گزارش ايلنا به مناسبت سالروز زلزله بم، شهري كه آفتاب ندارد-2
اقتصادي در پوستين فقر
اكثريت مردم بم با فقر دست و پنجه نرم مي‌كنند/ در بم بدهكارترين مردم ايران زندگي مي‌كنند/ هر كسي بعد از زلزله وام گرفته، حالا بايد دو برابر آن را پس بده/ شهرداري بم اكنون نزديك سه ميليارد تومان به كارمندانش بدهكار است.
ايلنا: به‌رغم ثروتي كه در نخلستان‌هاي شهر بم وجود دارد، اكثريت مردم بم با فقر دست و پنجه نرم مي‌كنند، اين موضوع از مردم كوچه بازار بم گذشته و شهرداري شهر و برخي ديگر از ارگان‌هاي دولتي رسيده است، سازمان‌هايي كه به دليل نبود بودجه از كانتينر براي دفاترشان استفاده مي‌كنند و ساخت ساختمانشان متوقف شده است، (مثل اداره محيط‌زيست)، نمونه بارزي است از فقر جمعي در شهر بم. سال 86 پرونده بازسازي شهر بم بسته شده است و كوچه‌هاي خراب، ساختمان‌هاي نيمه‌تمام و مردم آواره مانده‌اند بلاتكليف، مردمي كه نه خودشان پولي دارند كه به داد خود برسند، نه شهر دادشان و حالا پس از شش سال فشار بانك‌ها براي پرداخت وام كوله‌باري اضافي است بر كمر شكسته‌شان.
بدهكارترين مردم ايران
هر يك از شهروندان شهر بم پس از زلزله دست كم يك وام از بانك‌هاي اين شهرستان گرفته‌اند، وام‌هايي كه به علت رونق نگرفتن وضعيت اقتصادي مردم هنوز پرداخت نشده است. اما وضعيت باز پس‌گيري اين وام‌ها چگونه است؟
حاج احمد در بازار سنتي شهر بم حجره داشته است، او مي‌گويد: «هر كسي بعد از زلزله وام گرفته، حالا بايد دو برابر آن را پس بده، تازه پس از زلزله قرار بر اين بود كه سود وام‌هاي قبل از زلزله رو نگيرن اما اون‌ها رو هم دارن مي‌گيرن» مغازه‌دارهايي كه از قديم با حاج احمد در بازار سنتي مغازه داشتند جلوي كانتيتر حاج احمد جمع شده‌اند و همهمه‌اي حرف‌هاي حاج احمد را تائيد مي‌كند، مرد ميان‌سالي به حرف‌هاي حاج احمد اضافه مي‌كند كه: «آنقدر مردم برايشان بي‌اهميت هستند كه، اين روزها بانك‌ها مامور مي‌فرستند براي گرفتن بدهكارها»
ميشود گفت، تنها ساختمان‌هايي كه در بم كامل هستند، ساختمان بانك‌هاست، در ميان كساني كه از پرس و جو در مورد معضل وام به آن رسيديم، امير كمي جوان‌تر است و از آن جايي كه وكالت چند نفر از مسن‌ترهاي خانواده را دارد، بيشتر ميان بانك‌ها دويده است، او نيز پس از اين گفته‌هاي «حاج احمد» مي‌افزايد: انگار سيستم بانك سيستم بانك‌داري اينجا به گونه‌اي است كه روي سود وام‌ها نيز سود مي‌كشند؛ او مي‌گويد: اگر شما 400 تومان وام گرفته باشيد، اكنون بايد 800 تومان پرداخت كنيم و اگر بخواهيد 400 تومان اصل وام را با بانك تسويه كنيد و سود آن را قسطي پرداخت كنيد، برايتان ميسر نخواهد بود.
او ادامه مي‌دهد: بانك‌هاي بم بخش‌نامه‌اي دارند كه به آنها اجازه نمي‌دهد اصل وام را تسويه كنند و پول شما را به جاي سود وامتان مي‌گذارند، اين بدين دليل است كه وقتي اصل وام شما پرداخت نشده باشد، همچنان به آن سود تعلق مي‌گيرد.
امير اضافه مي‌كند: بانك تنها توانسته است وام خود را از كارمندان پس بگيرند و كارمنداني كه ضامن چند نفر هم شده‌اند به اندازه وام همه افراد از حقوقشان كسر ميشود.
ناظر بانك مركزي استان كرمان در اين باره مي‌گويد: قرار بود وام‌هايي كه پس از زلزله پرداخت شده است تا سه سال به بانك پرداخت شود در غير اين صورت سود ديركرد آن هم به مبلغ اصلي اضافه ميشود، متاسفانه با گذشت شش سال هنوز وام‌ها به بانك پرداخت نشده است و به همين دليل است كه مبلغ وام‌ها دو برابر شده است.
وي در مورد وام‌هاي پيش از زلزله ابراز بي‌اطلاعي مي‌كند و مي‌گويد با دبير كميسيون هماهنگي بانك‌هاي استان كرمان تماس بگيريد.
رئيس شوراي شهر بم با تاكيد اين مطلب مي‌گويد: دولت قرار بود سود وام‌هاي قبل از زلزله را نگيرد اما متاسفانه به قولش وفا نكرد، حتي بانك‌ها از طريق مراجعه قانوني اقدام به جلب افراد كردند.
دبير كميسيون بانك‌هاي استان كرمان، مصاحبه نمي‌كند
امير معتقد است، مشكل ديگري كه مردم با بانك‌ها دارند، وام‌هاي مشاركتي، او مي‌گويد: قرار بر اين است كه در وام‌هاي مشاركتي دو طرف مشاركت در سود و زيان شريك باشند اما پس از زلزله تمام مبلغ وام‌هاي مشاركتي كه قبل از زلزله توسط مردم گرفته شده از خود مردم درخواست شده است.
ناظر بانك مركزي استان كرمان از اين مورد نيز بي‌اطلاع است.
شهرداري بم منقرض ميشود
كارمندان شهرداري بم هفت ماه است، حقوق نگرفته‌اند، اين تنها بخشي از مشكلات شهرداري بم است، شهرداري كه بودجه‌اش تمام شده و خيابان‌ها و كوچه‌هاي شهرش نيمه‌تمام مانده است، شهرداري كه، كارمندان آن معتقدند، اگر دولت به آن كمك نكند تا چند ماه ديگر بايد در آنجا را بست.
محمود سام‌نژاد، شهردار بم در اين باره مي‌گويد: شهرداري يك موسسه غيردولتي است به همين دليل بايد درآمدش را خودش بپردازد.
شهردار بم مي‌گويد: اما شهرداري بم وضعيت خاصي دارد و دولت نيز بايد براي آن تصميمي جداي از تصميمات كلي‌اش بگيرد.
سام‌نژاد اضافه مي‌كند: عمده درآمد شهرداري از پروانه‌هاي ساختماني است، در شهر بم پروانه‌هاي ساختمامي در دو سال پس از زلزله گرفته شده و تا 20 سال ديگر هم كسي پروانه ساختماني نمي‌گيرد.
او مي‌افزايد: پس از زلزله نيز به علت تخريب كل شهر، شهرداري مجبور به جذب نيروهاي زيادي شد به همين دليل اكنون هزينه‌هاي شهرداري بسيار بيشتر از درآمد آن است.
شهردار بم مي‌گويد: دولت يا بايد تا ده سال آينده هزينه‌هاي شهرداري را بپردازد يا فكري براي درآمدزايي شهرداري بم بكند.
بي‌پولي شهرداري سبب شده تا چهره شهر همچنان آشفته بماند، در شهر از مبلمان شهري خبري نباشد، پارك‌‌ها و ميادين برق نداشته باشند و كوچه‌ها هنوز آسفالت نشده باشد.
يعقوب دريجاني، رئيس شوراي شهر بم مي‌گويد: طبق نامه‌اي دولت 1200ميليارد تومان در كارهاي گوناگون پس از زلزله در بم هزينه كرده است كه از اين مبلغ قرار بوده 87ميليارد تومان سهم شهرداري باشد، كه تاكنون 30 ميليارد به بم و شش ميليارد به براوات داده شده و نزديك به نيمي از قرار دولت باقي مانده است.
وي مي‌گويد: البته مبلغ پرداختي براي بازسازي خيابان‌ها و كوچه‌ها و ميادين مبلغ خوبي بوده است اما از آن‌جايي كه شهرسازي جديد اين شهر به شيوه‌هاي مدرن بوده است، همه خيابان‌ها تعريض شده و از اين مبلغ براي خريد سهم مالكان هم استفاده شد كه نزديك به 10 ميليارد تومان بود و براي ادامه كار 20 ميليارد تومان بايد بپردازيم، كه اين شامل آسفالت كوچه‌ها هم ميشود.
دريجاني با اشاره به اينكه هفت ماه است كه حقوق كارمندان شهرداري پرداخت نشده است، مي‌گويد: هزينه هر ماه شهرداري 600 ميليون تومان است كه 300 ميليون آن مربوط به حقوق كارمندان ميشود، شهرداري بم اكنون نزديك سه ميليارد تومان به كارمندانش بدهكار است.
وي تاكيد مي‌كند: دولت بايد شهر بم را شهري تلقي كند كه تا 10ـ 20 سال نمي‌تواند روي پاي خود بايستد، اگر دولت اينجا را رها كند شهرداري بايد تا چند ماه ديگر بسته شود.
رئيس شوراي شهر با شهردار شهر بم هم نظر است كه دولت بايد طرحي جداي ارتباطش با ساير شهرداري‌ها در بم پيش‌بيني كند، وي مي‌گويد: دولت مي‌گويد ديگر به بم پولي نمي‌دهد.
اما اين امكان ندارد، دولت شوخي مي‌كند، دولت بايد به بم كمك كند، اگر نه بايد در شهرداري را ببنديم.
ارگ جديد معضل بيكاري را حل مي‌كند
امين باقري، معاون برنامه‌ريزي و عمران فرمانداري بم معتقد است، بزرگترين دغدغه بم مسئله اشتغال است كه مي‌تواند مسائل اقتصادي را هم حل كند، وي مي‌گويد: متاسفانه پس از زلزله افراد توانمند مهاجرت كردند و طيف جامعه، يك طيف يك دست ناتوان شد.
باقري مي‌افزايد: ضمن اينكه به‌رغم ظرفيت‌هاي اقتصادي بم، ما تمام تلاشمان را براي توانمندسازي دانشگاه‌ها انجام داديم تا در نتيجه آن اشتغال‌زايي كنيم، كه البته بسيار موثر هم بوده است.
بحث بيكاري در بم، بحثي است كه در تمام سطوح مطرح است، منصوره اقبالي، كارشناس امور اجتماعي بهزيستي بزرگترين مشكل زنان و دختران سرپرست خانوار و خود سرپرست را نبود كار دائم براي آنها مي‌داند.
يعقوب دريجاني، رئيس شوراي شهر بم، يكي از رژه‌هاي جلوگيري از اعتياد و مبارزه با جرم را اشتغال‌زايي مي‌داند و وقتي با مردم شهر بم نيز صحبت مي‌كني، اكثر انها از بيكاري شكايت مي‌كنند.
اين در حالي است كه مشكلات سياسي باعث شده است شهرك صنعتي ارگ جديد نتواند از تمام ظرفيت خود استفاده كند.
اين شهرك با ظرفيت كار براي 30 هزار نفر افتتاح شده است، كه اگر از كل ظرفيت آن استفاده شود، ديگر در شهر بم كسي بيكار نخواهد بود اما به دليل اختلاف سياسي بين دولت نهم و سهام‌داران ارگ جديد، اين شركت سير نزولي داشته است و اكنون تنها سه هزار نفر در آن مشغول به كار هستند.
انتظار مي‌رفت كه پس از زلزله به اين مجموعه بيشتر توجه شود كه اين اتفاق نيفتاده است، ارگ جديد براي توليد ماشين ظرفيت خالي دارد و بزرگترين امكانات رنگ ماشين را در ايران داراست.
پايان پيام
بدهكارترين مردم ايران
هر يك از شهروندان شهر بم پس از زلزله دست كم يك وام از بانك‌هاي اين شهرستان گرفته‌اند، وام‌هايي كه به علت رونق نگرفتن وضعيت اقتصادي مردم هنوز پرداخت نشده است. اما وضعيت باز پس‌گيري اين وام‌ها چگونه است؟
حاج احمد در بازار سنتي شهر بم حجره داشته است، او مي‌گويد: «هر كسي بعد از زلزله وام گرفته، حالا بايد دو برابر آن را پس بده، تازه پس از زلزله قرار بر اين بود كه سود وام‌هاي قبل از زلزله رو نگيرن اما اون‌ها رو هم دارن مي‌گيرن» مغازه‌دارهايي كه از قديم با حاج احمد در بازار سنتي مغازه داشتند جلوي كانتيتر حاج احمد جمع شده‌اند و همهمه‌اي حرف‌هاي حاج احمد را تائيد مي‌كند، مرد ميان‌سالي به حرف‌هاي حاج احمد اضافه مي‌كند كه: «آنقدر مردم برايشان بي‌اهميت هستند كه، اين روزها بانك‌ها مامور مي‌فرستند براي گرفتن بدهكارها»
ميشود گفت، تنها ساختمان‌هايي كه در بم كامل هستند، ساختمان بانك‌هاست، در ميان كساني كه از پرس و جو در مورد معضل وام به آن رسيديم، امير كمي جوان‌تر است و از آن جايي كه وكالت چند نفر از مسن‌ترهاي خانواده را دارد، بيشتر ميان بانك‌ها دويده است، او نيز پس از اين گفته‌هاي «حاج احمد» مي‌افزايد: انگار سيستم بانك سيستم بانك‌داري اينجا به گونه‌اي است كه روي سود وام‌ها نيز سود مي‌كشند؛ او مي‌گويد: اگر شما 400 تومان وام گرفته باشيد، اكنون بايد 800 تومان پرداخت كنيم و اگر بخواهيد 400 تومان اصل وام را با بانك تسويه كنيد و سود آن را قسطي پرداخت كنيد، برايتان ميسر نخواهد بود.
او ادامه مي‌دهد: بانك‌هاي بم بخش‌نامه‌اي دارند كه به آنها اجازه نمي‌دهد اصل وام را تسويه كنند و پول شما را به جاي سود وامتان مي‌گذارند، اين بدين دليل است كه وقتي اصل وام شما پرداخت نشده باشد، همچنان به آن سود تعلق مي‌گيرد.
امير اضافه مي‌كند: بانك تنها توانسته است وام خود را از كارمندان پس بگيرند و كارمنداني كه ضامن چند نفر هم شده‌اند به اندازه وام همه افراد از حقوقشان كسر ميشود.
ناظر بانك مركزي استان كرمان در اين باره مي‌گويد: قرار بود وام‌هايي كه پس از زلزله پرداخت شده است تا سه سال به بانك پرداخت شود در غير اين صورت سود ديركرد آن هم به مبلغ اصلي اضافه ميشود، متاسفانه با گذشت شش سال هنوز وام‌ها به بانك پرداخت نشده است و به همين دليل است كه مبلغ وام‌ها دو برابر شده است.
وي در مورد وام‌هاي پيش از زلزله ابراز بي‌اطلاعي مي‌كند و مي‌گويد با دبير كميسيون هماهنگي بانك‌هاي استان كرمان تماس بگيريد.
رئيس شوراي شهر بم با تاكيد اين مطلب مي‌گويد: دولت قرار بود سود وام‌هاي قبل از زلزله را نگيرد اما متاسفانه به قولش وفا نكرد، حتي بانك‌ها از طريق مراجعه قانوني اقدام به جلب افراد كردند.
دبير كميسيون بانك‌هاي استان كرمان، مصاحبه نمي‌كند
امير معتقد است، مشكل ديگري كه مردم با بانك‌ها دارند، وام‌هاي مشاركتي، او مي‌گويد: قرار بر اين است كه در وام‌هاي مشاركتي دو طرف مشاركت در سود و زيان شريك باشند اما پس از زلزله تمام مبلغ وام‌هاي مشاركتي كه قبل از زلزله توسط مردم گرفته شده از خود مردم درخواست شده است.
ناظر بانك مركزي استان كرمان از اين مورد نيز بي‌اطلاع است.
شهرداري بم منقرض ميشود
كارمندان شهرداري بم هفت ماه است، حقوق نگرفته‌اند، اين تنها بخشي از مشكلات شهرداري بم است، شهرداري كه بودجه‌اش تمام شده و خيابان‌ها و كوچه‌هاي شهرش نيمه‌تمام مانده است، شهرداري كه، كارمندان آن معتقدند، اگر دولت به آن كمك نكند تا چند ماه ديگر بايد در آنجا را بست.
محمود سام‌نژاد، شهردار بم در اين باره مي‌گويد: شهرداري يك موسسه غيردولتي است به همين دليل بايد درآمدش را خودش بپردازد.
شهردار بم مي‌گويد: اما شهرداري بم وضعيت خاصي دارد و دولت نيز بايد براي آن تصميمي جداي از تصميمات كلي‌اش بگيرد.
سام‌نژاد اضافه مي‌كند: عمده درآمد شهرداري از پروانه‌هاي ساختماني است، در شهر بم پروانه‌هاي ساختمامي در دو سال پس از زلزله گرفته شده و تا 20 سال ديگر هم كسي پروانه ساختماني نمي‌گيرد.
او مي‌افزايد: پس از زلزله نيز به علت تخريب كل شهر، شهرداري مجبور به جذب نيروهاي زيادي شد به همين دليل اكنون هزينه‌هاي شهرداري بسيار بيشتر از درآمد آن است.
شهردار بم مي‌گويد: دولت يا بايد تا ده سال آينده هزينه‌هاي شهرداري را بپردازد يا فكري براي درآمدزايي شهرداري بم بكند.
بي‌پولي شهرداري سبب شده تا چهره شهر همچنان آشفته بماند، در شهر از مبلمان شهري خبري نباشد، پارك‌‌ها و ميادين برق نداشته باشند و كوچه‌ها هنوز آسفالت نشده باشد.
يعقوب دريجاني، رئيس شوراي شهر بم مي‌گويد: طبق نامه‌اي دولت 1200ميليارد تومان در كارهاي گوناگون پس از زلزله در بم هزينه كرده است كه از اين مبلغ قرار بوده 87ميليارد تومان سهم شهرداري باشد، كه تاكنون 30 ميليارد به بم و شش ميليارد به براوات داده شده و نزديك به نيمي از قرار دولت باقي مانده است.
وي مي‌گويد: البته مبلغ پرداختي براي بازسازي خيابان‌ها و كوچه‌ها و ميادين مبلغ خوبي بوده است اما از آن‌جايي كه شهرسازي جديد اين شهر به شيوه‌هاي مدرن بوده است، همه خيابان‌ها تعريض شده و از اين مبلغ براي خريد سهم مالكان هم استفاده شد كه نزديك به 10 ميليارد تومان بود و براي ادامه كار 20 ميليارد تومان بايد بپردازيم، كه اين شامل آسفالت كوچه‌ها هم ميشود.
دريجاني با اشاره به اينكه هفت ماه است كه حقوق كارمندان شهرداري پرداخت نشده است، مي‌گويد: هزينه هر ماه شهرداري 600 ميليون تومان است كه 300 ميليون آن مربوط به حقوق كارمندان ميشود، شهرداري بم اكنون نزديك سه ميليارد تومان به كارمندانش بدهكار است.
وي تاكيد مي‌كند: دولت بايد شهر بم را شهري تلقي كند كه تا 10ـ 20 سال نمي‌تواند روي پاي خود بايستد، اگر دولت اينجا را رها كند شهرداري بايد تا چند ماه ديگر بسته شود.
رئيس شوراي شهر با شهردار شهر بم هم نظر است كه دولت بايد طرحي جداي ارتباطش با ساير شهرداري‌ها در بم پيش‌بيني كند، وي مي‌گويد: دولت مي‌گويد ديگر به بم پولي نمي‌دهد.
اما اين امكان ندارد، دولت شوخي مي‌كند، دولت بايد به بم كمك كند، اگر نه بايد در شهرداري را ببنديم.
ارگ جديد معضل بيكاري را حل مي‌كند
امين باقري، معاون برنامه‌ريزي و عمران فرمانداري بم معتقد است، بزرگترين دغدغه بم مسئله اشتغال است كه مي‌تواند مسائل اقتصادي را هم حل كند، وي مي‌گويد: متاسفانه پس از زلزله افراد توانمند مهاجرت كردند و طيف جامعه، يك طيف يك دست ناتوان شد.
باقري مي‌افزايد: ضمن اينكه به‌رغم ظرفيت‌هاي اقتصادي بم، ما تمام تلاشمان را براي توانمندسازي دانشگاه‌ها انجام داديم تا در نتيجه آن اشتغال‌زايي كنيم، كه البته بسيار موثر هم بوده است.
بحث بيكاري در بم، بحثي است كه در تمام سطوح مطرح است، منصوره اقبالي، كارشناس امور اجتماعي بهزيستي بزرگترين مشكل زنان و دختران سرپرست خانوار و خود سرپرست را نبود كار دائم براي آنها مي‌داند.
يعقوب دريجاني، رئيس شوراي شهر بم، يكي از رژه‌هاي جلوگيري از اعتياد و مبارزه با جرم را اشتغال‌زايي مي‌داند و وقتي با مردم شهر بم نيز صحبت مي‌كني، اكثر انها از بيكاري شكايت مي‌كنند.
اين در حالي است كه مشكلات سياسي باعث شده است شهرك صنعتي ارگ جديد نتواند از تمام ظرفيت خود استفاده كند.
اين شهرك با ظرفيت كار براي 30 هزار نفر افتتاح شده است، كه اگر از كل ظرفيت آن استفاده شود، ديگر در شهر بم كسي بيكار نخواهد بود اما به دليل اختلاف سياسي بين دولت نهم و سهام‌داران ارگ جديد، اين شركت سير نزولي داشته است و اكنون تنها سه هزار نفر در آن مشغول به كار هستند.
انتظار مي‌رفت كه پس از زلزله به اين مجموعه بيشتر توجه شود كه اين اتفاق نيفتاده است، ارگ جديد براي توليد ماشين ظرفيت خالي دارد و بزرگترين امكانات رنگ ماشين را در ايران داراست.
پايان پيام
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر