نگاهي به...

داستان این عکس چیست؟

عثمان ساغرلی، عکاس اهل ترکیه، این عکس را در سال ۲۰۱۴ گرفت

هزاران نفر در اینترنت عکسی را به اشتراک گذاشته‌اند که در آن کودکی سوری دست‌هایش را به نشانه تسلیم شدن بالای سر برده. شاید بخواهید بدانید داستان این عکس چیست.

عنصر تکان‌دهنده این عکس برای کسانی که آن را به اشتراک گذاشته بودند ترسی بود که در چشمان این کودک موج می‌زد؛ انگار که تفنگی را به طرفش نشانه گرفته باشند. در حقیقت، تفنگی در کار نبود، بلکه دوربینی بود که آن صحنه را برای تماشای دیگران ثبت کرد.

اما این عکس کار چه کسی است و چه داستانی پشت آن نهفته است؟ بخش ترندینگ بی‌بی‌سی، عکاس اصلی – عثمان ساغرلی– را پیدا کرده و از او درباره چگونگی گرفته شدن این عکس پرسیده.

این عکس زمانی از طریق شبکه‌های اجتماعی در اینترنت پخش شد که نادیا ابو شعبان، عکاس خبری ساکن غزه، آن را سه‌شنبه هفته پیش در توییتر گذاشت. عکس‌العمل کاربران به این عکس از این قبیل بود: "اشکم را درآورد"، ”"چقدر غم‌انگیز"، و "شکست بشریت".

توییت اولیه نادیا حالا بیش از بیست هزار بار مجددا توییت شده. جمعه هفته پیش هم روی شبکه اجتماعی ردایت گذاشته شد و دوباره موجی از احساسات را برانگیخت و بیش از پنج هزار رای مثبت گرفت و هزار و ششصد نظر درباره آن داده شد.

چیزی نگذشت که ادعاهایی مبنی بر جعلی بودن یا برنامه‌ریزی شده بودن این عکس در هر دو شبکه مطرح شد. خیلی‌ها می‌خواستند بدانند چه کسی این عکس را گرفته و چرا بدون نام عکاس منتشر شده. ابو شعبان تائید کرد که عکس را خودش نگرفته ولی نتوانست توضیح دهد که کار چه کسی است.

یکی از کاربران وبسایت ایمگور که موفق شده بود رد عکس را در بریده‌ای از یک روزنامه پیدا کند مدعی شد که عکس واقعی است اما "حوالی سال ۲۰۱۲" گرفته شده و کودکی که در عکس دیده می‌شود در حقیقت یک پسر است. او همچنین گفت که شخصی که این عکس را گرفته عثمان ساغرلی، عکاس خبری ترکیه است.

ما برای تایید واقعی بودن این عکس با ساغرلی که حالا در تانزانیا کار می‌کند تماس گرفتیم. حقیقت این است که این کودک نه یک پسر بلکه یک دختر چهار ساله به نام هدی است. این عکس در دسامبر سال گذشته در اردوگاه پناه‌جویان عتمه در شمال‌‌غرب سوریه گرفته شده. هدی به همراه مادر و دو برادر و خواهر دیگرش به این اردوگاه که در ۱۵۰ کیلومتری خانه‌ آنها در حما قرار دارد سفر کرده.

ساغرلی می‌گوید "داشتم با لنز تله عکس می‌گرفتم و او هم فکر کرد که اسلحه است. بعد از گرفتن عکس متوجه شدم که واقعا ترسیده چون لبش را گاز گرفته بود و دست‌هایش را بالای سر برده بود. بچه‌ها وقتی دوربین می‌بینند معمولا یا فرار می‌کنند، یا صورتشان را می‌پوشانند و یا لبخند می‌زنند."

او می‌گوید عکس بچه‌های ساکن اردوگاه خیلی چیزها را برملا می‌کند.

"کسانی که در اردوگاه زندگی می‌کنند آواره شده‌اند. با تماشای بچه‌ها بهتر می‌شود فهمید که چه بلایی سرشان آمده. بچه‌ها احساساتشان را خیلی معصومانه منتقل می‌کنند ولی بزرگ‌ترها نه."

این عکس ابتدا در ماه ژانویه و در روزنامه "ترکیه" منتشر شد. ساغرلی ۲۵ سال است که برای این روزنامه کار می‌کند و خبرهای مربوط به جنگ و بلایای طبیعی در دیگر کشورها را پوشش می‌دهد. این عکس در آن زمان بین کاربران ترک‌زبان شبکه‌های اجتماعی خیلی صدا کرد اما چند ماهی زمان لازم داشت تا بین کاربران انگلیسی‌زبان هم پخش شود و مخاطبان غربی خود را پیدا کند.