نگاهي به...

دانشگاه هاروارد Harvard University قدیمی ترین مؤسسه آموزش عالی در آمریکاست. این دانشگاه در سال ۱۶۳۶ میلادی (۱۰۱۵۵ خورشیدی) در شهر کمبریجِ ایالت ماساچوست بنیان گذاشته شد و به تَبَع نام اولین فردی که زمین و کتاب های خود را وقف ساختن آن کرد، هاروارد نام گرفت.

جان هاروارد کشیشی بود که نیمی از ملک شخصی خود را همراه با کتابخانه ۳۴۰ جلدی اش وقف ایجاد یک مرکز آموزشی کرد. امروز کتابخانه دانشگاه هاروارد با ۱۸.۹ میلیون جلد کتاب، ۱۷۴،۰۰۰ عنوان نشریه، نزدیک به ۴۰۰ میلیون نسخه خطی و ۱۰ میلیون عکس، بزرگترین کتابخانه آکادمیک جهان به شمار می رود.

۴۷ برنده جایزه نوبل، ۳۲ رئیس کشور و ۶۲ میلیاردر زنده جهان در این دانشگاه تحصیل کرده اند. باراک اوباما، که سال ۱۹۹۱ (۱۳۸۰) با درجه دکترای حقوق از دانشگاه هاروارد فارغ التحصیل شد، بعد از جان آدامز، کوئینسی آدامز، راترفورد هِیز، تئودور روزولت، فرانکلین روزولت، جان اف کندی و جورج واکر بوش، هشتمین رئیس جمهوری آمریکاست که تحصیلاتش را در این دانشگاه به پایان برده است.

امروزه، در حدود ۲،۴۰۰ عضو هیأت علمی، به ۲۱،۰۰ دانشجو در ۱۱ حوزه علمی اصلی، ده دانشکده و انستیتوی رادکلیف برای مطالعات پیشرفته هاروارد تدریس می کنند. ارزش بنای دانشگاه و مؤسسات وابسته بالاتر از ۳۲.۷ میلیارد دلار برآورد شده – و بزرگترین موقوفه مالی در سراسر جهان است که به یک نهاد آکادمیک تخصیص یافته است.

پروژه تاریخ شفاهی ایران در مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد

پروژه تاریخ شفاهی ایران – که سال۱ ۱۹۸ (۱۳۶۰) در مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد راه اندازی شد، منبع منحصر به فردی برای مطالعه تاریخ معاصر ایران است. این پروژه منابع اولیه تحقیق را در اختیار پژوهشگران تاریخ سیاسی معاصر ایران قرار می دهد که از آن جمله روایت زندگی افرادی است که یا در رویدادها و تصمیمات سیاسی مهم کشور در دهه های ۱۹۲۰ (۱۳۰۰) تا ۱۹۷۰ (۱۳۵۰) نقش اساسی داشته اند یا از نزدیک شاهد آن وقایع بوده اند.

پروژه تاریخ شفاهی ایران خاطرات ۱۳۴ شخصیت را دربرمی گیرد. این خاطرات در مجموع شامل ۹۰۰ ساعت نوار صدای ضبط شده و ۱۸،۰۰۰ صفحه نوارِ پیاده شده است. در میان تأمین کنندگان مالی پروژه تاریخ شفاهی ایران می توان از «بنیاد ملی علوم انسانی» و بنیاد فورد نام برد.

حبیب لاجوردی از سال ۱۹۸۱ (۱۳۶۰) مدیریت پروژه تاریخ شفاهی ایران را در مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد برعهده داشته، و از سال ۱۹۹۰ (۱۳۷۹) رئیس هیأت دبیران مجموعه تک نگاشت های خاورمیانه آن دانشگاه است. آقای لاجوردی زاده تهران است و در اسکارزدیل ایالت نیویورک بزرگ شده. وی لیسانس خود را از دانشگاه ییل، فوق لیسانس مدیریت بازرگانی را از دانشگاه هاروارد، و دکترایش را از دانشگاه آکسفورد گرفته است. آقای لاجوردی سال ۱۹۶۳ (۱۳۴۲) به ایران برگشت و در گروه صنعتی بهشهر – که متعلق به خانواده اش بود – به عنوان یکی از مدیران شرکت مشغول به کار شد. وی بنیانگذار اصلی «مرکز پژوهش های مدیریت ایران» بود که سال ۱۳۴۹ در تهران و با همکاری اعضای هیأت علمی دانشکده بازرگانی دانشگاه هاروارد تأسیس شد. دکتر لاجوردی تا سال ۱۳۵۷ در آن مرکز به تدریس «سیاستگذاری عمومی» پرداخت. کتاب «اتحادیه های کارگری و حکومت مطلقه در ایران» (چاپ مرکز انتشارات دانشگاه سیراکیوز، نیویورک، ۱۳۶۴) از تألیفات اوست.