چمدان های ارزی، از مصباح یزدی تا الیاس نادران
«چمدان های ارزی» در ادبیات سیاسی ایران همواره چالش زا بوده اند. در تازه ترین خبر جنجالی پیرامون این چمدان ها، دیروز «الیاس نادران»، نماینده اصول‌گرای مجلس ایران گفته است: «ظرف ماه‌های اخیر مقادیری قابل توجه از ارزهای بانک مرکزی طی چند محموله چمدان اسکناس ارزی که عمدتاً درهم بوده‌اند، از مبادی رسمی و با تأیید بانک مرکزی از کشور خارج شده‌اند.»
او تاکید کرده است:«یکی از این محموله‌ها با دستور دادستان تهران در فرودگاه توقیف و عودت داده شده که برای آن ها پرونده قضایی تشکیل شده است و گفته می‌شود این ارزها همان ارزهای آزادشده از توافق نامه ژنو است.»
در واکنش به چنین سخنانی، «ولی الله سیف»، ریيس کل بانک مرکزی ايران به طور سربسته خروج چمدانی ارز از ایران را تایید کرده و گفته است:«بانک مرکزی در رابطه با تنظیم بازار طبيعتا وظايفی دارد که در حال انجام آن است.»
بهمن ماه سال 92، «محمدباقر نوبخت»، سخن‌گوی دولت حسن روحانی در واکنش به انتقاد رسانه های اصول گرا که از تاخیر در پرداخت و یا نپرداختن پول های آزاد شده در جریان توافق موقت هسته ای به ایران گلایه می کردند، گفت که این انتقادها ناشی از بی اطلاعی از مکانیسم جابه جایی پول است: «پول را که با چمدان به ما نمی‌دهند.»
با این حال، او سه ماه بعد حرف های خود را پس گرفت و گفت که در تلاش است تا قسط‌های آزاد شده از درآمدهای نفتی ایران را به شکل چمدانی وارد کشور کند.
نوبخت افزود:«ایران طرح انتقال چمدان به چمدان را مطرح کرده است، طرف‌های خارجی با این موضوع رضایت خود را اعلام کرده‌اند و ما مجوز انتقال پول نقد را به کشور داریم.»
اما تاکنون دولت ایران جزییات طرح انتقال چمدان به چمدان را منتشر نکرده است. با این وجود، به نظر می رسد چنین طرحی عملی شده است.
اما تاکنون دولت ایران جزییات طرح انتقال چمدان به چمدان را منتشر نکرده است. با این وجود، به نظر می رسد چنین طرحی عملی شده است.
«محمود نبویان»، نماینده اصول گرای مجلس ایران 18 بهمن با اشاره به این روش وارد کردن پول گفت: «پول هایی که آقایان ادعا دارند بر اساس توافق‌نامه ژنو آزاد شد، با یک فرایند عجیب از طریق سوییس و امارات به صورت چمدانی و شبانه وارد کشور می شود. به اذعان خودشان، قبل از توافق‌نامه ژنو و در دولت قبل، ارز به صورت چمدانی وارد کشور می شد و با دادن این همه امتیازات در توافق‌نامه ژنو، باز که همان مسیر طی می شود. آیا این عزت است؟»
«مرتضی حسینی»، نماینده قزوین در مجلس نهم نیز آذرماه امسال حمل و نقل چمدانی پول در دوران احمدی نژاد را تایید کرد. او با اشاره به آزادی ماهیانه 700 میلیون دلار از پول‌های بلوکه شده ایران پس از مذاکرات هسته‌ای دولت روحانی با گروه 1+5، گفت: «این پول را که احمدی‌نژاد پیش از این با چمدان به ایران می آورد. انتقال پول از طریق بانک تحریم بود؛ به همین دلیل احمدی نژاد با مراجعه به بانک‌ها در کشورهایی مانند چین و هند، پول‌های ایران را می‌گرفت و با چمدان آن را به کشور می آورد.»
تلاش ها برای وارد کردن ارزهای کشور به شکل چمدانی البته با رویدادهایی ناخوشایند همراه بوده است؛ آبان ماه 92، «بیژن زنگنه»، وزیر نفت دولت روحانی درباره جابه جایی ارز از دبی به ایران خاطره ای تعریف کرد: «آقای روحانی گفت یکی از وزیران پیشین نزد من آمد و گفت که من رفتم امارات و خواهش کردم و یک مقدار پول از آن ها گرفتم و آوردم ایران. آقای روحانی گفتند ایشان وقتی که رفتند، من نشستم و گریه کردم که کشور ما به کجا رسیده که وزیر ما باید برود و از یک شیخ اماراتی خواهش کند که چهار قران پول برای امور جاری کشور به ما بدهد. این عزت ما است؟»
علاوه بر مسوولان دولتی، نام برخی از جنجالی ترین چهره های اقتصادی نیز در سال های اخیر به چمدان های ارزی گره خورده است. یکی از اتهام های «رضا ضراب»، ثروتمند مشهور ایرانیِ ساکن ترکیه که سال گذشته به اتهام پول‌شویی و رشوه دادن بازداشت شد، انتقال چمدانی پول به ایران بود. او متهم شده بود که در انتقال چمدان های طلای متعلق به بابک زنجانی نیز نقش داشته است.
تنها ورود ارز به ایران نبوده که چنین دردسرها و ماجراهایی داشته است؛ خرداد امسال نیز «رستم قاسمی»، وزیر نفت دولت سابق با اشاره به مشکلات تحریم و نبود امکان خرید و فروش تجهیزات نفتی گفت: «پمپ‌های ال پی جی فقط از یک شرکت آسیایی جنوب شرقی می‌آمد و ما پول را به صورت چمدانی به سازندگان می‌دادیم. آن ها هم از ابتدا صددرصد پول را تحویل می‌گرفتند.»
این تلاش ها برای دور زدن تحریم ها از سوی ایران به کار گرفته شده است.
این تلاش ها برای دور زدن تحریم ها از سوی ایران به کار گرفته شده است.
فروردین 91 نیز روزنامه «فایننشیال تایمز»، چاپ آلمان در گزارشی پیرامون روش های دور زدن تحریم توسط ایرانیان به نقل از رییس اتاق بازرگانی ایران و آلمان نوشت:« در معاملاتی که کم تر از 50 هزار یورو هستند، چمدان ها نقش حواله های بانکی را بازی می کنند.»
اما آیا همه ماجرا به تحریم باز می گردد؟ آبان ماه 92 «کمال سیدعلی»، معاون سابق بانک مرکزی در پاسخ به پرسش سایت «خبرآنلاین» که آیا در بانک مرکزی مسوولانی وجود دارند که مجبور می‌شوند با چمدان ارز به کشور بیاورند، گفت: «این از گذشته هم بوده و در ۳۰ ، ۴۰ ساله گذشته نیاز اسکناس خود را این طور تامین می‌کردیم. در گذشته کشورهایی مانند سوییس به ما می‌فروختند و اخیرا هم کشورهای دیگر این کار را می‌کنند. در همه این پروسه‌ها، کمک بانک مرکزی و نیروهای رسمی این بانک وجود دارد. در غیر این صورت، وقتی این ارزها به گمرک ایران برسند، نمی‌توانند ترخیص شوند و قاچاق محسوب می‌شوند.»
اما داستان چمدان های ارزی علاوه بر حاشیه های اقتصادی، سابقه ای طولانی در ادبیات سیاسی ایران نیز دارند. نخستین بار، پنجم بهمن ماه سال 78، «محمدتقی مصباح یزدی»، رییس «موسسه آموزشی امام خمینی» در قم از ورود یک مسوول امریکایی با چمدان های پر از دلار خبر داد و گفت این فرد قصد دارد 20 میلیون دلار بین رسانه های حامی دولت خاتمی توزیع کند.
با وجود واکنش تند مسوولان دولت خاتمی به این اتهام، وی خرداد 82 این اتهام را تکرار کرد؛ این بار هم مبلغ را افزایش داد و هم دایره گیرندگان پول را و گفت:«امریکایی ها 500 میلیون دلار تعیین کرده اند که به برخی مسوولان دولتی بدهند.»
او کنایه ای هم به رسانه های اصلاح طلب زد:«دوباره می نویسند اين شيخ كه مي گفت چمدان دلار آمده، باز دروغي درآورده است.»
سخنان مصباح یزدی با واکنش تند «مهدی کروبی»، رییس مجلس ایران روبه رو شد. او از «علی یونسی»، وزیر اطلاعات دولت خاتمی خواست که موضوع را پی گیری کند. یونسی نامه ای به کروبی نوشت که خبر را یک رسانه غیر معتبر منتشر کرده و صحت ندارد. آبی که وزیر اطلاعات ریخت اما این آتش را خاموش نکرد و رسانه های اصول گرا همواره در این سال ها به چمدان های دلاری مورد اشاره مصباح یزدی استناد کرده اند.
به نظر می رسد از این پس نیز در ادبیات سیاسی تندروها، چمدان های ارزی مطرح شده توسط الیاس نادران، نماینده تندروی مجلس نهم همان نقشی را در ادبیات سیاسی ایران بازی کنند که چمدان های دلاری محمد تقی مصباح یزدی علیه دولت خاتمی بازی کرد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر