نگاهي به...

۱۳۹۲ اردیبهشت ۲, دوشنبه

یونس پارسا بناب: نقدی بر گذشته و موقعیت کنونی چالشگران ضد نظام جهانی سرمایه (بخش چهارم و پایانی)

جمعبندی ها

1. بررسی ها و تحلیل های جامع از موفقیت ها، پیروزی ها و محدودیت های تاریخی و کمبودهای فرهنگی سیاسی چالشگران نظام جهانی سرمایه چه در دوره انترناسیونال ها (١٩٤٢– ١٨٦٤) و چه در دوره جنگ سرد و عهد باندونگ (١٩٤٧– ١٩٩١) نشان می دهند که این چالش ها زمانی به موفقیت هائی در مبارزه علیه نظام جهانی سرمایه فایق می آمدند که نیروهای ضد نظام که متنوع و متفاوت ازهم دیگر بودند (ولی خواست گسست از محور نظام را داشتند) درهم ادغام و به هم ملحق می گشتند. به عبارت دیگر، به هم پیوستگی انواع و اقسام دیدگاهها (که در داخل جنبش های متنوع و متکثر در مسیر مبارزه علیه نظام جهانی سرمایه رشد و نمو کرده اند) وظیفه اصلی احزاب کمونیست جهان در جهت ایجاد ساختمان "انترناسیونال جهانی " علیه نظام جهانی است. این انترناسیونالیسم باید در حین تحمل تنوع، برای پذیرش داوطلبانه این اصل که امروز در جهان هیچ نوع تلاقی بین تمدن ها و فرهنگ ها به غیر از تلاقی مابین چشم انداز سوسیالیسم و واقعیت های سرمایه داری وجود عینی ندارد، مبارزه کند.

2. امروز پذیرش "تنوع در حین الحاق" و یا "به هم پیوستگی و ادغام تنوع ها" حکم می کند که مارکسیست ها با تجربه اندوزی از انترناسیونال اول به هم پیوستگی بین خود و دگر اندیشان متنوع و متفاوتی چون رفرمیست های رادیکال، آنارشیست ها، فمینیست ها، طرفداران محیط زیست رادیکال و ... را در مد نظر داشته باشند. سازماندهی و ایجاد این به هم پیوستگی و الحاق در حین احترام به تنوع موجود به این معنی نیست که مبارزه، مجادله و مناظره بین طرفداران احزاب و سازمان های متعلق به نحله های فکری و مسلکی متعدد درنگیرند. بلکه به این معنی است که این انترناسیونال بر آن است که مخالفین اکثریت نیز (که در اقلیت قرار دارند) به حضور خود در جمع ادامه دهند. شایان توجه است که در حال حاضر در داخل "فوروم اجتماعی جهانی" گروه ها و تشکل های متفاوت به بحث های متنوعی دامن می زنند که خیلی با هم اختلاف دارند. در نشست های این فوروم روحیه احترام به وجود تنوع، فرد ناظر را به یاد جو موجود در انترناسیونال اول می اندازد. شاید علت وجودی این تساهل و تحمل در داخل این فوروم ناشی ازاین امر باشد که فعالین و تشکل های درون آن به این نتیجه رسیده اند که باید بین منطق سازماندهی و منطق مبارزه یک نوع تعدیل و تعادلی شکل بگیرد.

3. در پروسه ایجاد به هم پیوستگی و ادغام تمام احزاب، تشکل ها و گروه های اجتماعی و سیاسی که از طریق آنها قربانیان نظام سرمایه محرومیت ها و بدبختی های خود را بیان می کنند، اصل احترام به تنوع موجود را باید در رفتار و کردار خود نشان دهند. به این امر از ابعاد متعددی می توان نظر انداخت. در اینجا به پنج بعد مهم تساهل و تحمل یعنی احترام به تنوع می پردازم:

‌أ. درجه رادیکالیسم در نقد سرمایه داری: از این بعد، آنهائی که سرمایه داری را به نقد می کشند به دو گروه متمایز تقسیم می شوند.

× گروهائی که انتقادشان از سرمایه داری فقط محدود به خصلت لجام گسیختگی سرمایه داری در بازار آزاد نئولیبرالیستی است. اینان بر آن هستند که با رفرم می توان مثلا کاهش در میزان فقر بوجود آورده و حقوق پایمال شده چون بیمه اجتماعی، آموزش و پرورش و بهداشت و غیره را برای فرودستان به دست آورد.

× گروهائی که مجموعا موسوم به رفرمیست های رادیکال هستند. این گروه ها به قدری سرمایه داری را بطور جدی و گاها رادیکال به زیر سئوال می کشند که خیلی امکان دارد که طی یک پروسه اجتماعی به نفی کامل سرمایه داری پرداخته و چشم انداز سوسیالیستی را اتخاذ کنند.

‌ب. درجه رادیکالیسم در نقد جهانی شدن سرمایه داری: برای بعضی ها بدیلی در مقابل جهانی شدن سرمایه وجود ندارد. این جهانی شدن به نظر اینان فرصت های گرانبهائی را برای بشریت فراهم می کند که باید از آنها استفاده برد. بعضی دیگر تمرکز را روی بعد امپریالیستی سرمایه داری جهانی واقعا موجود می گذارند و در نتیجه بازار آزاد نئولیبرالیسم و واقعیت آمریکای هژمونی طلب را محکوم می کنند.

‌ج. درجه رادیکالیسم در انگاشت دموکراسی: بطور علنی، نظرگاه های ضد دموکراتیک در کشورهای جنوب پیرامونی و کشورهای اروپای شرقی در بین طبقات جدید و دولتمردان کمپرادور وجود دارند که از پروژه نئولیبرالی دفاع می کنند. این نظرگاه ها در آمریکا و کشورهای اروپای غربی نیز شیوع پیدا کرده اند. در کشورهای مرکز اکثریت بزرگی از مردم خود را به داشتن حداقل آزادی های دموکراتیک مثل رای دادن در روز انتخابات راضی ساخته اند. در عوض چپ بویژه مارکسیست ها، در مبارزات خود به دموکراسی یک محتوای رهائیبخش می دهند. این محتوی تمام ابعاد رهائی ها از ظلم و ستم ملی، طبقاتی و جنسی گرفته تا حقوق بشر و شهروندی وحق تعیین سرنوشت و حق کنترل در سیستم اقتصادی را در بر می گیرد. با رادیکالیزه کردن این مطالبات، چپ مارکسیست تلاش می کند که جامعه را فراسوی حاکمیت سرمایه به پیش ببرد.

‌د. درجه رادیکالیسم در زمینه روابط بین زن و مرد: امروز در جهان ایدئولوژی هائی هستند که به روشنی ضد فمینیست و ضد زن (در آمریکا، کشورهای اسلامی، دیگر کشورهای پیرامونی در آفریقا و آسیا و حتی در بعضی از کشورهای اروپا) هستند. بعضی از گرایشات سیاسی مثل بخشی از حزب دموکرات آمریکا، حاضرند که بخشی از مطالبات فمینیست ها را پذیرا باشند به شرط اینکه آنها نظم اساسی سرمایه داری را زیر سئوال نبرند. فمینیست رادیکال، مثل دموکراسی رادیکال، بخشی از پروسه رهائی بخش را که چشم انداز فراسوی سرمایه را مجسم می کند، تشکیل می دهد.

‌ه. درجه رادیکالیسم در نقد از نقش نظام جهانی سرمایه در تخریب محیط زیست: موقعیت و موضع هیئت حاکمه آمریکا در مورد قربانی ساختن و تخریب آینده کره خاکی در خدمت کسب سود فوری برای کمپانی های فراملی، حائز اهمیت است. بخشی از طرفداران حفظ محیط زیست بخاطر ساده لوحی حاضر نیستند که بعد تخریبی محیط زیست توسط سرمایه داری جهانی را ببینند. ولی طرفداران محیط زیست رادیکال و پایدار مثل سوسیالیست های مارکسیست دقیقا موضع می گیرند که سرمایه داری جهانی عامل اصلی تخریب محیط زیست در کره خاکی است.

4. بررسی اصل تنوع در پنج بعد فوق الذکر به خوبی روشن می سازد که امروز نیز مثل گذشته های نه چندان دور (از عصر آغاز روشنگری گرفته تا وقوع انقلابات روسیه، چین و ...) نیروها و بلوک های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به دو کمپ بزرگ "چپ" و "راست" تقسیم شده اند. آنهائی که از تزهای نئولیبرالی و نظرگاه های حامی نظام حاکم سرمایه دفاع می کنند و یا عملکرد آن را توجیه می کنند، "راست" محسوب می شوند. نیروهای راست که امروز در کشورهای اروپا و آمریکا در قدرت و حاکمیت هستند، ضد زن، نژادپرست، ضد کارگر و ضد کمونیست هستند. این خصلت ها در کشورهای پیرامونی کمپرادور و کشورهای تحت سلطه ایدئولوژی های امت گرائی بنیادگرایانه نیز از ویژگی های هیئت حاکمه آن کشورها هستند. در بعضی از کشورهای پیرامونی مثل ایران، نیروهای راست حاکم پایگاه اجتماعی خود را بر پایه شبکه مافیای اقتصادی بنا می سازند که اجزاء آن محصول و متعلق به بازار آزاد نئولیبرالی نظام جهانی است. استفاده از واژه مافیای اقتصادی که اخیرا در کشورهای جهان سوم مرسوم شده است. بیان کامل ماهیت شکننده بورژوازی دلال صفت حاکم در آن کشورها است.

5. کمپ چپ شامل نیروهای ضد نئولیبرال های رادیکال، ضد هژمونیست و دموکراتیک می باشد. نیروها و جنبش هائی که امروز درگیر مبارزه علیه حاکمیت راست هستند ضرورتا مارکسیست، سوسیالیست و حتی ضد امپریالیست و رادیکال نیستند. بعضی مواقع در کشورهای مرکز ما شاهد افراد و گروه هائی هستیم که خود را چپ رادیکال معرفی می کنند ولی نسبت به بعد امپریالیستی نظام حساسیت نداشته و یا حتی منکر آن هستند. در حال حاضر، آگاهی ضد امپریالیستی بطور یقین در سراسر کشورهای شمال (مرکز) خیلی ضعیف است. مسلما سرکوب و افول جنبش های رهائیبخش ضد امپریالیستی در کشورهای جنوب (پیرامونی) در ترویج و دلسردی و رواج سرخوردگی در بین جوانانی که به طرفداری از مبارزات جهان سوم روی آورده بودند (مشخصا بعد از ناکامی های جرقه های انقلابی ١٩٦٨ در اروپا) نقش داشته اند. در کشورهای پیرامونی، نیروها و گروه هائی در صحنه سیاسی حضور دارند که نسبت به عصر نظام شوروی (بویژه نسبت به دوره ١٩٣٩ – ١٩٦٥) احساس دلبستگی نشان داده و به فقدان آن حسرت می ورزند.علیرغم این نوستالژی، این نیروها عموما ضد امپریالیست و ضد بازار نئولیبرال سرمایه جهانی هستند. دیگر بخش های سیاسی و ایدئولوژیکی در کشورهای پیرامونی که دارای پتانسیل قوی برای آینده هستند، هواخواهان استقرار حاکمیت ملی هستند. در این میان، تعدادی از جوانان و روشنفکران در کشورهای پیرامونی هستند که همراه با هیئت های حاکمه و دولتمردان این کشورها دور جهانی شدن حلقه زده و هژمونی آمریکا را پذیرفته اند. بعضی از این نیروها حمایت خود از تشدید جهانی شدن سرمایه را تحت عنوان "ناعلاجی" و یا اینکه "بدیل دیگری وجود ندارد"، مورد توجیه قرار میدهند. ولی بعضی دیگر از آنها واقعیت جهانی شدن را یک امر ضروری و غیر قابل اجتناب ترسیم کرده و خصلت های مثبت و مترقی به آن نسبت می دهند. در حال حاضر، نیروهای طرفدار جهانی شدن در کشورهای پیرامونی در یک دریائی از توهم ناسیونالیستی ضد دموکراتیک و شوینیست فرو رفته اند. این نیروها همراه با به اصطلاح اصولگرایان دینی و مذهبی که به طور دوفاکتو (عملا) مردمان کشورهای پیرامونی جنوب و شرق اروپا را می خواهند دو دستی در اختیار الزامات جهانی شدن قراردهند (علیرغم لفاظی های ضد غربی و اندیشه های فرهنگ پرستی) در واقع مجموعه ائی از راست جهانی را تشکیل می دهند.

در مسیر به مصاف کشیدن و چالش راست جهانی (نیروهای حامی نظام جهانی سرمایه و در راس آن: آمریکای هژمونی طلب) و ساختمان و سامان دهی یک بدیل اصیل، چپ باید استراتژی ها و تاکتیک هائی را در نقاط مختلف جهانی تنظیم و تعبیه سازد که بتواند کلیه نیروهای برابرطلب و بینابینی را حول محور مبارزه علیه نئولیبرالیسم و امپریالیسم بسیج سازد. این محور باید به مسئله رهائی زن، مسئله استقرار حاکمیت ملی، مسئله مدیریت مدبرانه اکولوژی برای محیط زیست را در نظر بگیرد. نیروهای چپ باید تلاش کنند خیلی از جنبش های پراکنده و منقسم گشته ضد گلوبولیزاسیون را نیز به دور این محور جذب کنند. دشمنی که امروز در مقابل چپ قرار گرفته و می خواهد چپ را در سراسر جهان در انهدام، انحلال، تشتت، پراکندگی و انزوا نگه دارد، یک پدیده کشوری و یا یک واحد دولت – ملت معین و مشخص نیست بلکه این دشمن یک هیولائی است که در راس نظام جهانی قرار گرفته و با بسیج و حمایت راست جهانی عمل می کند. در مسیر به چالش طلبیدن و در مصاف با این هیولای راست جهانی، چپ باید پایه های چپ جهانی و انترناسیونال جهانی را پی ریزی کند.

اگر در قرن نوزدهم و سپس در دوره بزرگی از قرن بیستم چپ برای به چالش طلبیدن رژیم راست و سرمایه دار کشور مطبوعش ضروری و کافی می دید که کارگران آن کشور را در داخل یک حزبی – حزب تراز نوین – بسیج سازد و از حمایت انترناسیونال کارگری نیز بهره مند گردد، امروز برای چپ ضروری است که در چالش و مصاف خود علیه نظام جهانی سرمایه تمام نیروها و گروه های متعلق به کلیه فرودستان و قربانیان نظام را در کشور مطبوعش بسیج ساخته و از حمایت انترناسیونال جهانی برخوردار گردد.علتی ندارد فکر کنیم که مدافعین دموکراسی، حقوق زنان، مطالبات ملیت های متنوع، محیط زیست، استقرار حاکمیت ملی، صلح و ... در مسیر پروسه پر پیچ و خم مبارزاتی خود علیه نظام جهانی و هژمونی طلبی آمریکا به کسب چشم انداز و افق سوسیالیسم موفق نخواهند گشت. مسلما که همه این نیروها قادر نخواهند شد که به این نتیجه گیری برسند و طبعا در سر راه و سربزنگاه از مبارزه دست کشیده و یا حتی در خدمت نظام قرار خواهند گرفت. ولی بر اساس واقعیت های تاریخی می توان گفت که تعداد قابل توجهی از این نیروهای بینابینی به تدریج به سوی دگردیسی و تغییر روی آورده و در آستانه گسست از نظام موفق به کسب چشم انداز سوسیالیستی خواهند گشت. بخش قابل توجهی از طرفداران این نظرگاه ها وظیفه نیروهای چپ را سازماندگی طبقه کارگر برای سوسیالیسم می داند.

6. شایان ذکر است که راست جهانی که هژمونی طلب است، آنچنان هم منسجم و همگون نیست که در ظاهر به نظر می رسد. کمپ راست غالبا پر از تضادهائی است که بدون تردید در قدم های بعدی علیرغم پیروزی های ظاهری نظام بویژه در گستره های نظامی، تشدید پیدا خواهند کرد. بلوکی که راست جهانی را تشکیل می دهد، بالقوه شکننده و لاجرم با شکاف روبرو خواهد گشت. جنوب (کشورهای پیرامونی) که نظام جهانی پروژه ائی برای آن ندارد، از یک رشته واحدهای کشوری "حلقه های ضعیف" (چین، هندوستان، آفریقای جنوبی و ...) تشکیل یافته است. در شمال (کشورهای مرکز) احتمال دارد که ما شاهد ائتلافی از طرفداران سنن دموکراتیک، هومونیست و سوسیالیست که در تاریخ اروپا عمیقا ریشه دوانده اند، باشیم. ادغام و اتحاد این نیروهای متنوع در آینده می توانند به مانعی بزرگ در مقابل هژمونی طلبی آمریکا تبدیل گردند. در پرتو بحران ساختاری که نظام جهانی از سال های اولیه دهه ١٩٧٠در آن غوطه خورده و امروز تبعات آن در بدنه نظام بوضوح قابل رویت هستند، به جرات می توان اذعان کرد که سیر و افق نظام سرمایه آنطور هم که بعضی از رهبران جنبش های اجتماعی فکر می کنند، چندان هم غیر قابل عبور نیست. در آینده نزدیک، مبارزات علیه نئولیبرالیسم (شکل بی نهایت ارتجاعی سرمایه داری) و علیه جهالت زور هژمونی آمریکائی (سپر امپریالیسم در حال حاضر) در سراسر جهان به تدریج رادیکالتر خواهند گشت. در یک کلام، در پروسه کارزارهای مردم علیه نظام جهانی خیلی از نیروها، گروه ها و منفردین مستقل به سوی محور چپ گرایش پیدا کرده و تحت تاثیر ارزش های اجتماعی و فرهنگی چپ قرار خواهند گرفت.

7. در ساختمان و استقرار الحاق و همبستگی نیروهای متنوع و متکثر جامعه باید به خصلت سیاسی مکمل بودن خواسته های آنان توجه ویژه ای مبذول داشت. به طور مثال، برای ایجاد یک جبهه متحد از نیروهای طرفدار عدالت اجتماعی و نیروهای طرفدار عدالت بین المللی، چپ کمونیست چالشگر باید تاکید ورزد که آن دو خواسته (عدالت اجتماعی و عدالت بین المللی) نه تنها غیر قابل مجزا از هم دیگر هستند بلکه امروزه به دو خواسته مکمل هم درآمده و لازم و ملزوم یکدیگر گشته اند. به عبارت دیگر، باید تلاش کرد که طرفداران استقرار و گسترش عدالت اجتماعی در کشورهای مرکز به امر اعتلای آگاهی های ضد امپریالیستی خود توجه کنند و از سوی دیگر نیروهای ضد امپریالیست باید به این آگاهی برسند که مبارزات آنان در راه استقلال و کسب حاکمیت ملی در کشورهای پیرامونی بدون توجه جدی به عدالت اجتماعی و دموکراسی پیگیر که خواست کارگران است بالاخره با ناکامی روبرو می گردند. به عبارت دیگر رسیدگی به نیازهای اجتماعی بدون دموکراسی و تامین خود دموکراسی در جامعه بدون تعدیل و حل مشکلات نیروهای کار و زحمت امکان پذیر نیست.

این جمع بندی از تجربه اندوزی های دهه های اخیر به دست آمده است. در کشورهای جنوب جهان سوم، دولتمردانی که پروسه های دموکراسی سازی خود را در پناه محدودیت ها و الزامات بازار آزاد نئولیبرالیسم به پیش برده اند نه تنها باعث بی اعتباری دموکراسی در بین توده های مختلف مردم گشته اند بلکه شرایط را به بازگشت دیکتاتوری های عریان و یا عروج اندیشه های امتگرائی های دینی (که در خدمت امپریالیسم هستند)، میسر ساخته اند. در کشورهای شمال نیز فقدان و یا تضعیف آگاهی های ضد امپریالیستی در درون جنبش های کارگری و جناحهای چپ درون دولت های رفاه سوسیال دموکراسی منجر به شیوع "دموکراسی آمریکائی" و ازدیاد قدرت خط حاکم "اروپای سرمایه" در مقابله با طرفداران خط "اروپای سوسیال" گشته اند.

براساس جمع بندی های فوق الذکر، امروز بخش قابل توجهی از مارکسیست ها (کمونیست ها) به این نتیجه رسیده اند که چپ مارکسیست باید فراسوی نقد و انتقاد از خود در تاریخ جنبش کمونیستی در قرن بیستم قدم بر داشته و به طور باز و آزاد مناظره بزرگی را در تنظیم و اتخاذ استراتژی های بدیل برای قرن بیست و یکم به پیش ببرد. در اینجا، به نکات مهم این استراتژی ها که این مارکسیست ها (طرفداران هری مگداف و پال سویزی و دیگر نویسندگان نشریه مانتلی ریویو، نویسندگان "فراخوان باماکو"، فعالین فوروم جهان سوم، فوروم چپ و ...) تنظیم و تعبیه کرده اند، اشاره می کنیم:

§ باید استراتژی هایئ را تعبیه کرد که چشم انداز "گذار طولانی" از جهان سرمایه به جهان سوسیالیستی را در خود منعکس و مجسم سازند.

§ در جریان و مسیر این گذار طولانی، سیستم های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی منبعث از مبارزات متنوع با هم ادغام گشته و به تدریج مناسبات اجتماعی سوسیالیستی را جانشین مناسبات جهانی سرمایه خواهند ساخت. در این پروسه تاریخی ما برای مدتی شاهد امتزاج دو منطق متضاد (منطق حرکت سرمایه و منطق افق و واقعیت سوسیالیسم) خواهیم گشت. ولی این امتزاج ها به پیشرفت امر بی وقفه "یگانه بودن دو گانه" و "وحدت اضداد" که لازمه الحاق و بهم بستگی های اجزاء و بخش های متنوع و متلون جنبش های مترقی مبارزاتی است، کمک خواهند کرد.

§ پیشرفت ها در این سمت (الحاق و ادغام تنوع ها در هم) ممکن و ضروری در هر منطقه از نظام جهانی سرمایه (هم در کشورهای امپریالیستی مرکز و هم در کشورهای در بند پیرامونی) می باشند. البته، استراتژی های میان مدت در این پیشرفت ها باید لاجرم هم مشخص و هم کنکرت (بویژه در مورد فرق نمایان بین مرکز و پیرامونی) بیان و توضیح داده شوند.

§ نیروهای اجتماعی، ایدئولوژیکی و سیاسی که منافع توده های متنوع را بیان و گاها نمایندگی می کنند، در حال حاضر در جهت الحاق و بهم پیوستگی در مناطقی از جهان (آمریکای لاتین و آسیای جنوبی و ...) به حرکت درآمده و قدمهائی برداشته اند. جنبش های ضد گلوبالیزاسیون (ضد بانک جهانی، ضد صندوق بین المللی، ضد سازمان جهانی تجارت و ...) در بویژه ده سال گذشته، رونق بیشتری یافته اند. بدون تردید، بعضی از این نیروها و جنبش ها بدیل های متفاوتی را عرضه می کنند در حالیکه بعضی ها مترقی و دارای چشم انداز سوسیالیستی هستند، بخش دیگر در دریائی از توهم، ابهام و آشفتگی فکری غوطه خورده و بالاخره تعدادی از آنها نیز به غایت ارتجاعی (شبه فاشیست های بویژه آمریکائی و اروپائی) هستند. آغازگران و فعالین درون "فوروم جهانی" وفوروم چپ و... بر آن هستند که اگر بحث ها ومناظره ها بیشتر به معنی واقعی و خوب کلمه پلیتزه گردند، می توان بیش از پیش به تشدید پروسه الحاق و ادغام بین متنوع های پیشرو دامن زد.

§ قربانیان نظام جهانی سرمایه بویژه در فاز تفوق "بازار آزاد" نئولیبرالیسم، اکثریت مردم را در تمام مناطق جهان تشکیل می دهند. سوسیالیسم باید قادر به بسیج این فرصت تاریخی باشد. اما این امر زمانی میسر خواهد شد که حامیان سوسیالیسم دگردیسی هائی را که مولود انقلابات تکنولوژِیکی بوده و به نوبه خود ساختارهای اجتماعی را به طور کامل و برای همیشه دستخوش تحول قرار داده اند، شناخته و آنها را در محاسبات خود مد نظر بگیرند. کمونیسم دیگر نمی تواند پرچم فقط کارگران صنعتی باشد. کمونیسم می تواند گرهگاه بسیجی اکثریت بزرگی از نیروهای کار وزحمت باشد که در موقعیت های شغلی و اجتماعی خود متنوع می باشند. باز سازی وحدت کارگران چه آنهائی که از ثبات در نظام جهانی بهره می برند و چه آنهائی که محروم و یا به حاشیه راند شده اند، امروز یکی از چالش های بزرگ احیای جنبش کمونیستی جهانی است. در کشورهای پیرامونی، این بازسازی ایجاد سازمانی را از جنبش های بزرگ می طلبد که بتواند (قادر شود) که حق دسترسی برابر به زمین را برای تمامی دهقانان مهیا ساخته و آن را به نظام حاکم تحمیل کند. طرفداران احیای جنبش کمونیستی نباید فراموش کنند که هنوز هم دهقانان (برزگران = کشاورزان) نصف جمعیت هفت میلیارد نفری جهان را تشکیل می دهند و سرمایه داری در تمامی شکل های موجود خود قادر به حل این مسئله کلیدی (دسترسی برابر به زمین) نیست

§ یک استراتژی عملی موثر برای اتخاذ هدف (ترویج و گسترش آگاهی از چشم انداز سوسیالیستی) باید قادر باشد که درسه جهت به موازات هم پیشروی کند. این سه جهت و یا سمتگیری عبارتند از: توسعه اجتماعی، دموکراتیزاسیون و ساختار و سامان دهی نظام جهانی چند قطبی. دموکراسی سیاسی که به موازات اقتصاد نئولیبرالی و یا لیبرالی سرمایه داری به پیش رود، منجر به بی اعتباری دموکراسی می گردد. به همان نحو، توسعه اقتصادی که از بالا بدون دخالت دموکراتیک طبقات کارو زحمت صورت بگیرد دیگر قابل قبول نیست. در آینده، سوسیالیسمی بدون دموکراتیزاسیون و متقابلا کسب آزادی های دموکراتیک بدون توسعه عدالت اجتماعی نمی توانند بوجود آیند و اگر آمدند نمی توانند به عمر ادامه دهند. بالاخره، واقعیت وجود ملت های متنوع (و وجود فرهنگ های سیاسی متلون و متکثر در درون آنها) و ازدیاد نابرابری های گوناگون منبعث از تاریخ تکامل سرمایه داری جهانی به نیروهای دموکراتیک و اجتماعی فرصت ها و امکانات بسیاری را فراهم ساخته است. این نیروها باید در جهت ایجاد ساختار و ساماندهی یک نظام جهانی چند قطبی به حرکت در آیند. اولین شرط برای ساختمان آنچنان نظامی بدون تردید شکست دادن و به ناکامی کشاندن پروژه کاخ سفید در جهت کنترل نظامی کره خاکی است. در نظام جهانی چند قطبی، امکان اتخاذ استقلال و حاکمیت ملی و پروسه های اجتماعی منبعث از آن (سکولاریسم، تجدد طلبی، دموکراسی و عدالت اجتماعی) در کشورهای پیرامونی محتمل تر و میسر تر است.

8. در اینجا سئوال کلیدی این است که قربانیان نظام جهانی چگونه می توانند اولین قدم های خود را به موازات ناکامی و شکست پروژه نظامی آمریکا، در جهت ایجاد یک جهان چند قطبی بردارند؟ در بررسی این سئوال و تهیه و تنظیم یک راه حل در اینجا به توضیح چگونگی موقعیت و نقش اروپا و سپس کشورهای سه قاره می پردازیم.

‌أ. کشورهای اروپای آتلانتیک (فرانسه، آلمان، انگلستان و ...) در آینده می توانند نقش بزرگی در ایجاد یک جهان چند قطبی ایفاء کنند. نیروهای متعدد و متنوعی که خواهان ایجاد "اروپای سوسیال" در یک جهان چند قطبی هستند، نمی توانند به این هدف "میان مدت" خود برسند مگر اینکه به سه شرط مهم توجه کنند:

× طرفداران اروپای سوسیال که خواهان گسست از محور نظام تک قطبی آمریکا هستند، باید به طور جدی خود را از قیودات نهادهای اقتصادی، سیاسی و نظامی خط آتلانتیسم که توسط آمریکا برای کنترل کل اروپا ترسیم و تعبیه گشته است، رها سازند. کلیه نهادها (اتحادیه اروپا، سازمان ناتو و مدیریت دلار اروپائی) جملگی در خدمت پروسه آمریکائی سازی اروپا قرار دارند و توسط هیئت حاکمه آمریکا تحت کنترل هستند. خط آتلانتیسم و نقش تعیین کننده ناتو در سیاست خارجی اروپا به منظور تبدیل و تقلیل اروپای کنونی به مطمئن ترین و مسلح ترین شریک مطمئن آمریکا در پیشبرد پروژه جهانی آمریکا تنظیم گشته است. خط و دکترین آتلانتیسم حفظ اروپا را در محور امپریالیسم دستجمعی (آمریکا، اروپا و ژاپن) تضمین می سازد. "چپ متنوع" و متکثر در اروپا که در واقع بقایای دولت های اخته شده ی سوسیال دموکراسی اروپای دهه ١٩٦٠ است قادر نیست که مردم اروپا را (که خواهان رهائی از سیاست های هژمونی طلبانه و خصوصی سازی آمریکا هستند) از "این تونلی که در آن قرار دارند" عبور دهند. بدون بازسازی "چپ دیگر" امکان بازگشت حاکمیت ملی برای اروپائیان وجود ندارد. نارضایتی ها و اعتراضات فراگیر و جدی مردم اروپا در مورد آمریکائی سازی فرهنگ سیاسی اروپائیان یک پتانسیل بزرگ و قوی در خدمت احیای "چپ دیگر" که ضد نئولیبرال و ضد آتلانتیسم است، محسوب می شود. نئولیبرالیسم و تبعات منبعث از آن (مثل خصوصی سازی) دشمن دموکراسی است و پیاده کردن سیاست های آن در هر کجا که باشد، منجر به تضعیف و نابودی سنت های دموکراتیک می گردد. بخش های قابل ملاحظه ای از سوسیال دموکرات های اروپا که حامیان سنن دموکراتیک هستند، معتقدند که می توانند آن سنن را از طریق آشتی با سرمایه داری حفظ کنند. آنهائیکه به جد علیه سرمایه داری مبارزه می کنند، نمی توانند این تضاد را نادیده بگیرند.

× طرفداران اروپای سوسیال در تلاش خود برای گسست از محور نظام تک قطبی به سرکردگی آمریکا باید ائتلاف و همکاری خود را با روسیه جدی گرفته و آنها را در آینده تشدید بخشند. روسیه دهه دوم قرن بیست و یکم ازنظر قدرت نظامی و نفتی و نیروهای انسانی در مقایسه با روسیه اوایل دهه ١٩٩٠ به شدت مورد تحول قرار گرفته است. تقلای اروپای سوسیال در جهت ایجاد یک جهان چند قطبی بدون روسیه به ثمر نرسیده و منجربه تقویت اروپای سرمایه که هژمونی آمریکا راپذیراست، خواهد گشت.

× بخش قابل توجهی از حامیان بازگشت اروپای سوسیال بر آن هستند که پروسه گسست از محور جهان تک قطبی (و رهائی از هژمونی آمریکائی) نه تنها لازمه اش ایجاد یک ائتلاف و بلوک بر محور برلین، پاریس و مسکو است بلکه تضمین استحکام آن بلوک و قطب بدون زدن پل همکاری با کشورهای جنوب (مشخصا چین و یا سازمان کشورهای بریکس) امکان پذیر نیست.

‌ب. خلق های سه قاره (آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین) امروز بانظامی روبرو هستند که مثل دوره بلافاصله بعد از پایان جنگ جهانی دوم (١٩٥٣– ١٩٤٥) است: نظامی استعماری که حاکمیت ملی آنها را به رسمیت نمی شناسد، بر آنها پروژه های اقتصادی تحمیل می کند که در بست و کاملا به نفع اولیگوپولی ها (انحصارات چند سره ای) کشورهای امپریالیستی مرکز هستند. توسعه و گسترش سیستم بازار آزاد نئولیبرالی بویژه در سه دهه گذشته کمتر از بازسازی و گسترش آپارتید اقتصادی در سطح جهانی نیست.

در دوره بعد از جنگ جهانی دوم، تشکیل کنفرانس باندونگ و رشد آن به کنفرانس خلق های سه قاره و سپس به "سازمان کشورهای غیر متعهد" یک عکس العمل تاریخی مثبت و مناسب در مقابل نظام جهانی سرمایه بود. کشورهای عضو این تشکل ها، جوامعی بودند که به شکرانه پیروزی های انقلابی در زیر پرچم های سوسیالیسم و یا جنبش های رهائیبخش در سه قاره پدید آمده بودند. این کشورها برای مدتها از استقلال و حاکمیت ملی خود بهره مند گشته و اعتبار و مشروعیت خود را کسب کردند. ائتلافاتی که از بلوک های انقلابی (سوسیالیست ها) و بلوک های جنبش رهائیبخش (پوپولیست های ملی گرا) در دهه های ١٩٥٠، ١٩٦٠، ١٩٧٠ به وجود امدند نه تنها دارای تنوع در ترکیب بندی خود بودند، بلکه همیشه بخش های مهمی از بورژوازی آن کشورها ("بورژوازی ملی") را نیز شامل می شدند. بعد بورژوائی باندونگ، سه قاره و غیر متعهد ها نقش و مقام بورژوازی ملی آن کشورها را که نفی گشته بود، دوباره مورد شناسائی قرار داد. روابط و مناسبات پراز تلاطم جاه طلبی های این بخش از بورژوازی از یک سو و خواسته ها و آرزوهای طبقه کارگر از سوی دیگر صفحات تاریخ عهد باندونگ (١٩٧٣– ١٩٥٥) را ورق زد.

بسیار روشن است که نظام جهانی کنونی نیز مثل عهد باندونگ به زیر سئوال کشیده شده و به چالش طلبیده خواهد شد. ولی آنهائی که این هیولا را به چالش خواهند طلبید، کیستند؟ نتیجه و سرانجام این تلاقی و چالش چه خواهد بود؟ بخشی از خود این سئوال ها چالش هائی هستند که دولت – ملت ها و مردم کشورهای پیرامونی با آنها روبرو هستند.

تصویر عمومی از شرایط حاکم در کشورهای پیرامونی نشان می دهد که نظام جهانی سرمایه از موقعیت و اقتدار متوفق و هژمونیک در آن کشورها برخوردار نیست. طبقات حاکمه در کشورهای پیرامونی عموما به شکل واحدها و گروههای مافیای اقتصادی نقش کمپرادوری خود را در درون نظام پذیرفته اند. اکثریت بزرگی از خلق های مناطق مختلف این بخش از فرط ناعلاجی، فقر و بی امنی برای بقای روزانه خود تقلا کرده و عموما سرنوشت نافرجام خود را پذیرفته و بدتر از آن اکثر مواقع طعمه و قربانی توهماتی می گردند که طبقات حاکمه متعلق به پان های خاک پرست و امت گرایان دینی و مذهبی شب و روز به خورد آنها می دهند.ولی از یک بعد امیدوارکننده، اوجگیری جنبش های مقاومت و کارزار علیه سرمایه داری و امپریالیسم در سراسر کشورهای پنج قاره، کسب پیروزی ها منجمله پیروزی های نیروهای چپ در آمریکای لاتین و رادیکال شدن تدریجی بخش مهمی از این جنبش ها و آغاز موضع گیری های نقادانه تعدادی از دولت های پیرامونی در داخل " سازمان تجارت جهانی " حکایت از آن دارد که "جهانی دیگر" و احتمالا بهتر در حال شکل گیری است.

تنظیم یک استراتژی تهاجمی در خدمت ایجاد جبهه خلق های جنوب (پیرامونی) از نیروهای چپ و مترقی می طلبد که جنبش های مقاومت و مبارزات اجتماعی را در مقابله با تهاجم امپریالیسم به تدریج رادیکالیزه سازند. لازمه این امر حکم می کند که طی یک دوره پلیتیزه سازی، جنبش های دهقانی، زنان، بیکاران، کارگران غیر رسمی و روشنفکران دموکرات در هم ادغام گردند تا پروسه دموکراتیزاسیون و توسعه سیاسی به عنوان اهداف غیرقابل انکار جنبش های توده ای که در میان مدت و درازمدت امکان دارند، تشدید یابند. این استراتژی باید حامل ارزش هائی باشد که به این ادغام تاریخی از مبارزات متنوع، مشروعیت جهانی (چشم انداز سوسیالیستی) ببخشد. سوسیالیست ها باید مردمانی متنوع متعلق به فرهنگ های گوناگون را به تدریج در پروسه این اتحاد قانع سازند که امروز بیشتر از هر زمانی در گذشته فرق نمایان بین مسلمانان، مسیحیان، یهودیان، هندوها و ... هیچ چیزی به غیر از فرق اصلی و نمایان بین راست (نیروهای سرمایه داری واقعا موجود) و چپ (متولیان و حامیان چشم انداز سوسیالیسم) نیست. باید تاکید کرد که در این استراتژی، نیروهای شبه دینی و شبه مذهبی (امت گرایان بنیادگرا) و پانیست های خاک پرست و فرهنگ گرا متحدین چپ در مبارزه برای ایجاد و توسعه یک آلترناتیو جدی ضد امپریالیستی محسوب نمی شوند. زیرا این نیروهای تاریک اندیش سربزنگاه به متحدین نظام غالب جهانی سرمایه و در خدمت امپریالیسم قرار می گیرند. امروزه با اینکه جو حاکم سیاسی در بخش پیرامونی نظام ماهیت کمپرادوری و کمپرادورسازی در داخل طبقات حاکمه کشورهای پیرامونی استولی بعضی از هیئت های حاکمه کشورهای پیرامونی جهان سوم استراتژی را در مقابل نظام گزیده اند که از یک سو انقیاد و تسلیم طلبی به نظام جهانی را رد می کنند و از سوی دیگر از نمایش اپوزیسیون جدی نسبت به نظام پرهیز می کنند.

در حال حاضر چین بهترین نمونه از این نوع کشورهاست که بیش از هر کشوری قادر است که این استراتژی را در مقابل راس نظام (آمریکا) انتخاب کند. این استراتژی نتایج درخشانی را برای چین فراهم کرده است. علت این موفقیت را باید در استحکام بازسازی و توسعه سرتاسری ملی – کشوری که مدیون انقلاب و منبعث از سیاست های عهد مائو است، جستجو کرد. این استراتژی در بیست و پنج سال گذشته (از ١٩٨٣ تا کنون) فرصت داد که هیئت حاکمه چین سرمایه داری شده برخلاف روسیه، اصل مالکیت دسته جمعی (بزرگترین دستآورد انقلاب برای دهقانان) را در روستاهای چین به زیر سئوال نکشیده و در سیاست خارجی نیز کنترل خود را بر پول رایج و حرکت سرمایه اعمال سازد. آیا این تجربه و استراتژی می تواند ادامه یابد ؟ محدودیت های این تجربه کدامین هستند؟ تجزیه و تحلیل تضادهای ذاتی در این استراتژِی بعضی از مارکسیست های فعال در فوروم های جهانی را به این نتیجه گیری رسانده است که حرکت در مسیر رشد پروژه سرمایه داری ملی که قادر شود از طریق سبقت و رقابت با قدرت های بزرگ نظام جهانی به مقام و موقعیت برابر با آنها برسد، چیزی غیر از غوطه خوردن در دریائی مملو از توهمات بزرگ نیست. شرایط عینی منبعث از وقایع و فازهای مختلف تاریخ پانصد ساله سرمایه داری هیچوقت مصالحه تاریخی اجتماعی بین سرمایه (صاحبان عوامل ومنابع تولیدی) و کار (کارگران) و زحمت (دهقانان) را اجازه نخواهند داد. اگر چین با پیشینه ای یک انقلاب بزرگ و تجربه تاریخی عهد مائو نتوانست در مقابل تهاجم نظام جهانی و منطق حرکت سرمایه طاق مقاومت آورده و نهایتا به یک کشور سرمایه داری تبدیل گشت، تکلیف کشورهای بزرگی چون هندوستان و برزیل که خواهان اتخاذ مصالحه تاریخی بین سرمایه و کار و زحمت هستند، بطور شفاف معلوم است. آیا آنها می توانند در پروژه های بازسازی ملی – کشوری خود موفق شوند؟ با علم به اینکه هم هندوستان و هم برزیل نه پیشینه انقلاب بزرگ چین و نه تجربه برخورداری از موهبت های عصر مائو را دارا هستند و در عوض مرتبا تحت فشارهای گوناگون امپریالیست و طبقات ارتجاعی بومی و کمپرادور قرار دارند، می توان حدس زد که سوسیال دموکرات های برزیل، آرژانتین، شیلی و ... برسربزنگاه در مقابل حرکت های جدید امپریالیسم (یانکی) اخته گشته و یا مورد سرکوب انتخاباتی قرار خواهند گرفت. بخشی از چپ ها در کشورهای آمریکای لاتین اعتقاد داشته و امیدوارند که آنها نیز مثل سوسیال دموکرات های اروپا در دهه های ١٩٥٠ و ١٩٦٠ موفق خواهند گشت که با اتخاذ " مصالح تاریخی " بر اساس مدل سوسیال – دموکراسی اروپا وسایل بهبود و رفاه برای کارگران خود را فراهم سازند. این توهم منبعث از یک اشتباه در قضاوت آنهاست: آن چه را که سوسیال دموکراسی در اروپا به دست آورد ناشی از این واقعیت تاریخی بود که سوسیال دموکرات های اروپا قادر بودند که هر وقت خواستند سوسیال – امپریالیست (تاراج و استثمار کار و زحمت در کشورهای جنوب براساس تبادل نابرابر و استفاده در صد کوچکی از سود کلان به دست آمده در جهت پیشرفت بهبود و رفاه نسبی کارگران اروپا) گردند. واقعیت این است که در هیچیک از کشورهای پیرامونی منجمله برزیل، هندوستان و ... آن شرایط وجود ندارد. فوروم سائوپالو که موفق شد احزاب چپ دموکراتیک را باهم متشکل و متحد سازد بدون تردید خدمت بزرگی به پیروزی های مثبت مردم آمریکای لاتین در چند سال گذشته کرده است. ولی پیشرفت اوضاع در آن قاره منجر به گسترش و سرایت توهمات سوسیال دموکراسی در آنجا گشته است که می تواند مانعی جدی در راه گسست از نظام جهانی باشد.

به هر رو بررسی اوضاع سیاسی هم در کشورهای مرکز و هم در کشورهای پیرامونی نشان می دهد که جهانی بودن استراتژی های نظام سرمایه از نیروهای چپ و قربانیان نظام طلب می کند که مصاف آنها نیز باید جهانی باشد. در این صورت چرا نباید به ساختمان یک انترناسیونال جهانی دست زد که در چارچوب مناسب و موثر آن بتوان به ایجاد وحدت (که برای پیروزی مبارزات مردم جهان علیه نظام سرمایه ضروری است) نایل آمد؟ در بخش آخر این نوشتار که شامل نتیجه گیری است، جنبه های مختلف این سئوال را مورد بررسی قرار می دهیم.

نتیجه گیری

تعداد زیادی از تشکل ها و نیروهائی که به نهادهای مختلفی چون فوروم اجتماعی جهانی، فوروم جهان سوم، فراخوان باماکو، فوروم چپ و ... تعلق دارند بدون معطلی خواهان تاسیس چنین انترناسیونالی هستند. بعضی از این فعالین مثل گردانندگان فوروم جهان سوم، بر آن هستند که این انترناسیونال جدید باید بر اساس مدل انترناسیونال کارگری اول پایه گذاری گردد. به کلامی دیگر ورود به انترناسیونال جدید باید برای تمامی آنهائی که می خواهند با همکاری شرایط را برای بازسازی و ساختارجهانی بهتر(یعنی شوسیالیسم) آماده سازند، آزاد و باز باشد. چشم انداز سوسیالیستی این انترناسیونال فقط نباید متعلق به کارگران باشد بلکه پلاتفرم آن باید مطالبات و نیازهای کلیه قربانیان نظام جهانی را در اکناف جهان فرموله و تنظیم سازد. استراتژی های مبارزاتی مندرج در پیشنهاد ساختمان انترناسیونال جدید را می توان به سه حیطه وسیع در مقابله با حاکمیت جهانی سرمایه تقسیم کرد:

1. در زمینه اول، نیروهای ادغام شده در انترناسیونال تمرکز مصاف و چالش خود را در جهت تضعیف حاکمیت راس نظام سرمایه قرار می دهند. پیروزی ها در این حیطه به احیای حق حاکمیت ملی مردم و شناسائی آن به عنوان یک حق حیاتی و طبیعی برای ملل منجر می گردد. در این راستا نیروهای درون انترناسیونال باید در گستره های سیاسی زیرین به فعالیت بپردازند:

§ محکومیت انگاشت امپریالیستی مدیریت جهانی

§ خروج و نه گنجاندن امر کشاورزی در صورت سازی سازمان تجارت جهانی

§ القاء و نسق مقرارت تحمیل شده توسط قدرت های امپریالیستی در مورد حق مالکیت بر صنایع و علوم

§ لغو مقرارت تحمیل شده در مورد توسعه روش های مدیریتی منابع طبیعی و خدمات عمومی

§ لغو محدودیت های اعمال شده بر تنظیمات مربوط به حرکت پول و

§ اعلام حق دولت ها در لغو و نسق قرض های بین المللی

در سطح ملی – کشوری، زمان آن رسیده است که نیروهای چپ به موازات ورود به انترناسیونال و شرکت در فعالیت های جهانی آن در کشور خودی نیز از موضع دفاعی بیرون آمده و به تهاجم علیه تمامی بی امنی ها در شرایط زندگی معیشتی کارگران و دیگر فرودستان (که حرکت سرمایه جهانی با حمایت حاکمین کمپرادور بومی بویژه در سه دهه گذشته به بار آورده است) دست بزنند.

2. در گستره میلیتاریسم نیروهای درون انترناسیونال باید علیه پروژه جهانی آمریکا در زمینه کنترل نظامی کره خاکی به مبارزات خود شدت بخشند. این هدف میان دوره ای از این نیروها می طلبد که آمریکا را در لغو و انکار تمامی موازین و قوانین بین المللی و ایجاد جنگ های بازدارنده و یک جانبه محکوم سازند. در این راستا، فراخوان انترناسیونال باید:

§ گسست و خروج سازمان ملل متحد از حوزه نفوذ و محور نظام جهانی را تدارک ببیند.

§ عقب نشینی و خروج بی قید و شرط نیروهای اشغالگر از عراق، افغانستان، فلسطین و ... را به طور جدی عملی سازد و

§ خواهان برچیدن و بستن تمام پایگاههای نظامی آمریکا در پنج قاره جهان باشد.

اگر پروژه آمریکا در جهت کنترل نظامی سیاره زمین از نظر اخلاقی، دیپلوماسی، سیاسی، نظامی باناکامی روبرو نگشته و شکست نخورد، تمامی پیشرفت های اجتماعی و دموکراتیک کلیه خلق های جهان شکننده، آسیب پذیر گشته و در بزنگاه مورد تجاوز و بمباران های هوائی آمریکا قرار خواهند گرفت.

3. در حیطه اروپا: نیروهای ضد نظام باید در جهت شکست انگاشت اروپای آتلانتیس به طور جدی تلاش کنند. این نوع اروپا که تمام نهادهای اروپائی (سازمان ناتو، اتحادیه اروپا و ...) را در بر می گیرد، برای گسترش نفوذ و هژمونی آمریکا برنامه ریخته است که کلیه کشورهای سابق اروپای شرقی و کشورهای قفقاز (آذربایجان، گرجستان و ارمنستان) را در مجموع به "حیاط خلوت" آمریکا تبدیل سازد. باید مردم اروپا و منطقه قفقاز را در جهت شکست این پروژه بسیج ساخت. رد و عدم پذیرش اساسنامه اتحادیه اروپا که در سال های اخیر در کشورهای هلند، فرانسه و ایرلند و تشدید میزان مقاومت مردم لهستان، اوکرائین و جمهوری چک در مقابل توسعه حضور نظامی آمریکا در آن کشورها نشانه های مثبتی به نفع نیروهای چپ از یک سو و شکست و ناکامی راس نظام در گسترش حیطه هژمونی طلبانه اش در "اروپای نو" از سوی دیگر است. عکس العمل روسیه نسبت به گسترش نفوذ نظامی آمریکا در خاک گرجستان در ماه های آگوست و سپتامبر ٢٠٠٨ نشان داد که در روسیه، دولت با حمایت بخش قابل توجهی از مردم خواهان جلوگیری از پیشرفت سیاست های هژمونی طلبانه آمریکا (که هدف "تحدید" و حتی تجزیه روسیه را در دراز مدت دارد) می باشد. بررسی فعل و انفعالات مردم جهان و بخشی از دولت ها در سه گستره مبارزه علیه بازار آزاد نئولیبرالیسم، مقاومت در مقابل پروژه کنترل نظامی جهان توسط آمریکا و مبارزه در جهت تضعیف و انحلال کلیه نهادهای اروپائی که در خدمت راس نظام خواهان تبدیل " اروپای نو" به "حیاط خلوت" آمریکا هستند، نشان می دهد که تدارکاتی در جهت مشخص کردن اهداف برای الحاق و ادغام نیروهای متنوع ضد نظام در شرف تکوین است.

4. ساختمان انترناسیونالیسم جهانی وافزایش قدرتمندی آن شرایط مناسب و موثری را فراهم خواهد کرد که نیروهای ضد نظام در سه جهت مکمل و لامتجزا برای ایجاد جهانی بهتر به حرکت خود تشدید بخشند:

§ توسعه اجتماعی

§ تعمیق دموکراسی و

§ استقرار حاکمیت و اتونومی ملی در چارچوب گلوبالیزاسیون خلق های جهان.

بدون دموکراسی، استقرار و تامین بقای سوسیالیسم نمی تواند اتفاق بیافتد و متقابلا، توسعه آزادی های دموکراتیک بدون " جهان سوسیال " امکان پذیر نیست. سوسیالیسم باید آرزوهای بشریت در مورد آزادی و برابری را در خود حمل کند. البته امر ترکیب آزادی و سوسیالیسم در عصری که جامعه از جاه طلبی های غیر قابل جلوگیری فردگرائی (که توسط سیستم سرمایه داری ترغیب می شوند) پر گشته، خیلی کار مشکلی است. بویژه در جوامعی مثل آمریکا که حاکمین موفق شده اند که اصل برابری را کاملا رد کرده و واژه سئوال برانگیز "برابری فرصت ها" را جایگزین آن سازند.

در پرتو این شرایط است که نیروهای سیاسی و اجتماعی که دارای چشم انداز سوسیالیستی و برقراری برابری در تمامی زمینه ها و مناسبات انسان ها هستند نباید خود را به گروه های سیاسی انجمن های خیریه کوچک (ان جی او) تقلیل دهند. خیلی از جنبش های بزرگ مبارزاتی (اتحادیه ها، انجمن های دهقانی، جنبش زنان، دانشجویان و ...) بر پایه تجارب خود به خوبی میدانند که وحدت و ادغام برای آنان قدرت بیشتری را فراهم می سازد. احزاب عموما متعلق به انترناسیونال های سوم و چهارم نیز باید ترغیب شوند که به این انترناسیونال جهانی بپیوندند. با این که این احزاب به تنهائی خیلی ضعیف و کوچک هستند ولی در مبارزاتشان علیه نظام پابرجا و استوار هستند. به طور نمونه، تعداد این نوع احزاب و گروهها در آمریکا به هشتاد واحد حزبی، گروهی و سازمانی می رسد. در اکثر کشورهای جهان نیز تعداد احزاب متعلق به کمپ های متنوع مارکسیستی، لنینستی، ترتسکیستی، گوارانیستی، مائوئیستی نزدیک به پنجاه تشکل (در هندوستان و ...) یا نزدیک به چهل تشکل (در ترکیه، یونان و ...) می رسد.

به غیر از احزاب ضد امپریالیست متعلق به بقایای انترناسیونال های سوم و چهارم، امروز در اکثر کشورهای جهان ما شاهد احیای، توسعه و یا تاسیس احزاب دموکراتیک، اجتماعی و ضد امپریالیسم در کشورهای آمریکای لاتین، آسیا، آفریقا و اقیانوسیه هستیم که به طور پراکنده و جدا از هم به مبارزات خود علیه نظام جهانی برخاسته اند و ادغام و الحاق آنها به انترناسیونال شرایط مبارزاتی را برای آنها میسرتر و آماده تر خواهد ساخت. در اینجا اشاره به این نکته ضروری است که احزاب سنتی متعلق به انترناسیونال دوم دربست خود را در درون محور سرمایه داری اروپا (اروپای سرمایه) قرار داده و عملا به حامیان و مدیران خط آتلانتیسم مبدل گشته اند.

در تحلیل نهائی، مطمئن ترین و مناسب ترین راه برای استقرار جهانی بهتر با چشم اندازهای سوسیالیستی در مصاف با نظام جهانی سرمایه، تشکیل و ساختمان انترناسیونال جهانی است.

منابع و مآخذ

1. اسناد و مصوبات "کنفرانس باندونگ" در اندونزی، 1955

2. اسناد و مصوبات "کنفرانس سه قاره" در هاوانا، کوبا، 1966

3. انتشارات "سازمان همبستگی خلق های آسیا، آفریقا، و آمریکای لاتین"، هاوانا، 2007 – 1966

4. سمیر امین "آینده مائوئیسم"، نیویورک، 1983

5. اسناد و مصوبات "کنفرانس باماکو" در باماکو، مالی، 2006

6. سمیر امین، "فراسوی هژمونی آمریکا: بررسی امکانات برای ایجاد دنیای چند قطبی"، لندن، 2006

7. برنامه های "ایستگاه تلویزیون جدید جنوب" در کاراکاس، ونزوئلا

8. "فراخوان باماکو" مصوبه اصلی کنفرانس باماکو در کتاب سمیر امین، "جهانی را که آرزو داریم بسازیم"، نیویورک، 2008، صفحات 134 – 108

9. مجله ماهانه "مانتلی ریویو"، چاپ نیویورک سال های 2008 – 2005

10. اسناد و انتشارات "فوروم جهان سوم"، در داکار، سنگال

11. مصوبات حزب کمونیست مصر در سال های 1963 – 1956