نگاهي به...

انقلاب مشروطیت و «صدور فرمان مشروطه»

انقلاب مشروطيت با گران شدن قند و شكر به علت جنگ ژاپن و روسيه در خاور دور، آغاز شده بود و روي بهاي ساير اجناس تاثير گذاشته بود، زيرا كه علاء الدوله حاكم تهران بدون توجه به علت گراني كه از خارج تحميل شده بود چند تاجر از جمله سيد هاشم قندي را فلك كرده بود كه بازاريان به روحانيون متوسل شدند و اعتراض و اعتصاب و تحصن آغاز شد. 14 مرداد ماه یکصد و هشتمین سالروز صدور فرمان مشروطیت است. به گزارش فرارو، 14 مرداد ماه 1285 شمسی مظفرالدين شاه با خواست چهارگانه متحصنين در قم و شهرري و... كه شمار آنان به بيش از ده هزارتن رسيده بود موافقت كرد و دستور داد كه كالسكه هاي سلطنتي و درشكه هاي موجود در تهران براي باز گرداندن متحصنين به شهرري فرستاده شوند و در تهران با عين الدوله رئيس الوزراء براي اجراي خواستهاي خود مداكره كنند. اين مذاكرات ماه بعد (ژانويه سال 1906 ) به صدور فرمان تاسيس عدالتخانه (مجلس شورا) انجاميد. انقلاب مشروطيت با گران شدن قند و شكر به علت جنگ ژاپن و روسيه در خاور دور، آغاز شده بود و روي بهاي ساير اجناس تاثير گذاشته بود، زيرا كه علاء الدوله حاكم تهران بدون توجه به علت گراني كه از خارج تحميل شده بود چند تاجر از جمله سيد هاشم قندي را فلك كرده بود كه بازاريان به روحانيون متوسل شدند و اعتراض و اعتصاب و تحصن آغاز شد. در اين ميان روحانيون با فروش زمين مجاور امامزاده سيد ولي با اجازه شيخ فضل الله نوري به بانك روس مخالفت كردند و مردم باتخريب عمارتي كه در آن زمين در حال احداث بود جرات بيشتري براي اعتراض كردن به دست آوردند و بر دامنه اعتراضات و اعتصابات افزوده شد تا به تاسیس مجلس ملی انجامید. هر چند که دوره استبداد صغیر محمد علی شاهی دوره سرکوب جنبش مشروطه بود، اما مجاهدت‌های سرداران و ملت مقاوم ایران از بختیاری‌های دلاور گرفته تا آذری‌های سلحشور در نهایت با تسخیر پایتخت به دست مشروطه خواهان پایان یافت و محمد علی شاه به سفارت روسیه پناهنده شد و به او امان داده شد تا از کشور خارج شده و به بندر  ادسا در روسیه بگریزد. عکس هایی از انقلاب مشروطه را در اینجا مشاهده می‌کنید: آغاز قیام در تبریز مجاهدين مشروطه خواه پس از فتح تهران تهیه غذا برای متحصنین سفارت انگلیس ستارخان و باقرخان سردار و سالار ملی تشییع پیکر یکی از مجاهدین نیروهای مجاهد تحت فرمان ستارخان آغاز قیام در تبریز زندانیان نیروهای مشروطه خواه سیاح محلاتی که خود نیز در شمار گرفتاران این دوران بوده است در خاطرات خود نوشته است: «به حبسیان، جز دو قرص نان و خیار زرد چیزی نمی دادند». زندانیان نیروهای مشروطه خواه این زندانی نوشته: «رنگها از آفتاب سیاه شده موها دراز گردیده، شکل و قیافه‌ها تغییر نموده، با آن وضع عکس انداخته به استبدادیان هدیه می‌کردند.» سيد حسن تقي زاده نماينده مجلس از تبريز و سيد حسن شريف زاده كه توسط عباسعلي آهنگر و سه تن ديگر در تبريز با گلوله كشته شد. اجتماع مشترك مشروطه‌خواهان مسلح با علما اجتماع مشترك مشروطه‌خواهان مسلح با علما در شهر اصفهان؛ اين عكس پس از خلع ظل‌السلطان حاكم اصفهان توسط مشروطه‌ خواهان گرفته شده است. آقا سيد عبدالله بهبهاني ورود ستارخان و باقرخان به تهران از دروازه گمرك ستارخان و فرزند خردسال وي يدالله ستاري وقتي پاختيانوف، كنسول روس به ستارخان پيشنهاد كرد كه بيرقِ كنسولخانه را به سردرِ خانه اش بزند تا در امانِ دولت روس باشد و از آن گذشته نويدِ سمت قراسوراني آذربايجان را به او داد: ستار جمله اي گفت كه در تاريخ ماند: « ژنرال كنسول، من مي خواهم كه هفت دولت به زير بيرقِ دولت ايران بيايند، من زير بيرقِ بيگانه نرم». مجاهدین مشروطه باسكرويل (معلم آمريكايي مدرسه جمهوريان پروتستانت) از طرفداران و كشته‌شدگان انقلاب مشروطه در تبريز سلطان ستاري، دختر ستارخان فرمان مشروطه به امضا مظفرالدین شاه مظفرالدین شاه در روز افتتاح مجلس شورای ملی با حضور شاه در کاخ گلستان گشايش يافت و در آخرين روزهاي زندگي مظفرالدين شاه (14 ذيقعده 1324 ه. ق.) پنجاه و يک اصل قانون اساسي به امضاي شاه رسيد. هیات همراه فرمان مشروطه صدراعظم و وزراء هيئت تجار كه دست خط مشروطه را به مجلس آورده‌اند. نمایندگان اولین دوره مجلس ملی حبیب الله خان عکاسباشی: «روز گذشته هم جناب رییس مجلس امر و مقرر فرمود که عکسی از وکلاء مجلس مرتباً گرفته شود. لهذا به هزار زحمت، عکس تمام وکلاء را در یک صفحه مرتباً گنجانیده، عکس انداخته‌اند». سردر اولین مجلس ملی ایران