نگاهي به...

چه کسی سزاوار تنبیه است؟

در حالیکه بودجه عظیمی در شهرهای مختلف از سوی نیروی انتظامی هزینه کنترل و تحدید آزادیهای سیاسی و اجتماعی مردم می‌شود و هزینه‌های فراوانی در مناطق مختلف جهان از سوی ایران پرداخت می‌شود و به دلیل بی تدبیری مسئولین و سیاستهای نادرست بین‌المللی٬ کشور متحمل شدیدترین تحریمهاست و روزانه متحمل میلیونها دلار ضرر می‌شود؛ نیروهای مرزبانی کشور درمقابل گروههای تروریستی حداقلی از امکانات لازم را نیز ندارند.
اسماعیل کوثری از فرماندهان سپاه و نماینده اصولگرای مجلس خواستار تنبیه گروگانها آزاده شده است. وی دلیل چنین درخواستی را خواب بودن آنها در هنگام دستگیری ذکر کرده است.
در فیلم نمایش داده شده از سوی گروه جیش‌العدل به نظر می‌رسد که گروگانگیرها در روشنائی روز و هنگامی که مرزبانها پس از سپری شدن شب در چادر خود مشغول استراحت بودند؛ اقدام به دستگیری آنها کرده‌اند. ممکن است مرزبانان تصور کرده باشند که با پایان شب خطری تهدیدشان نمی‌کند. اما علاوه بر خواب بودن سربازها٬ نکات دیگری هم در این فیلم قابل توجه است. اعضاء گروه تروریستی جیش‌العدل با فراغ بال و با محاصره این چادر مرزبانی در روشنائی روز در حالیکه آشکارا هیچ نگرانی از نیروی پشتیبان این گروه مرزبانی ندارند. تمام قد و نه به شکل سینه خیز و مخفیانه به چادر مرزبانان نزدیک می‌شوند. به طوری که علاوه بر فیلمبردار همراه گروه٬ دوربینی از روی تپه‌های مجاور هم به راحتی مشغول فیلمبرداری تبلیغاتی از این عملیات است. از سوی دیگر سلاحهها و مهمات نمایش داده شده مرزبانان به هیچ وجه برای مقابله طولانی مدت با مهاجمان در چنین موقعیتی مناسب نیست. همچنین ترکیب این گروه مرزبانی متشکل از یک گروهبان دوم و ۴ سرباز ٬ مشخص نیست که تا چه حد به لحاظ توانایی و تجربه مناسب چنین مأموریت خطرناکی باشد. در چنین شرایطی حتی اگر مرزبانان در خواب هم نبودند؛ بعید است که از آمادگی لازم برای مقابله با گروگانگیرها را برخوردار باشند و به احتمال زیاد همگی آنها در یک درگیری نابرابر کشته می‌شدند.
علاوه بر این هنوز روشن نیست که کارکرد این گروه مرزبانی در چنین نقطه‌ای چه می‌تواند باشد و این گروه چه مأموریتی را قرار بوده‌ که انجام دهد. منطقه ای که چادر مرزبانی در آن برپا شده‌است نقطه ای در میان کوههای صعب‌العبور است؛ جاده مرزی٬ برجک نگهبانی و حتی خودرویی در اختیار مرزبانان نیست.
بر این اساس به نظر می‌رسد پیش از آنکه این نماینده مجلس و سردار سپاه به فکر تنبیه مرزبانان باشد؛ باید به سؤالات فراوانی که در این مورد وجود دارد پاسخ دهد. واقعیت این است که حراست از مرزهای طولانی ایران به شیوه های این‌چنینی پاسخگوی نیاز کشور نیست. جان تک تک مرزبانهای کشور از اهمیت فراوانی برخوردار است. و قرار نیست که بدون در نظر گرفتن کامل جوانب امنیتی اینگونه در معرض خطر قرار گیرد.
همچنین در حالیکه بودجه عظیمی در شهرهای مختلف از سوی نیروی انتظامی هزینه کنترل و تحدید آزادیهای سیاسی و اجتماعی مردم می‌شود و هزینه‌های فراوانی در مناطق مختلف جهان از سوی ایران پرداخت می‌شود و به دلیل بی تدبیری مسئولین و سیاستهای نادرست بین‌المللی٬ کشور متحمل شدیدترین تحریمهاست و روزانه متحمل میلیونها دلار ضرر می‌شود؛ نیروهای مرزبانی کشور درمقابل گروههای تروریستی حداقلی از امکانات لازم را نیز ندارند. میزان دسترسی این مرزبانها به تجهیزات نظامی به هیچ وجه با آنچه که در شهرهای بزرگ٬ پلیس برای مقابله با شهروندان غیر مسلح در اختیار دارد؛ قابل قیاس نیست. به گفته فرمانده مرزبانی کشور٬ مقرهای مرزبانی در این منطقه چادری و نامن است و دسترسی به برخی از آنها نیازمند ۱۲ ساعت پیاده روی است.
این واقعیت و مقایسه موارد فوق الذکر نشانه کج فهمی مسؤولان از مقوله امنیت است.
علاوه بر این گروگانگیری اخیر نشان داد که تا چه میزان همیاری نیروهای معتمد محلی در تأمین امنیت کشور مهم است. مسلماً بدون تلاش مستمر معتمدین محلی٬ روحانیون اهل سنت و بویژه شخص مولوی عبدالحمید٬ آزادی این مرزبانها امکان پذیر نبود. زور بازوی همقطاران آقای کوثری و احکام شدید و غلیظ قضائی نه تنها کمکی به بهبود وضعیت امنیتی کشور نکرده‌است بلکه به پیچیدگی بیشتر شرایط انجامیده و در سالیان گذشته بیشترین نقش را در واگرایی قومی و مذهبی در ایران ایفا کرده‌است.
بر این اساس به نظر می‌رسد مسئولین سیاسی٬ نظامی و امنیتی به جای فرافکنی و پاک کردن صورت مسأله٬ باید در پی تدوین و اجرای یک برنامه جامع برای بهبود وضعیت امنیتی مرزهای کشور باشند. مسلماً برای دستیابی به امنیت پایدار نیاز به تغییر نگاه امنیتی مقامات از همه چیز مهمتر است. امنیت بدون مشارکت مردم و بویژه ساکنان مناطق مختلف کشور ایجاد نخواهد شد و در کشوری مانند ایران که از تنوع قومی و فرهنگی برخوردار است رویکردهای حذفی و سرکوبگرایانه پاسخگو نخواهد بود. همانگونه که تجربه این شیوه‌ها ۳۵ سال پس از انقلاب کاملاً این موضوع را ثابت کرده است.
علاوه بر آن آقای کوثری٬ نمایندگان مجلس و سایر مقامات سیاسی و امنیتی باید پاسخ دهند که چرا علیرغم درآمد سرشار کشور بویژه در سالیان اخیر و دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد٬ همچنان ما از جاده و پاسگاه‌های مرزی مناسب و ایمن بی بهره هستیم. و در صورتیکه قرار باشد افراد به دلیل کوتاهی‌هایشان پاسخگو باشند و تنبیه شوند مسلماً این سربازان در انتهای صف قرار می‌گیرند. ابتدا باید کسانی که شرایط کشور را به اینجا رسانده‌اند پاسخگو باشند و تنبیه شوند.