجلاس شرکت نمی‌کنند.

"احیای راه ابریشم" در قرن بیست 

چهار سال پس از طرح برنامه‌ی "بازسازی راه ابریشم در قرن بیست و یکم" از سوی چین، نخستین نشست بزرگ بین‌المللی برای تعیین خطوط اصلی و چگونگی تحقق‌بخشیدن به آن برگزار می‌شود. ژاپن و آمریکا در این اجلاس شرکت نمی‌کنند.
China Seidenstraße London-Jiwu (Getty Images/AFP/I. Infantes)
نشست بزرگ همکاری‌های بین‌المللی برای پیاده‌کردن طرح "یک کمربند- یک جاده" چین موسوم به "جاده ابریشم نوین" در روزهای ۱۴ و ۱۵ مه در پکن پایتخت چین برگزار می‌شود. بنا به گفته‌ی مقامات این کشور، قرار است رهبران ۲۸ و نمایندگان ۶۵ کشور در این اجلاس شرکت کنند.
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه، رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه، نورسلطان نظربایف، رییس جمهور قزاقستان و آنتونیو گوترز، دبیر کل سازمان ملل از این رهبران هستند. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، نیز از دعوت‌شدگان است، ولی بریگیته تسیپرس، وزیر اقتصاد آلمان به نمایندگی از این کشور در نشست پکن حضور خواهد داشت. 
تعیین خطوط اصلی و تامین هزینه
گفته می‌شود که شرکت‌کنندگان در اجلاس درباره موضوع‌هایی مانند گسترش زیرساخت‌ها، چگونگی سرمایه‌گذاری، همکاری اقتصادی و تجاری میان کشورهایی که در مسیر جاده ابریشم قرار دارند، تامین انرژی و منابع آن، همکاری‌های مالی، تبادلات فرهنگی، محیط زیست و همکاری‌های دریایی با یکدیگر به رایزنی می‌نشینند.

برنامه‌ی "احیای راه ابریشم" در سال ۲۰۱۳ از سوی شی جین پینگ، رییس جمهور چین، مطرح شد. چین در این راستا قصد دارد با احداث جاده‌ای، آسیای مرکزی را به اروپا وصل ‌کند. بدین‌منظور قرار است شاهراه‌ها، ریل‌ها و لوله‌های نفتی بی‌شماری در کشورهایی که در مسیر جاده قرار دارند، ساخته شوند.
Infografik One belt, one road - Chinas neue Seidenstraße RUS
هزینه‌ی این طرح عظیم از طریق "بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت‌های آسیا ـ AIIB" با سرمایه‌‌ای بالغ بر یک صد میلیارد دلار آمریکا که در سال ۲۰۱۳ به همین منظور تاسیس شده، تامین می‌شود. سهم چین در این سرمایه‌گذاری، بیش از ۵۰ میلیارد دلار است. رهبران چین در این رابطه اعلام کرده‌اند که در روند اجرای طرح‌، اصول "مذاکره، سازندگی و بهره‌برداری مشترک" را رعایت خواهند کرد. منقدان و مخالفان آن را "پروژه‌ای برای تسخیر جهان" از سوی چین می‌نامند.
همکاری و عدم همکاری
با آن که چین همواره تاکید کرده که احیای راه ابریشم در قرن ۲۱ میلادی تنها با تلاش‌های جهانی تحقق‌پذیر است، با این‌حال برخی از کشورها چین را به "انحصارطلبی" متهم می‌کنند. آمریکا و ژاپن از جمله‌ی این کشورها هستند.

ژاپن به ویژه به دلایل تاریخی از همکاری با طرح چین سرباز می‌زند و آن را قدرت‌نمایی "رقیب آسیایی" خود ارزیابی می‌کند. در همین راستا ژاپن در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که برای تامین هزینه‌های طرح‌های زیرساختی خود در آسیا، برنامه‌ای ۵ ساله در نظر گرفته و مبلغی بالغ بر ۱۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده است.
ایران و آلمان از جمله کشورهایی هستند که از طرح بازسازی جاده‌ابریشم استقبال می‌کنند. وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران در این رابطه می‌گوید که جمهوری اسلامی "تمام توان، همکاری و تلاش خود را برای اجرای بهتر و کاملتر این طرح به‌کار می‌گیرد." به گفته‌ی طیب‌نیا اجرای این برنامه، نقش مهمی در راستای توسعه‌ی جهانی و مناسبات کشورها خواهد داشت.

"دراویش بازداشت شده به وکیل دسترسی ندارند"

"دراویش بازداشت شده به وکیل دسترسی ندارند"

یک هفته پس از حوادث خیابان گلستان هفتم و بازداشت تعدادی از دروایش گنابادی فیلمی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است که نشان می‌دهد نیروهای امنیتی دراویش دست‌بسته را به شدت کتک می‌زدند.
 
شنیدن صوت06:02
تحصن دراویش گنابادی مقابل یکی از کلانتری‌های تهران در روز دوشنبه (۳۰ بهمن/ ۱۹ فوریه) به درگیری فیزیکی و خشونت کشیده شد. این در‌گیری‌‌ تا ساعات اولیه بامداد روز سه‌شنبه ادامه داشت و با بازداشت ده‌ها تن از دراویش گنابادی که در خانه‌های خیابان گلستان هفتم پناه گرفته بودند به پایان رسید. پنج نیروی انتظامی و بسیجی در این درگیری‌ کشته شدند و تعدادی از دراویش نیز به شدت مجروح شدند. از وضعیت افراد بازداشت شده اطلاعی در دست نیست. 
فرهاد نوری فعال حقوق دراویش به دویچه‌و‌له می‌گوید تعدادی از دروایش بازداشت شده به شدت مجروح شده‌اند و در مواردی نیز تخلیه چشم گزارش شده است. آنها برخلاف گفته‌ سخنگوی قوه‌ قضاییه هنوز به وکیل دسترسی ندارند.

 

سن بیش از ۲۱۰ هزار کودک متاهل را زیر ۱۵ و ۱۸ سال اعلام کرده٬ اما به سن مابقی کودک‌همسران که براساس گفته‌های وی حدود ۸۰۰ هزار نفر تخمین زده می‌شوند٬ هیج اشاره‌ای نکرده است.

 سن بیش از ۲۱۰ هزار کودک متاهل را زیر ۱۵ و ۱۸ سال اعلام کرده٬ اما به سن مابقی کودک‌همسران که براساس گفته‌های وی حدود ۸۰۰ هزار نفر تخمین زده می‌شوند٬ هیج اشاره‌ای نکرده است.
childMarriage_022818.jpg
 یزدانی گفته «در سال ۹۳ حدود ۱۵ هزار کودک مطلقه» وجود داشته که سن «۱۳ هزار کودک ۱۵ تا ۱۸ سال و بقیه زیر ۱۵ سال» بوده است.
به گفته وی «متاسفانه نهادهای مرتبط سعی در پنهان‌کردن آمارها دارد و در ثبت‌احوال آمار پسران ازدواج‌کرده زیر ۲۰ سال و دختران زیر ۱۰ سال به تفکیک لحاظ نشده است.»
«تلاش‌های بسیار برای افزایش سن ازدواج به ۱۵ سال برای دختران و ۱۸ سال برای پسران» می‌شود٬ اما «مخالفت‌های بسیاری وجود دارد که اجازه نمی‌دهد سن ازدواج کودکان را ا.»ر این نشست همچنین کامیل احمدی، مردم‌شناس، پژوهشگر گفته که «صیغه محرمیت به ازدواج زودهنگام کودکان مشروعیت می‌دهد.»به گفته احمدی صیغه «کودکان را وارد قرارداد شرعی می‌کند که روابط دیگری مانند رابطه جنسی از آن بیرون می‌آید که در بسیاری از موارد به باردارشدن و سقط‌ جنین و در نهایت 

سونامی مهاجرت

 - بی بی سی
این روزها دوباره تب و تاب مهاجرت در ایران بالا گرفته است. شواهدی هست که نشان می‌دهد، ایرانیان زیادی به مهاجرت فکر می‌کنند.
به گفته حسین عبده‌، اقتصادان و مشاور وزیر راه و شهرسازی، ۱/۵ میلیون ایرانی در صف مهاجرت به کانادا و استرالیا قرار دارند. این عدد، در مقایسه با هر عدد و رقم دیگری، تامل‌برانگیز است.
۱/۵ میلیون نفر تقریبا معادل ۲ درصد جمعیت کل ایران و ۴ درصد جمعیت جوان زیر ۳۰ سال است. یعنی از هر ۱۰۰ جوان ایرانی ۴ نفر در صف مهاجرت به کانادا و استرالیا ایستاده و پرونده باز مهاجرت به این دو کشور دارد.
این عدد همچنین بین ۲۵ تا ۳۰ درصد جمعیت کل مهاجران ایرانی است که طی ۴۰ سال گذشته از کشور خارج شده‌اند.
از این گذشته تعداد متقاضیان ایرانی مهاجرت به کانادا و استرالیا، در مقایسه با آمارهای این کشورها نیز عجیب به نظر می‌رسد. رکورد یک ساله مهاجرت به کانادا ۳۲۰ هزار مهاجر طی سال‌های ۲۰۱۱۵ و ۲۰۱۶ بوده است. آمار کل مهاجران استرالیا نیز در سال ۱۶-۲۰۱۵ کمی بیش از ۱۸۰ هزار نفر بوده است. با این حساب بر مبنای مدارکی و اسنادی که آقای عبده تبریزی دیده، صف ایرانیان متقاضی مهاجرت، ۳ برابر کل ظرفیت مهاجرپذیری دو کشور است.
این تازه آمار متقاضیان مهاجرت قانونی به کشورهایی است که شرایط سخت اقتصادی یا تخصصی برای مهاجرت تعیین کرده‌اند. می‌توان با قطعیت گفت تقریبا همه متقاضیان مهاجرت به این دو کشوریا صاحب تخصص ‌ویژه‌اند یا صاحب سرمایه‌.
به جز این دو کشور و به جز این ۱/۵ میلیون نفرحتما کسان دیگری هم هستند که به ترک وطن فکر کرده و برای آینده‌شان نقشه مهاجرت کشیده‌اند. اگر بخواهیم تصویر دقیقی از تمایل به مهاجرت در شرایط کنونی داشته باشیم، باید جمعیت کسانی را که از راه‌های دیگر دنبال مهاجرت به این دو کشور و کشورهای دیگر می‌گردند به این آمار اضافه کنیم، ایرانیانی که برای کار یا زندگی به کشورهای منطقه مثل امارات یا ترکیه و گرجستان می‌روند، ایرانیان زیادی که متقاضی سفر و اقامت در اروپا هستند، کسانی که خیال اقامت در آسیای جنوبی دارند و کسانی که هر سال با هزار امید و آرزو فرم‌ لاتاری ایالات متحده آمریکا را پر می‌کنند.
نمی‌توان به طور دقیق نرخ تمایل به مهاجرت ایرانیان را محاسبه کرد، اما تردیدی وجود ندارد که بخش عظیمی از جامعه معاصر ایران، در سال‌‌های اخیر به دنبال راهی برای خروج از کشور می‌گردد، اما چرا؟
95359717_343610480_n.jpgپناهجوی ایرانی در جزیره مانوس پاپوآ گینه نو در جستجوی آب

امواج سهمگین مهاجرت

پدیده مهاجرت -به معنی معاصر- آن، بعد از انقلاب اسلامی آغاز شده و در چند مقطع تاریخی شتاب گرفته است.
تحلیل‌گران معمولا پدیده مهاجرت را در دوره‌‌های مختلف دسته‌بندی می‌کنند:
برخی تحلیل‌گران سیاسی مهاجرت ایرانیان را به چهار دوره تقسیم می‌کنند. دوره اول مهاجرت آریستوکرات‌های دوره پهلوی در آستانه انقلاب؛ دوره دوم، مهاجرت گروه‌های انقلابی در پی تسویه حساب‌های سیاسی و ایدئولوژیک دهه ۶۰؛ دوره سوم، مهاجرت اجتماعی دهه ۷۰ به امید زندگی در شرایط بهتر و دوره چهارم، مهاجرت پس از وقایع سال ۱۳۸۸. از نظر این تحلیل‌گر سیاسی، از میان چهار موج مهاجرتی، سه تا ماهیت و انگیزه سیاسی دارند.
تردیدی در دو دوره اول نیست، اما شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد مهاجرت پس از انتخابات سال ۱۳۸۸، بیش از انگیزه بهانه سیاسی داشته و ماهیت آن بیشتر اجتماعی بوده است. چنانکه مهاجران یک دهه گذشته، بیش از آنکه مانند مهاجران دوره اول و دوم همواره منتظر لحظه موعود برای بازگشت به وطن باشند، بیشتر شبیه ماجران دوره سوم، چمدان‌ها را باز کرده و بساط زندگی‌شان را به طور کامل در کشور جدید پهن کرده‌اند.
در تحلیل دیگری، جامعه شناسی ده موج مهاجرتی را تاریخ مهاجرت معاصر ایرانیان برمی‌شمرد: "موج اول سياسی بود، موج دوم اجتماعی و فرهنگی، موج سوم اقتصادی و موج چهارم به اقليت‌های قومی مثل هموطنان کرد، بلوچ ، آذری برمی‌گردد. موج پنجم اقليت‌های مذهبی است موج ششم مهاجرت برای کسب دانش است که روز به روز آمار و ارقام اين موج بيشتر می شود، موج هفتم مهاجرت تجارت است که کسانی که در ايران نمی توانند آزادانه تجارت کنند و دست به مهاجرت می‌زنند، موج بعدی مربوط به مهاجرت هنرمندان است که اساسا حجم خيلی بالايی را تشکيل می‌دهد و موج بعدی هم مهاجرت مقامات رژيم است، لايه‌هايی که در دهه ۶۰ و ۷۰ در حاکميت مدير بودند و در دهه ۹۰ حاکميت آنها را تحمل نکرد و دست به مهاجرت زدند و بالاخره موج مهاجرين حوادث و اتفاقات طبيعی و محيط زيستی..."
این تحلیل، برخلاف تحلیل اول که مبنای آن تحولات سیاسی پس از انقلاب است، بر اساس جامعه‌شناسی مهاجران و مطالعه در انگیزه‌های مهاجرتی مطرح شده است. در این الگوی تعریف شده، هر چه جلوتر می‌آییم، نقش انگیزه‌های اقتصادی و اجتماعی و زیستی پررنگ‌تر از انگیزه‌های سیاسی می‌شود. در این شرایط طبیعی است که همزمان با بالا گرفتن بحران‌های اقتصادی و اجتماعی و زیست‌محیطی، نرخ مهاجرت و تمایل به مهاجرت نیز افزایش پیدا کند.

کسانی که سراسر دهه ۶۰ به دلایل سیاسی ناگزیر به جلای وطن شدند، به امید بازگشت از مرزهای ایران گذشتند و هنوز هم -حتی گاهی به طور فعال- درگیر تحولات سیاسی‌ ایرانند، اما مهاجران یک دهه اخیر در وضعیت ناامیدی ایران را ترک کردند. وقایع سال ۱۳۸۸، برای بسیاری نه یک شکست سیاسی، بلکه از بین رفتن امید اصلاح سیاسی و اقتصادی ایران بود. بسیاری از مهاجران -عمدتا از طبقه متوسط- در روزهای سخت خود را با این تصور که فرزندان خود را از وضعیت پیچیده اقتصادی و سیاسی ایران نجات داده‌اند دلداری داده‌اند، اگرچه به خصوص بعد از تحولات سیاسی نسبتا امیدوارکننده در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۴، بعضا دچار تردید شده باشند.
اما تداوم و تشدید بحران‌های سیاسی، همزمان با بالا گرفتن بحران‌‌های اجتماعی و اقتصادی از یکسو و اضافه شدن مخاطرات زیستی و تشدید بحران‌های طبیعی (مثل بحران آب یا بحران آلودگی هوا و ریزگردها و بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله) از سوی دیگر، سبب می‌شود که انگیزه و میل به مهاجرت، تبدیل به میل به بقا شود و هست و نیست زندگی ایرانیان، به مهاجرت گره بخورد.
۸ سال پیش، بسیاری از ایرانیان در اوج ناامیدی نسبت به بهبود وضعیت زندگی در ایران چمدان‌های خود را می‌بستند، اما حتی ناامیدترین ایرانیان سال ۸۸ هم تصور نمی‌کردند، شرایط به اندازه امروز پیچیده شود.
ترکیب بحران‌های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی در ابعاد تظاهرات سراسری و شورش‌های خیابانی ظهور پیدا کرده است. این روزها حتی مقامات رسمی عالی‌رتبه هم -در سطح رییس‌جمهوری یا رییس مجلس خبرگان- نسبت به وقوع انقلاب هشدار می‌دهند. از سوی دیگر ایرانیان سایه سنگین جنگ را روی سر خود احساس می‌کنند. علاوه بر همه اینها بلایای طبیعی مثل بحران آب، زلزله، خشکسالی، ریزگردها، رویدادهای شدید آب و هوایی، سیل، فرسایش خاک، فرونشست دشت‌ها و مرگ طبیعی زیست‌گاه‌‌های تاریخی، روز به روز عرصه زندگی را در ایران تنگ‌تر می‌کند.
در چنین شرایطی، طبیعی است که کسانی که تخصص، توانایی مالی یا موقعیت مناسبی داشته باشند، خود را در صف مهاجرت به کشورهای دیگر جا بدهند و بقیه هم دنبال صفوف دیگری برای خود بگردند.

خسارات و مخاطرات

مهاجرت، به خصوص در ابعاد گسترده برای کشوری مثل ایران، پدیده‌ای زیان‌بار است. درباره یک وجه خسارت‌های مهاجرت در ایران زیاد گفته شده، اما درباره وجه دیگر کمتر صحبتی شده است.
۱- هزینه‌های اقتصادی
هزینه‌های کلان اقتصادی در یک معامله پرضرر است. در واقع ایران نیروی انسانی گران‌قیمتی را که هزینه زیادی صرف تولید آن کرده، به صورت رایگان به خارج صادر می‌کند.
برآوردهای زیادی درباره خسارت سنگین فرار سرمایه‌ها (مهاجرت سرمایه‌داران) فرار مغزها (مهاجرت نخبگان و متخصصان) انجام شده که برخی از آنها از سوی منابع رسمی تایید شده و برخی نشده‌اند.
اگرچه تا چند سال پیش مقامات دولتی در ایران از نرخ مهاجرت ۱۵۰ هزار نفری تحصیل‌کردگان و برآورد زیان سالانه ۱۵۰ میلیارد دلاری سخن می‌گفتند، اما چندی جریانی در تکذیب فرار مغزها به راه افتاده که با زیر سوال برد آمارهای ارائه شده در رسانه‌ها، منکر وجود چنین پدیده‌ای می‌شوند. به عنوان مثال می‌توان به اظهارات اخیر مسئولان دولتی در ایران اشاره کرد با تردید در وجود آمارهایی مانند "گزارش صندوق بین‌المللی پول" مدعی می‌شود نشانه‌ای غیرطبیعی از مهاجرت نخبگان ایرانی وجود ندارد.
اگرچه بخشی از این ادعاها مثل عدم وجود گزارش صندوق بین‌المللی پول یا بعضی آمار درباره جمعیت دانشجویان و مهاجران، درست به نظر می‌رسد، اما نکته اینجا است که تنها بخشی از آمار اشاره می‌شود.
به عنوان مثال گفته شده "در سال ١٣٩٤ تعداد دانشجویان مهاجر ایرانی ٢٣٥٤ نفر بوده که در رتبه ١٢ تعداد دانشجویان خارجی در کانادا قرار گرفته است."
این آمار اگر غلط نباشد، حتما کامل نیست و تصویر ناقصی از واقعیت ارائه می‌کند.




طبق آمار رسمی دانشجویان خارجی در کانادا، ایران به فاصله اندکی بعد از چین بیشترین آمار دانشجویان خارجی را در مقطع دکترا دارد. از هر ۱۰۰ دانشجوی خارجی در مقطع دکترا، ۱۶ نفر چینی و ۱۵ نفر ایرانی‌اند و آمریکا و فرانسه و هند و عربستان در رتبه‌های بعدی قرار دارند. در مقطع فوق‌لیسانس هم ایران با سهم ۵ درصدی در جایگاه ششم قرار دارد، اما در مقطع لیسانس نام ایران در میان ۱۰ رتبه اول نیست.
خود این آمار یک نشانه قطعی از وجود پدیده فرار مغزهایی است که هزینه زیادی برای آماده‌سازی آنان برای تحصیل در مقاطع عالی شده است. نمی‌توان با قطعیت نشان داد که دانشجویان نخبه ایرانی پس از اتکام تحصیلات در مقاطع دکترا و کارشناسی ارشد به ایران بازمی‌گردند یا به احتمال زیاد بخت خود را برای ادامه زندگی در یک کشور مدرن و صنعتی خواهند آزمود.
مسئولان دولتی در ایران گفته‌اند: "در سال ١٣٩٦ تعداد کل مهاجران ایرانی در کانادا شش هزارو ٤٨٥ نفر بوده که نسبت به تعداد مهاجران سال ١٣٩٥ (١١هزارو ٦٦٥ نفر) کاهش چشمگیری داشته است." این آمار اگرجه غلط نیست، اما اشاره نشده که دلیل این کاهش، بیش از آنکه نتیجه عدم تمایل ایرانیان به مهاجرت باشد، در اثر تغییر برنامه مهاجرت و شیوه مهاجرپذیری اتفاق افتاده است که شانس ایرانیان را برای پذیرش کمتر می‌کند. به جز ایران در سال ۲۰۱۶ تعداد مهاجران سایر کشورها نیز به نسبت سال ۲۰۱۵ کمتر شده است. ایران در سال ۲۰۱۵ در مقام چهارمین کشور مهاجر فرست قرار داشته و در سال بعد در جایگاه هفتم قرار دارد.
به جز این طبق اطلاعات آخرین سرشماری کانادا، طی سال‌های تعداد مهاجران ایرانی کانادا در بازه ۵ ساله اخیر (۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶) به نسبت ۵ سال قبل‌تر (۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰)، ۶۰ درصد زیاد شده، در حالی که آمار کل مهاجران تنها ۴ درصد افزایش داشته است. این نشان می‌دهد که افزایش چشمگیر نرخ مهاجرت ایرانیان، دقیقا مصادف با ورود کسانی است که بعد از وقایع سال ۱۳۸۸ اقدام به مهاجرت به کانادا کرده‌اند. اینها تازه صرف نظر از محدودیت‌‌های سیاسی و اقتصادی است که مهاجران ایرانی به نسبت مهاجران سایر کشورها با آن مواجه‌اند.
۲- هزینه‌های اجتماعی
این هزینه ها بر خلاف صورت اول چندان آشکار و قابل اندازه‌گیری نیست.
دومین خطر و خسارت موج سهمگین اخیر، می‌تواند سرخوردگی عدم موفقیت کسانی باشد که تازه اقدام به مهاجرت کرده‌اند. در اول مطلب به صف ۱/۵ میلیون نفری ایرانیان برای مهاجرت به کانادا و استرالیا اشاره شد، در حالی که آمار سالانه مهاجرت ایرانیان به این کشورها، تا به الان کمتر از مرز ۱۰ هزار نفر در سال گذشته است.
علاوه بر اینها، وضعیت پیچیده سیاسی و اجتماعی در جهان، اصولا مهاجرت را سخت‌تر از گذشته کرده است. وضعیت پناه‌جویان سالهای اخیر خاورمیانه از یک سو و ایجاد التهاب‌های ملی و حساسیت‌های ناسیونالیستی در کشورهای غربی سبب، شده ظرف اروپا و آمریکا برای مهاجرت پر شده باشد. آن قدر که به نظر نمی‌رسد جای زیادی برای مهاجران ایرانی باقی مانده باشد.
در چنین شرایطی بار سرخوردگی حاصل از شکست برنامه مهاجرتی نیز روی سایر سرخوردگی‌های جامعه اضافه خواهد شد و طبیعتا ابعاد بحران‌ها در ایران فزونی خواهد گرفت. برآورد مخاطرات و زیان های احتمالی چنین وضعیتی کار چندان آسانی نیست، اما یک نگاه گذرا و سردستی هم کافی است که به هر کسی بقبولاند آینده‌ای نامعلوم و نه چندان امیدوارکننده در انتظار جامعه ایرانی است، مگر آنکه نهاد دولت و ملت هر چه زودتر، به یک توافق ضمنی دست پیدا کند و اصلاحات بزرگ سیاسی، اقتصادی و زیست‌محیطی را با هم به پیش ببرد. این اصلاحات البته نه برای جامعه و نه برای حکومت کار ساده‌ای نخواهد بود، به‌خصوص آنکه تضمین قطعی برای موفقیت آن وجود نخواهد داشت.

خودداری شرکتهای نفتی از عرضه سوخت به هواپیمای وزیر خارجه ایران


خودداری شرکتهای نفتی از عرضه سوخت به هواپیمای وزیر خارجه ایران

شرکتهای نفتی عرضه کننده سوخت در فرودگاه مونیخ از سوخت‌رسانی به هواپیمای وزیر خارجه ایران خودداری کرده بودند. محمد جواد ظریف ۱۰ روز پیش برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ به آلمان رفته بود. به گزارش روزنامه‌های آلمانی نهایتا ارتش آلمان سوخت هواپیمای حامل آقای ظریف را تامین کرده. بی‌بی‌سی فارسی با شرکتهای نفتی تماس گرفته، پاسخ آنها را در گزارش امیر پایور ببینید.

گزارش دبیرکل همچنین جمهوری اسلامی را به اصلاح یا لغو قوانین "تبعیض آمیز" علیه زنان از جمله در عرصه اشتغال، ازدواج و طلاق تشویق کرده است

گزارش دبیرکل سازمان ملل از وضع حقوق بشر ایران

 
گزارش دبیرکل همچنین جمهوری اسلامی را به اصلاح یا لغو قوانین "تبعیض آمیز" علیه زنان از جمله در عرصه اشتغال، ازدواج و طلاق تشویق کرده است
گزارش دبیرکل همچنین جمهوری اسلامی را به اصلاح یا لغو قوانین "تبعیض آمیز" علیه زنان از جمله در عرصه اشتغال، ازدواج و طلاق تشویق کرده است
دبیرکل سازمان ملل متحد در جدیدترین گزارش خود به شورای حقوق بشر درباره سرکوب روزنامه نگاران و فعالان و ادامه تبعیض علیه زنان و اوضاع اقلیت های دینی ایران ابراز نگرانی کرده است.
در گزارش "مقدماتی" آنتونیو گوترش به سی و هفتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو سوئیس، آمده است که در ایران سرکوب روزنامه نگاران و فعالان حقوق بشر ادامه دارد؛ همچنین "در وضع اقلیت های دینی و قومی که با محدودیت مواجه هستند هیچ گونه بهبودی مشاهده نشده است."
آنتونیو گوترش همچنین درباره تلاش حکومت ایران برای ارعاب کارکنان بی‎بی‏سی فارسی از طریق ممنوع المعامله کردن این افراد و آزار و اذیت خانواده های آنان به شورای حقوق بشر گفته است.
دبیرکل سازمان ملل متحد نوشته که هرچند دولت ایران با عاصمه جهانگیر، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران که اخیرا در لاهور پاکستان درگذشت تعاملاتی داشت و پاسخ مکاتباتش را داد، درخواست های وی برای سفر به ایران را نپذیرفت.
در این گزارش همچنین دستور ماه نوامبر گذشته صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه ایران مبنی بر توقف حکم اعدام محکومان جرایم مواد مخدر یک تحول مثبت ارزیابی و گفته شده است که تعداد اعدام ها در ایران در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۴۸۲ نفر کاهش یافته است؛ در سال های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۵ میلادی به ترتیب ۵۳۰ و ۹۶۹ مورد اعدام اعلام شده بود.
گزارش می گوید: "دبیرکل متوجه ادامه کاهش تعداد اعدام هاست که در مقایسه با سال ۲۰۱۵ تقریبا به نصف رسیده است اما در مورد تعداد زیاد اعدامی ها و این که بخش عمده احکام اعدام را دادگاه های انقلاب صادر می کنند، همچنان مضطرب است."
دبیرکل سازمان ملل متحد از ادامه آنچه شکنجه و بدرفتاری در زندان های ایران از جمله "اعمال فشارهای فیزیکی یا روحی بر زندانیان برای گرفتن اعترافات اجباری" خوانده نیز ابراز نگرانی کرده است.
گزارش وی همچنین جمهوری اسلامی را به اصلاح یا لغو قوانین "تبعیض آمیز" علیه زنان از جمله در عرصه اشتغال، ازدواج و طلاق تشویق کرده است.
این گزارش همچنین به اعتراضات دی ماه گذشته در شهرهای مختلف و دستگیری حداقل ۳۷۰۰ نفر اشاره و دولت ایران را تشویق کرده که حمایت های قانونی از معترضان بازداشت شده را تضمین بکند و به حقوق آنها احترام بگذارد.
دبیرکل سازمان ملل متحد همچنین درباره تلاش حکومت ایران برای ارعاب کارکنان بی‎بی‏سی فارسی به شورای حقوق بشر گفته است.
او نوشته است: "گزارش‌های دریافتی کمیسریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد حاکیست افرادی که برای بخش فارسی بی‌بی‌سی کار می‌کنند و خانواده‌هایشان در ایران، مورد آزار و ارعاب مسئولان ایرانی قرار گرفته‌اند و تهدید شده‌اند که به کار در بخش فارسی ادامه ندهند. بعضی از اعضای خانواده آنها نیز به طور خودسرانه دستگیر، بازداشت و ممنوع الخروج شده‌اند."
"در ماه اوت ۲۰۱۷ دادگاهی در تهران دستور ممنوع المعاملگی ۱۵۲ نفر از کارمندان، کارکنان و همکاران بی‌بی‌سی فارسی را به ظن "تبانی علیه امنیت ملی" صادر کرد. این دستور، کارکنان و همکاران بی‌بی‌سی را از هرگونه تبادل مالی باز می دارد و حتی مانع فروش املاک موروثی آنها می‌شود که در ایران معمولا به صورت مشترک با سایر وراث و افراد خانواده به ارث می‌رسد."
دبیرکل سازمان ملل متحد می افزاید که در ماه اکتبر ۲۰۱۷ گزارشگران ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد با انتشار بیانیه‌ای از حکومت ایران خواستند که همه اقدامات قضائی علیه کارکنان بی‌بی‌سی و خانواده‌هایشان را متوقف بکند و به وضع قوانین محدودکننده علیه خبررسانی مستقل، چه در ارتباط با بی‌بی‌سی و چه غیر آن، پایان بدهد.
در جریان سخنرانی علیرضا آوایی وزیر دادگستری ایران در شورای حقوق بشر معترضان ایرانی در ژنو تظاهرات و چند دیپلمات جلسه را ترک کردندحق نشر عکسMEHR
Image captionدر جریان سخنرانی علیرضا آوایی وزیر دادگستری ایران در شورای حقوق بشر معترضان ایرانی در ژنو تظاهرات و چند دیپلمات جلسه را ترک کردند
روز سه شنبه در جریان سخنرانی علیرضا آوایی وزیر دادگستری ایران در سی و هفتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، معترضان ایرانی در ژنو تظاهرات و چند دیپلمات جلسه را ترک کردند.
علیرضا آوایی از ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۳ رئیس کل دادگستری تهران بوده و اتحادیه اروپا او را به خاطر مشارکت در دستگیری‌های خودسرانه، نقض حقوق بشر، انکار حقوق زندانیان و افزایش اعدام‌ها، در لیست تحریم‌های خود قرار داده‌ است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آقای آوایی در این جلسه "کاستی های هولناک" در شورای حقوق بشر و در سایر سازوکارهای سازمان ملل را محکوم و واشنگتن و سایرین را به "بهره برداری از مساله حقوق بشر برای مقاصد سیاسی" متهم کرد.
مارگو والستروم، وزیر خارجه سوئد، از جمله چند دیپلمات اروپایی بود که جلسه را ترک کردند. سوئد اخیرا به احمدرضا جلالی، پزشکی که به اتهام جاسوسی در ایران محکوم به اعدام شده، شهروندی اعطا کرده است. آقای جلالی پیش از سفر به ایران و بازداشتش در دانشگاهی در سوئد کار می کرد.
هنگام برگزاری این جلسه حدود ۱۵۰ نفر با پرچم گروه های مخالف جمهوری اسلامی و شعار "آوایی را دستگیر کنید" در مقابل مقر سازمان ملل تظاهرات کردند. آمریکا هم قبلا به برنامه سخنرانی این مقام ایرانی اعتراض کرده بود.
مخالفان حکومت ایران می‌گویند که آقای آوایی در قتل‌عام زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷ نقش داشته است. زندانیان سیاسی دهه شصت در زندان‌های دزفول و اهواز شهادت داده‌اند که علیرضا آوایی در سال ۱۳۶۷ عضو هیات مرگ این زندان‌ها بود.

فرحنوش کوه نشین، دختر "هجده "ساله ایست که در روستای دهرود سفلی در بخش تنگ ارم منطقه دشتستان در استان بوشهر و در خانواده ای "هفت" نفره زندگی می کند. خانواده آنها از ایل قشقایی شیراز هستند. او ۲ سال قبل پس از بازگشت از مراسم عروسی، هنگامی که میخواست برای کشیدن قلیان میهمان شان زغال درست کند، بدلیل نشت نفت از پمپ نفتکش بر روی لباس اش دچار آتش سوزی شدید شد



 قنات‌ها در سایه چاه‌ها جان می‌دهند

قنات

برداشت‌های بی‌رویه چاه‌ها فناوری چند هزار ساله قنوات را تحت تأثیر قرار داده و این در حالی است که قنات می‌تواند یکی از راه‌های مدیریت آب و عبور از خشک‌سالی باشد.
 قنات را می‌توان شاهکار به‌جامانده از اجدادمان و یکی از پیچیده‌ترین فناوری‌های سنتی برای مدیریت آب دانست که به شناخت عمیق طبیعت از دانش آب‌های زیرزمینی گرفته تا مدیریت نیاز دارد.
قنات که در گویش‌های مختلف به‌عنوان کاریز یا کهریز نیز نامیده می‌شود در واقع کانالی است که در زیر زمین حفر می‌شود تا آب در آن برای رسیدن به سطح زمین جریان یابد.
این کانال در عمق زمین برای ارتباط دادن رشته چاه‌هایی است که از مادر چاه سرچشمه می‌گیرد. در قنات تخلیه آبخوان با تکیه‌بر نیروی گرانش صورت می‌گیرد ازاین‌رو تخلیه آب همیشه با شارژ از آبخوان در تعادل باقی می‌ماند.
این سیستم آبیاری سنتی سبب ارتقای سطح بالایی از سازگاری انسان با تغییرات زیست‌محیطی شده، به‌طوری‌که بقا در شرایط سخت کویر ایران را امکان‌پذیر کرده است. قنات که توسط مقنیان ایرانی اختراع‌شده، هزاران سال قدمت دارد به‌گونه‌ای که قدمت بسیاری از قنات‌های ایران، از پنج یا شش هزار سال متجاوز است و عمری برابر با تاریخ کهن ایران دارد.
قنات تنها راه سازگاری با کویر
مردم کویر خراسان جنوبی نیز که همواره با شرایط کم‌آبی روبه‌رو بوده‌اند از قنات به‌عنوان تنها راه سازگاری با کویر خشک و بی‌آب استفاده می‌کرده‌اند به‌گونه‌ای که در حال حاضر این استان باوجود بیش از شش هزار رشته قنات در رتبه نخست کشور قرار داشته و قنات‌های بجا مانده از تاریخ صدر اسلام قدمت بالای این فناوری سنتی را در استان نشان می‌دهد.
خراسان جنوبی با شش هزار رشته قنات در رتبه نخست کشور در این حوزه را دارد و قنات های بجا مانده از تاریخ صدر اسلام قدمت بالای این فناوری سنتی را در استان نشان می دهد
فناوری سازگار قنات امروز شهرت جهانی یافته و شگفتی‌های اعجاز آور آن سبب ثبت قنات بلده فردوس در فهرست آثار جهانی شده است.
 قنات‌ها در طول حیات چند هزارساله خود همواره نقشی تعیین‌کننده در ایجاد و توسعه کشاورزی و آبیاری فلات ایران و دیگر مناطق خشک، نیمه‌خشک و کم باران جهان به‌عنوان یک سیستم آبیاری خاص بازی کرده است.
اقدس کرم پور با بیان اینکه قنات‌ها در بسیاری از مناطق نیمه‌خشک و کم باران موجبات پویایی جمعیت و رونق کسب‌وکار را فراهم آورده است، بیان کرد: تا جایی که شکوفایی قنات منجر به شکوفایی زندگی شده و مرگ قنات منجر به مرگ جوامعی شده که در پیرامون آن شکل‌گرفته است.
وی ادامه داد: دانش و روش پایدار و هوشمند احداث قنات ایرانی و مدیریت سنتی آن‌که در طول تاریخ از پختگی، هوشمندی، تعامل و مشارکت اجتماعی بالایی برخوردار بوده، تا به امروز پایه و اساس خود را حفظ کرده و از نسلی به نسل دیگر به‌عنوان یک سنت فرهنگی و میراث ملموس و ناملموس انتقال و تکامل‌یافته است.
قنات‌های بجا مانده از صدر اسلام
رئیس اداره میراث فرهنگی فردوس با بیان اینکه نظام سنتی توزیع آب قنات و مدیریت جامع و همه‌جانبه این نظام خلاقانه تاریخی در فلات ایران آن‌چنان با فرهنگ و مناسبات اجتماعی جوامع درهم‌تنیده که بسیاری از باورها و اعتقادات آن‌ها را نیز در برگرفته است، عنوان کرد: این نظامات درهم‌تنیده و ساده با تمام طبیعت قنات همسو و هم‌جهت است.
کرم پور با اشاره به ثبت مجموعه قنوات بلده فردوس در فهرست آثار جهانی، گفت: این مجموعه نشان از نبوغ و خلاقیت بشری دارد و در حال حاضر مشتمل بر ۱۵ رشته قنات و دو دهنه چشمه است که آب استحصال‌شده از هریک از این سازه‌های آبی به شاهجویی می‌ریزد و درنهایت حجم آبی قابل‌توجه را، برای کشاورزی در دشت فردوس(تون) مهیا می‌کند.
وی با بیان اینکه شاهجوی مذکور طول تقریبی ۳۵ کیلومتر را در این دشت طی می‌کند تا زمین‌های تفتیده را سیراب کند، افزود: برای کم کردن میزان جذب و هدر رفت آب، در طول مسیر شاهجو آب را گِل‌آلود می‌کنند و تکنولوژی گِل‌آلود کردن آب نیز ناشی از نبوغ بشری این مردمان است.
مدیر پایگاه شهر تون و قنات بلده فردوس، قدمت قنات بلده را مربوط به صدر اسلام دانست و گفت: علاوه بر این دو محوطه تاریخی نیز با قدمت سه و هشت‌هزارساله در محدوده این قنات وجود دارد که نشان‌دهنده اجتماع انسان‌ها در این دو نقطه به دلیل وجود آب قنات بلده بوده است.
وی با بیان اینکه این پدیده، باعث خلق نوعی منظر و فرم معماری کویری شده که شامل ساختار قنات، آسیاب‌ها، آب‌انبارها، خانه‌های روستایی و شهری و باغات کویری بسیار زیبا و استثنایی است، بیان داشت: این شاهکار پس از هزاران سال هنوز در نوع خود بدیع و شگفت‌انگیز بوده و قنات میراث زنده و پنهان در دل خاک است.
عبور از بحران آب با قنات
رئیس اداره میراث فرهنگی فردوس با اشاره به اینکه کمتر نظام مدیریتی را می‌توان یافت که از ابتدای پیدایش تا چندین هزار سال بعد همچنان پایه و اساس اصلی خود را حفظ کرده باشد، بیان کرد: یکی از نظام‌های غنی و قوی در طول تاریخ نظام مدیریتی قنات بوده که مدیریت بر پایه مشارکت مردم و بهره‌برداران است. 
کرم پور ادامه داد: مجموعه قنوات بلده فردوس توسط مردم ایجادشده و حفاظت و مدیریت می‌شود و با توجه به اهمیت استحصال سنتی و حفظ محیط‌زیست، می‌تواند ما را از شرایط بحران آب نجات دهد و به‌عنوان روشی همساز با طبیعت و مبتنی بر اصول پایدار و سرزمینی موردتوجه قرار گیرد.
سازگاری بالای قنوات با طبیعت سبب شده که در گذشته قنات به‌عنوان تنها سیستم آبیاری در مناطق مختلف کشور به‌خصوص در مناطق کویری باشد اما با ورود تکنولوژی‌های جدید، چاه‌های عمیق جانشین قنات شده و استفاده از موتورپمپ در تمامی مناطق ایران به‌تدریج رایج شد.
رتبه نخست خراسان جنوبی در تعداد قنوات
احداث چاه‌های عمیق بدون برنامه‌ریزی خود باعث خشک شدن ۹۰ درصد از قنوات شده به‌گونه‌ای که احیای آن‌ها امکان‌پذیر نیست زیرا حفر چاه‌های عمیق سطح آب را به میزان زیادی پایین برده است.

مرگ سفره‌های زیرزمینی با حفر چاه‌ها
مسئول پژوهشکده قنات دانشگاه بیرجند با بیان اینکه در حال حاضر بیشترین برداشت‌ها از سفره‌های آب زیرزمینی نیز توسط چاه‌ها صورت می‌گیرد، اضافه کرد: این اضافه برداشت‌ها بیشترین لطمه را به منابع آب زیرزمینی زده‌اند به‌گونه‌ای که شاهد فرونشست و شکاف‌های چند کیلومتری در بسیاری از نقاط استان هستیم.
خزیمه نژاد با بیان اینکه این آبخوان‌هایی که آسیب‌دیده‌اند قابل بازیابی نیستند، بیان کرد: علاوه بر این قنوات نیز بیشترین لطمه را از برداشت‌های بی‌رویه توسط چاه‌ها دیده‌اند و بسیاری از آن‌ها تبدیل به قنوات بایر شده‌اند.
قنوات بیشترین لطمه را از برداشت های بی رویه توسط چاه ها دیده اند و بسیاری از آن ها تبدیل به قنوات بایر شده اند
وی همچنین به دلایل خشک شدن قنوات طی سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: البته خشک‌سالی‌های متمادی و چندین ساله نیز یکی از این عوامل بوده‌اند و نمی‌توان تأثیر آن را در خشک شدن قنوات نادیده گرفت.
دانشیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند ادامه داد: در سال زراعی جاری میزان بارندگی‌ها در استان تقریباً صفر و یا بسیار اندک بوده و این امر سبب می‌شود که سفره‌های آب زیرزمینی و درنتیجه قنوات هیچ تغذیه‌ای نداشته باشند و خشک و یا دچار کاهش آبدهی شوند.
خزیمه نژاد اضافه کرد: در کنار این عامل برداشت‌های بی‌رویه چاه‌ها و نبود نظارت در این زمینه تأثیر زیادی در خشک شدن بسیاری از قنوات استان داشته است.
وی با بیان اینکه شرکت آب منطقه‌ای و سازمان جهاد کشاورزی در حوزه حفاظت و احیا قنوات متولی هستند، بیان کرد:  در وهله نخست شرکت آب منطقه‌ای می‌بایست نظارت کافی بر برداشت‌های غیرمجاز داشته باشد و تحت تأثیر عوامل غیرفنی قرار نگیرد.


خزیمه نژاد با اشاره به اینکه در گذشته راهکار و تصمیم‌گیری بر مبنای علمی در این زمینه وجود نداشته است، عنوان کرد: در همین راستا پژوهشکده قنات دانشگاه بیرجند طرح ملی الگوی مدیریتی مبتنی بر روش‌های تصمیم‌گیری نوین در خصوص اولویت‌بندی بازسازی قنوات خراسان جنوبی را با حمایت مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تدوین و به سرانجام رسانده که این طرح، برنامه بازسازی قنوات مدنظر را بر اساس معیارهای فنی و مدیریتی فراهم می‌سازد.



به گفته وی میزان استحصال آب از قنوات استان سالانه بالغ‌بر ۱۹۴.۴ میلیون مترمکعب برآورد شده است