نگاهي به...: 19 مارس 2017

۱۳۹۵ اسفند ۲۹, یکشنبه

استان ‌های آذربایجان غربی و شرقی که در ضلع شمال شرقی و غربی کشور قرار

گرفته‌ اند مامن بزرگترین دریاچه آب شور دنیا هستند که به اعتقاد کارشناسان ساکنان آن در صورت خشک شدن این حوضه آبی در معرض انواع مشکلات محیط زیستی، بهداشتی و سلامتی قرار خواهند گرفت.
پیش بینی می شود مردم این دو استان و حتی استان های همجوار در صورت عدم احیای دریاچه ارومیه در آینده روزهای پر گرد و غباری را تجربه کنند، وزش بادهایی شور با خاکسترهای سفید رنگ که به ریزگردهای نمکی مشهورند.
البته خبرهای بدی نیز درباره افزایش بیماری ‌های تنفسی، ریوی، پوستی و سرطان در این استان و شاید کمی دورتر از حاشیه دریاچه ارومیه و در دیگر استان های همجوار به گوش می ‌رسد.
گفته ‌ها حاکی است ریزگردهای نمکی سلامت شهروندان را شدیدا تحت تاثیر قرار داده و باعث بروز مشکلاتی همچون سوزش چشم، سرطان ریه، مشکلات پوستی، بیماری ‌های تنفسی و فشار خون شده است اما این خبرها و یا به قولی شایعات تا چه اندازه با واقعیت مطابقت دارد؟
جواد آقازاده، رییس دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی یکی از شاهدان عینی در بین مردم استان آذربایجان غربی است که به عنوان یک کارشناس متخصص در این زمینه اظهار نظر می کند.
** ایرنا: آقای آقازاده به طور دقیق شایعه شیوع بیماری‌ هایی که گفته می شود ناشی از پراکنش ریزگردهای نمکی حاصل از خشکی دریاچه ارومیه در استان و نواحی همجوار است، چقدر صحت دارد؟
** آقازاده : هنوز از نظر علمی هیچ چیز اثبات نشده است، آنچه مسلم است ریزگردها باعث بروز و افزایش بیماری های قلبی، عروقی و ریوی می شوند و خشکی دریاچه ارومیه نیز که خاستگاه ریزگردهای نمکی در منطقه است از این قاعده مستثنی نیست اما اینکه خشکی دریاچه باعث بروز یا افزایش سرطان در این منطقه شده است، از نظر علمی به اثبات نرسیده و تاکنون کار تحقیقاتی صورت نگرفته است.
** ایرنا: برای بررسی این موضوع آیا اقداماتی در حال انجام یا در دست پیگیری است؟
** آقازاده: دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی با حمایت معاونت پژوهشی و تحقیقات وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی طرحی با عنوان ' کوهورت ' در دریاچه ارومیه را بر روی 5 هزار نفر جمعیت ساکن حاشیه دریاچه ارومیه در دست اجرا دارد تا تاثیر خشکی دریاچه ارومیه بر روی میزان شیوع بیماری ها را رصد کند که از جمله این بیماری ها سرطان، بیماری های پوستی، گوارشی، قلبی عروقی و سایر بیماری های مرتبط است.
** ایرنا: چه میزان هزینه برای انجام این طرح در نظر گرفته شده است؟
** آقا زاده: این طرح با حمایت معاونت پژوهشی و تحقیقاتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با اعتباری حدود 5 میلیارد تومان به تصویب رسیده است که برای برآورد زیرساخت ها مبلغ یک میلیارد تومان در مرحله اول در نظر گرفته شده است.
** ایرنا: چه برنامه هایی زیر نظر این طرح قرار است اجرایی شود؟
** آقا زاده: در پروپزال ارائه شده از اهداف طرح غربالگری بیماری های حاشیه دریاچه و تطبیق با گروه شاهد است که امیدوارم زیر نظر ستاد احیا دریاچه ارومیه، حمایت کافی صورت گیرد تا به جای اظهار نظر بر مبنای حدس و گمان به نتایج علمی ارزشمند در مورد تاثیر دریاچه بر روی سلامت مردم و منطقه دست یابیم.
وی گفت: همچنین در این طرح از تجربیات کشورهای منطقه که تجربیاتی مشابه داشته استفاده شده است؛ مانند روسیه که با همین مشکل، خشکی دریاچه اورال را پشت سر گذاشته است، طبیعتا روسیه هم دارای تجربیات مناسبی است که می توان از آنها در قالب مقالات مرجع استفاده کرد.
** ایرنا: آیا تاکنون گزارش مبسوطی از افزایش بیماری های ریوی و پوستی از بیمارستان های استان دریافت کرده اید؟
** آقازاده: استان آذربایجان غربی مانند سایر استان های شمالی روی کمربند سرطان واقع است و شیوع سرطان های دستگاه گوارش در این مناطق از جمله این استان شایع است که می تواند ناشی از شیوه زندگی، عادات غذایی و عوامل محیطی و ژنتیکی باشد.
به همین علت در استان های شمالی مانند گلستان هم طرح های مشابه در حال اجرا است و هنوز نمی توان ادعا کرد که شیوع سرطان در این استان تحت تاثیر خشک شدن دریاچه ارومیه است به همین علت تصمیم گرفته شد برای اثبات این موضوع اجرای طرحی مطالعاتی در دستور کار قرار گیرد.
** ایرنا: آیا تاثیر ریزگرهای نمکی بر سلامت مردم منطقه مورد بررسی قرار گرفته است؟
** آقازاده: در تمام دنیا نیز این مساله ثابت شده که ریزگردها می توانند یکی از دلایل در افزایش بیماری های ریوی باشند و در این مورد نیز ریزگردهای کریستالی به دلیل وجود نمک تبعات زیادی بر جای می گذارند از جمله آنها فشار خون بالا است که از طریق دستگاه ریوی و گوارش، نمک موجود در گرد و غبار جذب آب در بدن شده و همین امر منجر به بالا رفتن فشار خون می شود.
اما تاکید ما بر این است که تا این لحظه گزارشی مبنی بر بالا بودن آمار بیماری های ریوی و تنفسی و نیز فشار خون دریافت نکرده ایم و فقط زمانی که این طرح به پایان برسد می توان آمار و گزارش دقیقی در این زمینه به دست آورد.
** ایرنا: مدت زمان این طرح چند سال است؟
** آقازاده: 5 ساله پیش بینی شده است چرا که اصولا چنین طرح هایی طولانی مدت با جمعیت زیاد در نظر گرفته می شوند اما آنچه که مشخص است دولت اهتمام ویژه برای احیای دریاچه ارومیه به کار بسته است و امید است که این دریاچه به زودی احیا شود و شاهد اتفاقاتی مثبت در استان باشیم.