سوزاندن مقدمه برداشت است
اما در این زمینه، آقای لاخوس روسا از محققان نیشکر کشور کوبا که برای بازدید از واحدهای نیشکر شرکت توسعه نیشکر به خوزستان سفرکرده می‌گوید: به دلیل كیفیت خوب و رشد مناسب مزارع نیشکر و سنگین شدن آن‌ها، امكان ندارد دستگاه‌های مكانیزه «هاروستر» در شرایط کنونی به علت انبوهی نیشکر و ورس کردن آن‌ها بتوانند محصول را از زمین برداشت كنند.
روسا می‌افزاید: لذا مجبورند ابتدا محصول را بسوزانند تا بتوانند وارد مزرعه شده و سپس برداشت کنند.
وی تأیید می‌کند: درصورتی‌که کسی از نخبگان و محققان پیشنهادهای اجرایی برای برداشت محصول نیشكر در مزارع داشته باشند نه‌تنها صنعت نیشکر خوزستان بلکه صنعت نیشکر کوبا نیز برای بهره‌گیری حداکثر از نظرات کاربردی نخبگان دانشگاهی هیچ‌گونه محدودیتی ندارد، ولی باید طرح‌های ارائه‌شده قابلیت اجرا داشته باشند.
جای تئوری در مزارع نیست
«لاخوس روسا» می‌گوید: نمی‌توان تئوری‌های برداشت آزمایشگاهی را به مزارعی با مساحت ده‌ها هزار هكتاری تسری داد و به این دلیل باید پیشنهادهایی ارائه شود كه بتواند مشكلات موجود را در مزرعه حل كند. از طرفی صنعت نیشكر خود در سوزاندن محصول ضرر می‌کند زیرا چنانچه مزارع سوزانده شوند و به علت بارش باران برداشت ممکن نگردد تا ۲۰درصد قند نیشكر دچار افت می‌شود و این مسئله زیانی انباشته برای شرکت‌های نیشكری به شمار می‌آید.
وی اضافه می‌کند: باید در نگاه به نیشکر جامع‌نگر باشیم. به‌عنوان‌مثال حدود ۱۰۰ هزار هکتار مزارع نیشكر خوزستان در طول سال بیش از ۸۰۰ هزار تن اكسیژن به فضا متصاعد می‌کند و بیش از یک‌میلیون تن دی‌اکسید كربن از هوا جذب می‌کنند و این مسئله باوجود تجربه جهانی آن معادله‌ای ساده و قابل‌حل است، پس تراز اکسیژن دهی و جذب co۲ توسط مزارع نیشکر از پتانسیل‌های بالقوه و شگفت‌انگیز این گیاه است. یعنی مزارع نیشکر همواره نقش جبرانی قدرتمندی در تعادل بخشیدن به شرایط محیط زیستی دارند.
این متخصص نیشکر بیان می‌کند: اسناد معتبری وجود دارد كه در كشورهایی مانند آمریكا، استرالیا و برزیل كه مهد تولید نیشكر هستند و مزارع بسیار وسیعی دارند، هنوز با روش سوزاندن، محصول خود را برداشت می‌کنند و در حال برنامه‌ریزی هستند تا در سال‌های آینده تنها ۳۰درصد محصول خود را به‌صورت سبز برداشت كنند ولی در خوزستان بخش عمده برداشت به‌صورت سبز انجام می‌شود و این امر را باید موردحمایت قرارداد و تلاش کرد که این شیوه روزبه‌روز کامل‌تر شود.
این متخصص کوبایی نیشکر که جزو تکنولوژیست های صنعت جهانی نیشکر است درباره مزارع نیشکر خوزستان ادامه می‌دهد: نگاهی به اقداماتی جبرانی مزارع نیشکر و نقش آن‌ها به‌عنوان دیوار دفاعی برای جلوگیری از ریزگردها و هجوم آن‌ها به شهر اهواز، تولید اکسیژن موردنیاز تنفس بیش از چهار میلیون نفر در سال و جذب دی‌اکسید کربن ناشی از فرآیند تنفس بیش از ۶ میلیون نفر در سال توسط مزارع نیشکر و همچنین تأثیر این مزارع برافزایش رطوبت نسبی و همچنین تعدیل دمای منطقه به‌خوبی با یک حساب ساده سرانگشتی سود و زیان این مزارع و نقش زیست‌محیطی این مزارع را به‌خوبی نشان می‌دهد.
«لاخوس روسا» می‌گوید: البته تحقیقات در این زمینه همچنان در حال انجام است تا کشت و صنعت‌های نیشکری صدمات زیست‌محیطی را به حداقل برسانند. تکنولوژیست های جهانی نیشکر از هر پیشنهاد عملی و اجرایی برای بهبود شرایط زیست‌محیطی در همه زمینه‌ها در سطح ایران و جهان استقبال می‌کنند.
وی همچنان تأکید می‌کند: تا رسیدن به شرایط ایده آل همچنان باید با مدیریت سخت‌گیرانه کنترل دود و نوبت‌بندی مزارع نیشکر برای برداشت سوخته شرایط را به نحوی پایدار کنترل کرد.
این متخصص صنعت نیشکر معتقد است در میان زراعت‌های غالب در استان خوزستان نیشکر بیشترین حجم ساقه و برگ سبز را دارد که اگر در مساحت مزارع نیشکر خوزستان ضرب شود آن را می‌توان بزرگ‌ترین اکوسیستم سبز خوزستان نامید، این مزارع در دوسوم سال مرتباً شرایط آب و هوایی مناطق شهری را تصفیه می‌کنند و حکم ریه‌های شهر را دارند که نقش تعدیل‌کننده آلودگی سایر صنایع خوزستان را بر عهده‌دارند و حذف آن‌ها از حاشیه شهرها با توجه به طوفان‌های گردوغبار، شهر اهواز را می‌تواند در تله‌ای از گردوغبار گرفتار کنند.
که بیشترین آسیب را کارون متحمل شده و از همه خسارت‌بارتر گردآوری و به‌نوعی تجمیع نمک خاک و رهاسازی آن در رودخانه‌ها و تالاب‌های استان است که سبب واردکردن شوک به اکوسیستم‌های آبی استان و تالاب‌های هورالعظیم و شادگان شد.
نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیست استان می‌گوید: تالاب‌هایی که منبع تغذیه و بیشترین گستره آن آب شیرین بوده، در اثر زه آب‌های شور و ترکیبی از کودهای شیمیایی و سموم کشت و توسعه نیشکر شرایط طبیعی خود را از دست دادند.
کیانی بابیان اینک مطالعه لازم و انجام ارزیابی‌های محیط زیستی و نیز راهکار مناسب برای حل مسئله پساب‌های نیشکر در این طرح‌ها دیده نشده بود گفت: این امر سبب بروز مسائل حاد محیط زیستی در استان خوزستان شده است.
وی گفت: تالاب مصنوعی معروف به تالاب نیشکر آیینه تمام نمای مسئولیت گریزی و بی‌تفاوتی مدیران این شرکت‌ها نسبت به جلگه استان است که همچنان تداوم دارد و چنانچه هر چه سریع‌تر نسبت به رفع این مسائل و اصلاح شیوه‌های بهره‌برداری از این منابع حیاتی استان اقدام نکنند فاجعه گسترش سطح‌های نمکی درراه خواهد بود و ما حق نداریم به‌نام توسعه آن‌هم توسعه یک‌جانبه نگرانه پایداری محیط‌زیست استان را با خسارت‌های جبران‌ناپذیری مواجه کنیم و معیشت پایدار نسل‌های حاضر و آینده را با خطر بیندازیم.
کیانی با اشاره به اینکه باید پیش از آنکه ریزگردهای نمکی حاصل از شوره زارسازی در دشت‌های بکر با پوشش گیاهی استان رخ دهد این شرکت‌ها و وزارت جهاد کشاورزی نسبت به ساماندهی وضعیت پساب‌ها اقدام کنند، افزود: بیابان‌هایی که با پوشش گیاهی سال‌ها خود را با شرایط بیابان‌های خوزستان سازگار کرده است در حال حاضر در معرض نابودی ناشی از رهاسازی بی‌برنامه و ضد محیط زیستی پساب این شرکت‌ها قرار دارد.
آسیب‌ها مختص نقطه خاصی نیست
نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیست استان همچنین افزود: آسیب‌ها مختص نقطه خاصی نیست چراکه ازیک‌طرف زه آب‌های خروجی مزارع نیشکر راداریم که یا در بیابان‌ها رها می‌شود یا در تالاب شادگان و هورالعظیم وارد می‌شود و از طرفی آتش زدن مزارع نیشکر و خاکسترهای آن سبب بروز مشکلات برای مردم شهرهای مجاور این طرح‌ها می‌شود.
کیانی می‌گوید: هم محیط‌زیست انسانی و شهری ما در معرض این آسیب‌هاست و هم محیط‌زیست طبیعی که اکوسیستم‌های آبی و خاکی را با خسارت‌های جبران‌ناپذیری مواجه کرده است که نمونه آن نمک‌های رهاشده در تالاب مصنوعی نیشکر و اراضی قابل‌کشت و بیابان‌های استان است و می‌دانیم که نمک قدرت حاصلخیزی اراضی را از بین می‌برد. کاهش محصول نخلستان‌های شادگان، کاهش شدید آبزیان در تالاب‌ها ازجمله نقاط برجسته خسارت‌دیده ناشی از رهاسازی پساب نیشکر است.
نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیست استان افزود: آنچه در آمارهای موجود دستگاه‌های متولی بیان می‌شود کاهش قابل‌توجه محصول نخلستان‌های استان به‌خصوص در شادگان، خرمشهر و آبادان است که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در اثر محدودسازی و شهرسازی منابع آب خسارت‌دیده‌اند و صدها هزار نفر نخل از بین رفته است.
وی تأکید می‌کند: حلقه مفقوده محیط‌زیست ما نبود نگاه لازم و جامع محیط زیستی در سطوح مدیریتی این‌گونه طرح‌های توسعه‌ای است که بهبود وضعیت بستگی به تغییر رویکرد مدیران و میزان مسئولیت‌پذیری آنان دارد و اعتقاد ما بر این است که ابلاغیه رهبر حکیم انقلاب در خصوص سیاست‌های کلی محیط‌زیست کشور نقشه راهی است که فرصت شانه خالی کردن از زیر بار این مسئولیت‌ها نسبت به محیط‌زیست و پایداری سرزمین را از مدیران این‌گونه طرح‌ها و درمجموع دولت‌ها می‌گیرد و باید با نگاه به این سند بالادستی نسبت به اصلاح شیوه‌های بهره‌برداری خود با رعایت الزامات محیط زیستی اقدام کنند.
لزوم ساماندهی هر چه سریع‌تر زه آب
وی می‌گوید: چنانچه کشت و صنعت‌های نیشکر با بدهی‌های موجود اعلام‌شده توسط برخی از این شرکت‌ها توجیه اقتصادی ندارند شاید تغییر الگوی کشت که اقتصادی‌تر باشد و خسارت‌های کمتری متوجه محیط‌زیست استان کند. اگر هدف اصلاح وضع موجود باشد چاره‌ای جز ساماندهی هر چه سریع‌تر زه آب‌ها نداریم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر